رابطه کارکردهای اجرایی (بازداری،بروز رسانی و تغییرپذیری) و خلق مثبت و منفی با میزان خلاقیت دانشجویان

ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی

مقاله 6، دوره 6، شماره 4 - شماره پیاپی 24، اردیبهشت 1396، صفحه 127-148   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

نویسندگان

کتایون فخرآوری^{* 1}؛ محمد حسین عبداللهی²؛ مهناز شاهقلیان³

¹دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

²دانشیار دانشکده روان شناسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

³استادیار دانشکده روان شناسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده

هدف: هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی نقش سه کارکردهای اجرایی-به روز رسانی، بازداری و تغییرپذیری- و خلق مثبت و منفی با میزان خلاقیت است.
روش: این پژوهش در مقوله طرح های توصیفی (همبستگی) قرار دارد. تعداد 120 نفر از دانشجویان، ابتدا پرسشنامه مقیاس عاطفه مثبت و منفی و آزمون خلاقیت تورنس فرم ب را تکمیل نمودند، سپس توسط آزمون های نرم افزاری کارکردهای اجرایی در فضای روانسنجی مورد سنجش قرار گرفتند.
یافته ها: یافته ها نشان داد افزایش خلق مثبت با خلاقیت (تفکر واگرا) ارتباط مثبت دارد و خلق منفی با خلاقیت ارتباط منفی دارد. بعلاوه نشان داده شد که در خلق مثبت به روز رسانی بیشترین سهم را پیش بینی مولفه های خلاقیت بازی می کند، بازداری تنها در تولید ایده های بدیع(ابتکار) و نه سیالی و بسط ایده ها نقش دارد اما تغییرپذیری قادر به پیش بینی هیچکدام از مولفه های خلاقیت نمی باشد.
نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان داده است که خلق مثبت نسبت به خلق منفی منجر به تسهیل عملکرد خلاق می شود، خلق مثبت با بهبود حافظه کاری و پردازش های بالا-پایین تفکر خلاق را بهبود می بخشد و بازداری تنها در مرحله ابتکار یا تولید ایده ها نقش دارد. می توان از این پژوهش استنباط کرد که تفکر خلاق تنها یک فرآیند فکری خود انگیخته و یا هیجانی صرف نیست، و به فعالیت های بالا-پایین کنترل شده نیز بستگی دارد.

کلیدواژه‌ها

خلاقیت؛ کارکردهای اجرایی؛ خلق مثبت و منفی

سایر فایل های مرتبط با مقاله

کتایون فخرآوری2 .pdf

مراجع

اسماعیلی، یعقوب؛ تقوی، محمدرضا؛. طلعتیان آزاد، رضا. (1381). ساخت آزمون استروپ اصلاح شده برای آزمودنیهای فارسی زبان: بررسی مقدمات. مقاله ارائه شده در دومین کنفرانس بین المللی علوم شناختی.

پیرخائفی، علیرضا. (1387). پرورش خلاقیت (مبانی و روش ها). چاپ دوم، انتشارات ققنوس.

تورنس،ئی،پال. (1375). استعدادها و مهارت های خلاقیت وراه های آزمون و پرورش آنها، ترجمۀ: حسن قاسمزاده، چاپ دوم، تهران: نشر دنیای نو.

کرمی، بختیار؛کرمی، آزاد الله ؛ و هاشمی، نظام. (1392). اثربخشی آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی بر خلاقیت، انگیزه پیشرفت و خودپنداره تحصیلی. فصلنامه ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی. 2 (4)، 121-140.

 

Abraham, A., Pieritz, K., Thybush, K., Rutter, B., Kröger, S., Schweckendiek, J., Stark, R., Windmann, S., Hermann, C., (2012). Creativity and the brain: uncovering the neuralsignature of conceptual expansion. Neuropsychologia, 50, 1906–1917.

Beaty, R. E., Silvia, P. J. (2012).  Why do ideas get more creative across time?  An executive  interpretation  of  the  serial  order  effect  in  divergent  thinking  tasks. Psychology of Aesthetics Creativity, 6, 309–319.

Benedek, M., & Neubauer, A. C. (2013).Revisiting Mednick's model on creativityrelated differences in associative hierarchies. Evidence for a common path to uncommon thought.Journal of Creative Behavior, 47,273–289.

Benedek, M., Franz, F., Heene, M., & Neubauer, A. C. (2012). Differential effects of cognitive inhibition and intelligence on creativity. Personality and Individual Differences, 53, 480–485.

Benedek, M., Jauk, E., Sommer, M., Arendasy, M., & Neubauer, A. (2014). Intelligence, creativity, and cognitive control: The common and differential involvement of executive functions in intelligence and creativity. Intelligence Journal, 46, 73–83.

Benedek, M., K€ onen, T., & Neubauer, A.C. (2012). Associative abilities underlying creativity. Psychology of Aesthetics, Creativity, and the Arts, 6, 273–281.

Carson, S., Peterson, J., & Higen, DM, H. (2003). Decreased latent inhibition is associated with increased creative achievement in high-functioning individuals. Journal of Personality and Social Psychology, 85, 499–506.

Chen, Y. N., Mitra, S., & Schlaghecken, F. (2008). Sub-processes of working memory in the N-back task: An investigation using ERPs. Clin Neurophysio, 119(15), 46-59.

Davis, M. A. (2009). Understanding the relationship between mood and creativity: a meta-analysis. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 108, 25-38.

De Dreu, C. K. W., Baas, M., Nijstad, B. A.  (2008). Hedonic tone and activation level in the mood-creativity link: Toward a dual pathway to creativity model. Journal of Personality and Social Psychology, 94(5), 739-756.

De Dreu, C. K. W., Nijstad, B. A., Baas, M., Wolsink, I., & Roskes, M. (2012). Working memory benefits creative insight, musical improvisation, and original ideationthrough maintained task-focused attention. Personality and Social Psychology Bulletin, 38, 656–669.

Dempster, F. N. (1992). The rise and fall of the inhibitory mechanism: Toward a unified theory of cognitive development and aging. Developmental Review, 12, 45–75.

Dietrich, A. (2004). Neurocognitive mechanisms underlying the experience of flow.Conscious Cognition, 13, 746-761.

Dorfman, L., Martindale, C., Gassimova, V., & Vartanian, O. (2008). Creativity andspeed of information processing: A double dissociation involving elementaryversus inhibitory cognitive tasks. Personality and Individual Differences, 44, 1382–1390.

Edl, S., Benedek, M., Papousek, I., Weiss, E.M., & Fink, A (2014). Creativity and Stroop interference effect. Personality and individual Differences, 69, 38-42.

Eysenck, H. J. (1995). Genius.The natural history of creativity. Cambridge, UK: Cambridge University Press.

Fink,  A.,  Benedek,  M.,  Grabner,  R.H.,  Staudt,  B.,  Neuberger,  A.C.,  (2007).  Creativity meets neuroscience:  Experimental tasks for the neuroscientific study of creative thinking.  Methods 42, 68–76.

Fink, A., Grabner, R.H., Benedek, M., Reishofer, G., Hauswirth, V., Fally, M., Neuper, C., Ebner, F., Neubauer, A.C., (2009). The creative brain: investigation of brain activity during creative problem solving by means of EEG and fMRI. Hum. Brain Mapp. 30, 734–748.

Friedman, N. P., & Miyake, A. (2004). The relations among inhibition and interference control functions: A latent-variable analysis. Journal of Experimental Psychology: General, 133, 101–135.

Forgeard, M.  J.  C.  (2011). Happy people thrive on adversity:  Pre-existing mood moderates. Psychol Bull, 117, 39-66.

George, J. M., & zhou, J. (2002). Understanding when bad moods foster creativity and good ones don’t: The role of context and clarity of feelings. Journal of Applied Psychology, 87, 687-697.

Gilhooly, K.J., Fioratou, E., Anthony, S.H., Wynn, V., (2007).  Divergent  thinking:  Strategies  and  executive  involvement  in  generating  novel  uses  for  familiar  objects.

Gilhooly, K. J., & Fioratou, E. (2009). Executive functions in insight versus non-insight problem solving: An individual differences approach. Thinking &Reasoning, 15,355–376.

Groborz, M., & Necka, E. (2003). Creativity and cognitive control: Explorations ofgeneration and evaluation skills. Creativity Research Journal, 15, 183–197.

Isen, A. M. (1984). Toward understanding the role of affect in cognition. In R. S.Wyer & T. K. Srull (Eds.). Handbook of social cognition (pp. 179-236). Hillsdale, NJ: Erlbaum.

Jauk, E., Benedek, M., Neubauer, A.C., (2014).  Tackling  creativity  at  its  roots:  Evidencefor  different  patterns  of  EEG  alpha  activity  related  to  convergent  and divergent modes of task processing. International Journal of Psychophysiology, 84, 219–225.

Jauk, E., Benedek, M., Dunst, B., & Neubauer, A. C. (2013). The relationship between intelligence and creativity: New support for the threshold hypothesis by means of empirical breakpoint detection. Intelligence, 41, 212–221.

Klatzky, R. L., Giudice, N. A., Marston, J. R., Golledge, R. G., & Loomis, J. M. (2008). An n-back using vibrotacile stimulation with comparison an auditory analogue. Behavior research methods. 40(1), 367-372.

Lee, C. S., & Therriault, D. J. (2013). The cognitive underpinnings of creative thought: A latent variable analysis exploring the roles of intelligence and working memory in three creative thinking processes. Intelligence, 41, 306–320.

Martindale, C. (1999). Biological bases of creativity. In R. J. Sternberg (Ed.), Handbook of creativity (pp. 137–152). Cambridge, U.K.: Cambridge University Press.

Miyake, A., & Friedman, N. P. (2012). The nature and organization of individual differences in executive functions: Four general conclusions. Current Directions in Psychological Science, 21, 8–14.

Miyake, A., Friedman, N. P., Emerson, M. J., Witzki, A. H., & Howerter, A. (2000).The unity and diversity of executive functions and their contributions to complex“frontal lobe”tasks: A latent variable analysis.Cognitive Psychology,41,49–100.

Nusbaum, E. C., & Silvia, P. J. (2011). Are intelligence and creativity really so different? Fluid intelligence, executive processes, and strategy use in divergent thinking.Intelligence, 39, 36–45.

Oberauer, K., Süß, H. M.,Wilhelm, O., & Wittmann,W. (2008).Which working memory functions predict intelligence? Intelligence, 36, 641–652.

Radel, R., Davranche, K., Fournier, M., & Dietrich, A. (2014). The role of (dis)inhabitation in creativity: Drecreased inhabitation improves generation. Cognition Journal, 134, 110-120.

Simpson, H. B., Rosen, W., Huppert, J. D., Lin S. H., Foa, E. B., Liebowitz, M. R. (2006). Are there reliable neuropychological deficits in obsessive-compulsive disorder? JPsychiat res, 40 (3), 247-57.

Sternberg, R. J., & Lubart, T. I. (1999). The concept of creativity: Prospects and paradigms. In R. J. Sternberg (Ed.), Handbook of creativity (pp. 3-15). Cambridge: Cambridge University Press.

Strong, C. M., Nowakowska, C., Santosa, C. M., Wang, P. W., Kramer, H. C., & Ketter, T. A. (2007). Temperament-creativity relationships in mood disorder patients, healthy controls and highly creative individuals. Journal of Affective Disorders, 100, 41-48.

Vartanian, O., Martindale, C., & Kwiatkowski, J. (2007). Creative potential, attention, and speed of information processing. Personality and Individual Differences, 43, 1470–1480.

Zabelina, D. L., Robinson, M. D., Council, J. R., & Bresin, K. (2012). Patterning and no patterning in creative cognition: Insights from performance in a random number generation task. Psychology of Aesthetics, Creativity and the Arts, 6,137–145.