بررسی اثر بخشی آموزش رویکرد تحلیل رفتار متقابل بر تمایز خویشتن و عملکرد خانواده در زوج‌های شهر اصفهان

علوم اجتماعی

مقاله 5، دوره 11، شماره 38، آذر 1396، صفحه 119-140   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

بهناز عطایی¹؛ حسن حیدری^{* 2}

¹دانش آموخته کارشناسی ارشد راهنمایی و مشاوره واحد خمین، دانشگاه آزاد اسلامی، خمین، ایران

²دانشیار گروه مشاوره واحد خمین، دانشگاه آزاد اسلامی، خمین، ایران

چکیده

این پژوهش با هدف، بررسی اثربخشی تحلیل رفتار متقابل بر تمایز خویشتن و عملکرد خانواده در زوج­های شهر انجام پذیرفت. روش پژوهش از نوع نیمه­آزمایشی و پیش آزمون و پس از آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل همه زوجین مراجعه کننده به مرکز مشاوره آرامش اصفهان بوده که از بین آنها به روش نمونه­گیری در دسترس تعداد 30 زوج انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش و کنترل هر کدام 15 زوج قرار گرفته گروه آزمایش تحت 8 جلسه آموزشی به روش تحلیل رفتار متقابل قرار گرفتند در حالی که گروه کنترل تحت آموزش قرار نگرفتند. به هر دو گروه در شروع مطالعه و پایان مطالعه پرسشنامه­های بخش تمایزخویشتن و سنجش عملکرد خانواده (FAD) داده شد و توسط آنها تکمیل گردید. در پایان مطالعه 11 زوج در گروه آزمایش و 11 زوج در گروه کنترل مطالعه را به پایان بردند. نتایج این مطالعه همچنین نشان داد که آموزش تحلیل رفتار متقابل باعث بهبود عملکرد خانواده می­گردد. نتایج این مطالعه نشان داد که آموزش تحلیل رفتار متقابل باعث بهبود معنادار مقیاس­های حل مسأله، ارتباط، نقش، کنترل رفتار و عملکرد کلی می­گردد در حالی که بر پاسخگویی عاطفی و دخالت عاطفی اثر معناداری نداشت. با توجه به نتایج بدست آمده آموزش تحلیل تراکنش می‌تواند به عنوان یک روش مناسب در بهبود تمایزخویشتن و عملکرد خانواده به کار گرفته شود.

کلیدواژه‌ها

تحلیل رفتار متقابل (تحلیل تراکنشی)؛ تمایزخویشتن؛ عملکرد خانواده

مراجع