مزایا و نواقص پدافند غیرعامل جمهوری اسلامی ایران

سیاست پژوهی ایرانی (سپهر سیاست سابق)

مقاله 7، دوره 3، شماره 9، مهر 1395، صفحه 121-140   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

محمدتقی روستایی^{* 1}؛ رضا دلاوری²

¹کارشناس مالی جامعه المصطفی (ص)

²دکترای علوم سیاسی

چکیده

دفاع در برابر خطر، پیشینه ای به بلندای تاریخ بشریت دارد. امروزه با وجود تهدیدات متنوع، دست یابی به راهبردهای دفاعی مطمئن و کارآمد در عرصه امنیت ملی به یکی از مهم ترین اهداف کشورهای در معرض خطر تبدیل شده است. جمهوری اسلامی ایران که با انواع تهدیدات داخلی و خارجی روبروست، در کنار توجه به دفاع عامل، به بُعد پدافند غیرعامل نیز اهتمام ویژه دارد. نکته قابل تأمل در این عرصه، آثار و پیامدهای دفاع غیرعامل و نواقص موجود در مسیر پیاده سازی آن در کشور ایران است. لذا سوال این پژوهش این گونه است: مهم ترین مزایا و نواقص پدافند غیرعامل در جمهوری اسلامی ایران چیست؟ با بررسی های به عمل آمده به روش توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و اینترنتی، می توان گفت افزایش هزینه نظامی کشور مهاجم و کاهش یا جلوگیری از وارد آمدن خسارت به کشور ایران و در نتیجه تقویت نیروی بازدارندگی بشردوستانه به عنوان مهم ترین مزایای ایجاد و اجرای پدافند غیرعامل و همچنین فقدان یک استراتژی بلندمدت برای اجرای پدافند غیرعامل و کمبود منابع مالی و تجهیزات نسبت به دشمنان در کشور ایران به عنوان مهم ترین نواقص این طرح شناخته می شود.

کلیدواژه‌ها

پدافند؛ پدافند غیرعامل؛ امنیت ملی؛ جمهوری اسلامی ایران

مراجع

1. اکبرپور مجتبی، پورعلی پناه­علی، عبدا...زاده شهریار، (1392)، «دفاع فعال رویکردی نوین در پدافند غیرعامل سایبری».
2. بیگدلو، مهدی، (1390)، «تأثیر پدافند غیرعامل بر قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه راهبرد دفاعی، شماره 34.
3. پایگاه اطلاع­رسانی حوزه، (1389)، «نقش بسیج در پدافند غیرعامل»، آدرس: http: //www.hawzah.net/fa/Magazine/View/5824/7003/84822.
4. پایگاه اینترنتی خبرگزاری دانشجو، (1391)، «حفاظت از مردم در پدافند غیرعامل»، آدرس: http: //www.snn.ir/print/211984.
5. پایگاه اینترنتی مشرق نیوز، (1394)، «هشت حوزه اصلی پدافند غیرعامل»، آدرس: http: //www.mashreghnews.ir/fa/news/409927.
6. جلالی، غلامرضا، (1389)، «سیر تاریخی و مفهومی پدافند غیرعامل»، مجله سیاست دفاعی، شماره 71.
7. حافظ­نیا، محمدرضا و دیگران، (1382)، تحلیل مبانی جغرافیایی قدرت ملی جمهوری اسلامی ایران، تهران: دانشگاه تربیت معلم.
8. سیفلو سجاد، (1393)، «اقتصاد مقاومتی راهبرد دفاع غیرعامل اقتصادی»، مجله سیاست دفاعی، شماره 87.
9. صادقی سعید، (1389)، «برنامه­ریزی پدافند غیرعامل در بخش فرهنگی»، کتاب ماه علوم اجتماعی، شماره 35.
10. قوام، سیدعبدالعلی، (1382)، اصول سیاست خارجی و سیاست بین­الملل، تهران: انتشارات سمت، چاپ نهم.
11. کلانتری فتح­ا...، افتخاری اصغر، (1393)، «بررسی و تبیین راهبرد تهدید در مقابل تهدید در سیاست دفاعی جمهوری اسلامی ایران، مجله سیاست دفاعی، شماره 88.
12. مصطفوی، سیدمحمدرضا، (1389)، «گسترش مفاهیم پدافند غیرعامل در فرهنگ عمومی»، مجله کتاب ماه علوم اجتماعی، شماره 35.
13. نباتی، عزت­ا...، (1389)، پدافند غیرعامل با رویکرد به حوزه تهدیدات، تهران: انتشارات مرکز آموزشی و پژوهشی شهید سپهبد صیاد شیرازی.