بررسی الگوی ساختاری رابطة فرآیند مدیریت دانش ومهارت‌های مدیریتی با نقش میانجی تفکر خلاق در میان مدیران و دبیران دبیرستان‌های اصفهان

ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی

مقاله 4، دوره 6، شماره 4 - شماره پیاپی 24، اردیبهشت 1396، صفحه 71-100   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

نویسندگان

علی شمسی¹؛ سعید رجایی پور^{* 2}؛ رضا هویدا²

¹دانشجوی دکتری تخصصی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

²دانشیار دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

چکیده:

زمینه:درعصردانایی،دانش ومدیریت آن یکی ازضروریات اصلی سازمان های آموزشی است .دراین فرآیند مدیران نقشی اساسی به عهده دارند.
هدف: بررسی رابطه بین مهارت های سه گانه مدیریتی ومدیریت دانش بانقش میانجی تفکر خلاق در میان مدیران و دبیران نواحی شش گانه آموزش و پرورش شهر اصفهان در سال تحصیلی 95-94 .
روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل مدیران و دبیران دبیرستان‌های متوسطه دوم می‌باشد. روش نمونه‌گیری، تصادفی طبقه‌ای متناسب با حجم و برای محاسبه حجم نمونه‌ها از فرمول کوکران و جداول مورگان استفاده شده است. 185 نفر از مدیران به پرسشنامه استاندارد تفکرخلاق تورنس باضریب پایایی88/. و370 نفر از دبیران به پرسشنامه‌های محقق ساخته مدیریت دانش و مهارت‌های مدیریتی براساس نظریه نونوکا وتاکوچی ونظریه رابرت کاتز باضریب پایایی97/. و97/.پاسخ دادند. داده‌ها با استفاده از روش‌های آماری و مدل‌سازی معادلات ساختاری توسط نرم افزارهای spss ولیزرل موردتحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: بین مهارت‌های مدیریتی و مدیریت دانش درسطح p<./05رابطه مثبت و معنی‌دار وجود دارد و از بین متغیرهای مورد مطالعه در رگرسیون بهترین پیش‌بینی کننده مدیریت دانش در گام اول مهارت انسانی، در گام دوم مهارت فنی و در گام سوم مهارت ادراکی بوده است. در رابطه مدیریت دانش و مهارت های مدیریتی تفکر خلاق نقش میانجی دارد. شاخصهای ارزیابی برازش مدل، مانند GFI وRMSR نشان دهندة برازش مناسب الگوی مفهومی پژوهش می‌باشند.
نتیجه‌گیری: اجرای سیستم مدیریت دانش نیازمند داشتن مهارت‌های مدیریتی ازسوی مدیران است.دراین فرایند ویژگی تفکر خلاق می تواند نقش میانجی ایفا نماید.

کلیدواژه‌ها

"مدیریت‌دانش"؛ "مهارت‌های مدیریتی"؛ " تفکرخلاق"؛ " مدیران‌دبیرستان"؛ "دبیران دوره متوسطه"

مراجع

آذر، علیرضا. (1393). مهارت‌های مدیریتی و شیوه‌های پرورشی آن، مشهد: انتشارات آستان قدس.

احمدی، عباداله و دوست محمدلو، حکیمه، (1388). بررسی رابطه مهارت‌های سه گانه مدیریتی و میزان اثربخشی دبیرستان‌های ناحیه یک شیراز، فصل نامه علمی – پژوهشی رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، دانشگاه آزاد مرودشت شیراز،1(2)،100-136.

افشاری، مصطفی ، هنری حبیب، و غفوری، فرزاد. (1392). بررسی مهارت‌های سه گانه مدیریتی (ادراکی، انسانی، فنی) مدیران ادارات تربیت بدنی دانشگاه‌های سراسر کشور، فصل‌نامه مدیریت ورزشی، 3 (10): 105ـ 115.

انصاری جابری، مسعود. (1389). مهارت‌های کاربردی مدیران، فصل‌نامه مدیریت در آموزش و پرورش، 6 (16): 42ـ48 .

بهرنگی، محمد رضا. (1380). مدیریت آموزشی و آموزشگاهی. انتشارات تابان.

بیگدلی، الیاس. (1380). نیازسنجی و ارائة چارچوب کلی آموزش مدارس راهنمایی شهرستان خدابنده، پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.

حائری زاده، خیریه بیگم. (1390). تفکر خلاق و حل خلاقانه مسئله، چاپ سوم، تهران، نشر نی.

خدایاری،‌رحیم. (1385). بررسی رابطه تفکر خلاق مدیران و توانایی آنها در حل برخی مشکلات دبیرستان‌های پسرانه شهر تهران از دیدگاه دبیران، سال تحصیلی 85ـ 1384، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.

رابینز، استیفن. (1389). رفتار سازمانی، جلد اول، ترجمه مهدی زارع، تهران: انتشارات نصر.

رضائیان، علی. (1382). مبانی سازمان و مدیریت، تهران: انتشارات سمت.

سلطانی، ایرج. (1385). مهارت‌های انسانی مدیران مدارس و اندازه‌گیری میزان آن، مدیریت در آموزش و پرورش. شماره 17، 63-81.

سلطانی، علیرضا. (1383)، بررسی تأثیر آموزش‌های ضمن خدمت بر ارتقاء مهارت‌های مدیران دوره متوسطه مدارس شهرستان خمینی‌شهر، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکدة علوم تربیتی، دانشگاه تربیت‌معلم.

سید عامری، میرحسن و عرضه، کیوان. (1393). بررسی رابطه مدیریت دانش با مهارت‌های ارتباطی مدیران سازمان تربیت بدنی ایران، فصل‌نامه مطالعات مدیریت ورزشی، 5 (13): 12ـ17.

سیدشجاع، زهراسادات. (1385). نیازسنجی آموزشی مدیران میانی بانک تجارت در زمینه مهارت‌های سه گانه مدیریتی (فنی، انسانی، ادراکی) جهت تدوین برنامه آموزشی آنان، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید بهشتی تهران.

عباس زاده، حسین. (1384). نقش مهارت‌های مدیران در اثربخشی سازمانی، مجموعه مقالات خلاقیت و نوآوری ، دانش مدیریت، 6 (24): 12ـ17.

فرتاش اسفهلان، زهرا. (1383). نیازسنجی آموزشی مدیران سازمان بازرگانی استان آذربایجان شرقی در رابطه با مهارت‌های سه گانة مدیریتی از دیدگاه مدیران و کارکنان، پایان نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی.

قاضی زاده فرد، سید ضیاءالدین  و عطایی، سید شکور. (1392). مدیریت دانش عامل اثربخشی سازمان‌ها، مجله علمی و پژوهشی، دانشکده و پژوهشکدة فنی و مهندسی دانشگاه جامع امام حسین (ع)، 4 (21):  37ـ58.

کریمی، ندا. (1385). مدیریت دانش: نیاز سازمان‌های امروزی، مجله الکترونیکی پژوهشگاه اطلاعات و مدارک علمی ایران، 6(13): 7ـ11.

گودرزی، محمود. (1382). طراحی و تبیین الگوی مهارت‌های سه گانه مدیریتی در مدیران سطوح مختلف سازمان تربیت بدنی، رساله دوره دکترای مدیریت و برنامه ریزی در تربیت بدنی، دانشگاه تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه تربیت معلم تهران.

مک دانلد، جان.(1381). مدیریت دانش. ترجمه: بدری نیک فطرت. تهران: کیفیت و مدیریت.

نادریان جهرمی، مسعود و امیرحسینی، سید احسان (1386). بررسی رابطة ویژگی‌های شخصیتی و دموگرافیکی مدیران ورزشی با مهارت‌های شغلی آنان، فصلنامه المپیک، 15(4)،105-114 .

 

Belzer,K.(2012). Project management still more art than science. Journal of Knowledge Management, 7 (3), 51-60.

El Sabaa, S. (2011). The skills and career path of an effective project manager, International JournalPromanage, 11(22), 23-28.

Hara, S and Stranberg, K. (2009). Check thinking styles of creative people, International Journal of Creative Thinking, 23(7), 81-88.

Jens M. Unger, andreas rauch, Michael frees and nina rosenbusch. (2009). “Human capital and entrepreneurial success: a meta- analytical review”. Journal of business venturing. Inpress, Corrected Proof, P: 18.

Katz Robert. (1984) “Skills of Effective Administrators” Harvard Business Review.

Khalid Hafez and Fathalla Alghatas (2007). Knowledge Management in a Virtual Community of Practice using Discourse Analysis, School of Management, Bradford University, UK, Journal of Knowledge Management, 5 (1), 29-42.

Huemann, Martina. (2010). “Considering human resource management when developing a project-oriented company: case study of a telecommunication company”. International Journal of project management 28, PP: 361-369.

Mintzberg, H, (1985). The managers job folklore and fack Harvard Business Reviwegoly-August.

Murali Sambasivan, Mohani Abdul and Yuzliani Yusop. (2009). “Impact of personal and management skills of entrepreneurs of venture performance in Malaysia: opportunity recognition skills as a mediating factor”. Technovation. Vo1. 29, Issue 11, PP: 798-805.

Nargund and Joby Thomas (2005).Industrial Safety Information: A Knowledge Management (KM) approach: an overview. READIT-2005, IGCAR, Kalpakkam, PP: 126-141.

Nasser Javaheri Zadeh, Davood Gharakhani (2012), Analysis of Simple and Multiple Relations among the Skills of University Directors and Time Management and Some Personal and Organizational Characteristics, American Journal of Scientific Research, ISSN 1450-223X Issue 47 (2012), pp.31-4.

Nonaka & Takeuchi. (2001) "The Knowledge-Creating Company" Oxfo University Press rd.

Norton ner. F., and Partz, R. (1988), Transferable skill: Ohio State University, clumbus: national for research in vocational education.

Pant. Ira and Barondi, Bassam. (2008). “Project management education. The human skills imperative”. International Journal of Project Management. Vo1.26. ISSNE2, PP: 124-128.

Peterson, Tim.D. (2013). The ongoing legacy of R.L. Katz.Journal of Management Decision, 42 (10), 1297-1308. 

Shaker A.Zahra (2007). Knowledge Sharing and technological capabilities: The Moderating role of family involvement. International Journal of Business and Management, 15 (11), 102-118.

Smiti. Gandhi (2004).Knowledge Management and Reference Services. The Journal of Academic Librarianship, 30(18), 368-381.

V.A. Gilsing and G.M. Guysters. (2008). “Understanding novelty creation in exploration networks structural and relational embeddedness jointly considered”, technovation 28, PP: 693-708.

Wiig, K. (2000). Application of Knowledge Management in Public Administration, 15 (7), 19-30. Available at: www/egov.pl/-baza-analizy-km-pub.