پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 418 |
| تعداد شماره‌ها | 10,005 |
| تعداد مقالات | 83,621 |
| تعداد مشاهده مقاله | 78,333,188 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 55,379,017 |
تبیین دلایل وقفه در سرودن مثنوی از زبان مولوی | ||
| ادبیات عرفانی و اسطوره شناختی | ||
| مقاله 10، دوره 13، شماره 46، خرداد 1396، صفحه 279-302 اصل مقاله (382.8 K) | ||
| نوع مقاله: علمی پژوهشی | ||
| نویسنده | ||
| محبوبه همتیان | ||
| استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان | ||
| چکیده | ||
| یکی از بحثبرانگیزترین بخش‌های مثنوی که همواره دیدگاه‌های متفاوتی در تأویل و تفسیر آن مطرح شده است، ابیات نخستین دفتر دوم آن است. در این ابیات، مولوی به‌صورت ضمنی و غیرصریح، درباره علت ایجاد وقفه در سیر سرودن مثنوی سخن می‌گوید؛ البته شارحان مثنوی نیز در تفسیر و شرح این ابیات و توجیه این تأخیر، مطالب گوناگون و مختلفی بیان‌کرده‌اند. در این پژوهش، با نگاهی متفاوت و با اندکی تأمل در مفاهیم دیباچه‌های منثور مثنوی و مقایسة آن با مضامین ابیات پایانیِ دفتر اول، نخستین ابیات پیش‌گفتار دفتر دوم، و ابیات آغازین دفتر سوم، مطالب جدیدی دربارة سبب تأخیر در سرودن این دفاتر به دست داده‌می‌شود. براساس نتایج این تحقیق و نشانه‌هایی که در ویژگی‌های ظاهر و غیرظاهر کلام در ابیات پایانی دفتر اول و در دیباچه و پیش‌گفتار آغاز دفتر دوم دیدهمی‌شود، این تأخیر از سویی متأثر از احوال متکلم است و از سوی دیگر، احوال مخاطبان و شرایط بافت‌موقعیتی عامل آن بهشمارمیآید. با توجه به اینکه نتایج این پژوهش براساس روش تفسیر متن به خود آن متن بنا نهاده شدهاست، مطالب آن در توجیه فترت بین دو دفتر نخستین این منظومه و تأخیر در آغاز دفتر سوم به صواب نزدیک‌تر و با افکار مولوی منطبق‌تر است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اقتضای‌حال؛ تفسیر متن؛ دفتر دوم و سوم مثنوی؛ دیباچه‌های منثور؛ مولوی | ||
| مراجع | ||
|
استعلامی، محمد. 1369.شرح مثنوی. چ دوم. تهران: زوّار. افلاکی، شمس‌الدین احمدبن اخی ناطور. 1362.مناقب‌العارفین. با تصحیح و تعلیقات و به کوشش تحسین یاسیجی. چدوم.تهران: دنیای کتاب. اکبرآبادی، ولی‌محمد. 1383.مخزن‌الاسرار. به اهتمام نجیب مایل هروی. تهران: قطره. انقروی، رسوخ‌الدین اسماعیل. 1374. شرح کبیر بر مثنوی معنوی مولوی. ترجمة عصمت ستّارزاده. تهران: زرین. بحرالعلوم، محمدبن محمد. 1383.تفسیر عرفانی مثنوی معنوی. زیر نظر و با مقدمه فرشید اقبال. تهران: ایران یاران. جعفری، محمدتقی. 1349.تفسیر و نقد و تحلیل مثنوی. تهران: اسلامی. حسینی قزوینی، محمدحسین. 1386. «شرح دیباچه‌های منثور مثنوی مولوی». تصحیح و توضیح جویا جهان‌بخش.آیینة میراث. دورة جدید، س5. ش3. پیاپی 38. صص 345-431. خواجهایوب. 1377.اسرارالغیوب. تصحیح و تحشیه محمدجواد شریعت. تهران: اساطیر. خوارزمی، کمال‌الدین حسین‌بن حسن. بی تا.جواهرالاسرار و زواهرالانوار؛شرح مثنوی معنوی. مقدمه و تصحیح و تحشیه محمدجواد شریعت.تهران: اساطیر. روحانی، رضا. 1390. «تبیینی تازه از اسباب و عوامل تأخیر مثنوی در دفتر دوم». مطالعات عرفانی کاشان. ش13. صص 117- 160. زرّین‌کوب، عبدالحسین. 1382.نردبان شکسته:شرح توصیفی و تحلیلی دفتر اول و دوم مثنوی. تهران: سخن. ـــــــــــــــــــــ. 1381.سرّ نی: نقد و شرح تحلیلی و تطبیقی مثنوی. چ نهم. تهران: علمی. سبزواری، ملاهادی. 1373.شرح مثنوی. به کوشش مصطفی بروجردی. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. سکّاکی،أبییعقوب یوسفبن أبیبکر. 1356ق. مفتاحالعلوم. مصر: مطبعه مصطفی البابی الحلبی و اولاده. شهیدی، سیدجعفر. 1386.شرح مثنوی شریف. چ پنجم. تهران: علمی و فرهنگی. گولپینارلی، عبدالباقی. 1374.نثر و شرح مثنوی شریف. ترجمة و توضیح توفیق ه. سبحانی. تهران: فرهنگ و ارشاد اسلامی. محمدی آسیابادی، علی. 1387. «مهلتی بایست تا خون شیر شد (تأویلی بر ابیات آغازین دفتر دوم مثنوی)». مطالعات عرفانی. ش8. صص 157-181. مولوی بلخی، جلال‌الدین محمد. 1373.مثنوی معنوی. تصحیح رینولدالین نیکلسون. چ پنجم. تهران: بهزاد. نیکلسون، رینولدالین. 1389.شرح مثنوی معنوی مولوی. ترجمة و تعلیق حسن لاهوتی. چچهارم. تهران: علمی و فرهنگی. همایی، جلال‌الدین. 1366.مولوینامه(مولوی چه می‌گوید). چ ششم. تهران: هما. ـــــــــــــــــ. 1384.تفسیر مثنوی مولوی: داستان قلعه ذات‌الصور یا دژ هوش‌ربا. چ دوم. تهران: دانشگاه تهران. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 724 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 846 |
||