رابطه الگوهای ارتباطی خانواده و سبک‌های دلبستگی با شادکامی دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی واحد اندیمشک

روان‌شناسی فرهنگی زن

مقاله 7، دوره 9، شماره 31، فروردین 1396، صفحه 91-102   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

محمد رضا بیات^*

دانشگاه آزاد اسلامی واحد اندیمشک، گروه روان شناسی، اندیمشک، ایران.

چکیده

هدف تحقیق حاضر، تعیین میزان رابطه الگوهای ارتباطی خانواده (جهت‌گیری گفت‌وشنود و جهت‌گیری همنوایی) و سبک های دلبستگی (ایمن، نا ایمن اجتنابی وناایمن دوسوگرا یا مقاوم) با شادکامی دانشجویان دانشگاه آزاداسلامی واحد اندیمشک بود. جامعه آماری شامل تمامی دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی واحد اندیمشک بود. که گروه نمونه، با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه ای به تعداد 327 نفر انتخاب شدند. روش تحقیق، توصیفی از نوع همبستگی بود. از ابزار اندازه گیری  شامل پرسش‌نامه تجدیدنظر شده الگوهای ارتباطی خانواده(نسخه فرزندان) کوئرنر و فیتزپاتریک (2002)، پرسش‌نامه سبک‌های دلبستگی کولینز و رید(1990) و مقیاس تجدیدنظر شده شادمانی آکسفورد (2002) استفاده گردید. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها، از روش‌های آماری همبستگی پیرسون و رگرسیون چند گانه به روش ورود و گام به گام استفاده شد. یافته‌ها بیانگر آن بود که جهت‌گیری گفت‌وشنود و جهت‌گیری همنوایی با شادمانی رابطه مثبت و معنی‌دار داشتند. همچنین سبک دلبستگی ایمن با شادمانی رابطه مثبت و معنی دار و سبک های دلبستگی نا ایمن دوسوگرا و ناایمن اجتنابی با شادمانی رابطه منفی و معنی دار دارند. همچنین طبق نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون به روش گام به گام، از میان متغیرهای پیش بین، به ترتیب سبک دلبستگی ایمن، مؤلفه­ جهت‌گیری همنوایی و جهت گیری گفت وشنود بهترین پیش­بینی کننده­های شادکامی بودند.

کلیدواژه‌ها

الگوهای ارتباطی خانواده؛ سبک های دلبستگی؛ شادکامی

مراجع

-  ابن ابراهیم خواجوئی، سید مجید. (1393). رابطه ابعاد الگوهای ارتباطی خانواده با سبک خوش بینی گرایشی و شادمانی در دانش آموزان 13 تا 18 سال شهر اصفهان. پایان نامه کارشناسی ارشد روان شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد.

-  اصغری نژاد، مهناز.، دانش، عصمت. (1384). رابطه سبک‌های دلبستگی با میزان شادکامی و توافق در مسائل زناشویی در دانشجویان زن متاهل دانشگاه. فصلنامه تازه ها و پژوهش های مشاوره، 4(14): 90-69.

-  برک، لورا. (2001). روان شناسی رشد. ترجمه یحیی سید محمدی. (1394). تهران: نشر ارسباران.

-  بشارت، محمد علی. (1388). سبک‌های دلبستگی و نارسایی هیجانی. پژوهش های روان‌شناختی، 12(3و4): 80-63.

-  بشارت، محمد علی., گلی نژاد، محمد.، و احمدی، علی اصغر. (1382). بررسی رابطه سبک‌های دلبستگی و مشکلات بین شخصی. مجله روانپزشکی و روان شناسی بالینی ایران، 8(4): 81-74.

-  پاکدامن، شهلا. (1380). بررسی ارتباط بین دلبستگی و جامعه طلبی در نوجوانی. پایان نامه دکترای روانشناسی، دانشگاه تهران.

-  تجلّی، فاطمه.، و لطیفیان، مرتضی. (1387). تأثیر ابعاد الگوهای ارتباطی خانواده بر سلامت روان با واسطه هوش هیجانی نوجوانان. فصلنامه خانواده پژوهی، 4(16): 407-422.

-  خلعتبری، جواد.، وکیخا فرزانه، مجتبی. (1395). مباحث اساسی در روش تحقیق. چاپ چهارم، تهران: نشر ساد.

-  زینالی، علی. (1392). تأثیر شیوه های تربیتی والدین بر نوع دلبستگی فرزندان. فصلنامه خانواده پژوهی، 9(1): 81-63.

-  طاهری، مهدی.، یاریاری، فریدون.، صرامی، غلامرضا.، و ادیب منش، مرزبان. (1392). رابطه بین سبک‌های هویت، شادکامی و بهزیستی روان‌شناختی در دانشجویان دانشگاه. مجله دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی، 14(1): 72-82.

-  صبری، مصطفی. (1392). بررسی رابطه بین ابعاد الگوهای ارتباطی خانواده، سبک‌های دلبستگی و کیفیت زندگی در دانش آموزان دبیرستانی. پایان نامه کارشناسی ارشد روان شناسی تربیتی، دانشگاه شیراز.

-  فراهانی، محمدتقی. (1387). تفاوتهای فردی در استرس تحصیلی و بهزیستی ذهنی نقش سبک های مقابله با تنیدگی. مجله علوم رفتاری، 2(4): 29-34.

-  نجفی، محمود.، دهشیری، غلامرضا.، دبیری، سولماز.، شیخی، منصوره.، جعفری، نصرت. (1391). خصوصیات روان سنجی نسخه فارسی پرسش‌نامه شادکامی آکسفورد در دانشجویان. فصلنامه اندازه‌گیری تربیتی، 3(10): 55-73.

-  نویدیان، علی.، شهرکی ثانوی، فریبا.، و فرجی شوی، مهدی. (1390). بررسی رابطه الگوهای ارتباطی خانواده بر کیفیت زندگی نوجوانان. فصلنامه مشاوره و روان درمانی خانواده، 1(1): 101-114.

-  یوسفی، فریده.، و حسن زاده، مرضیه. (1392). رابطه بین الگوهای ارتباطی خانواده و خلاقیت اجتماعی دانش‌آموزان. مجله علوم رفتاری، 7(2): 116-109.

-   Argyle, M. (2001). The Psychology of Happiness. (Rev. ed), East Sussex, Great Britain: Routledge.

-   Diener, E. D., Lucas, E. R. & Oishi, sh. (2002). Subjective well-being: The science of happiness and life satisfaction. In C. R. Snyder, & S. J., Lopez (eds), handbook of positive psychology (pp. 187-194). Oxford: Oxford University Press.

-   Fitzpatrick, M. A., & Koerner, A. F. (2004). Family communication schema effect on children’s resiliency running head: family communication schemata, The evolution of key mass communication concepts: Honoring Jack  M. McLeod, 115–139.

-   Fitzpatrick, M. A., & Ritchie, L. D (1994). communication schemata within the family: Multiple perspectives on family interaction. Human Communication Research, 20, 275-301.

-   Hills, P., & Argyle, M. (2002). The Oxford Happiness Questionnaire: A compat scale for the measurement of psychological well-being. Personality and Individual Difference. , 33, 1073-1082. http://dx.doi.org/10.1016/S0191-8869(01)00213-6.

-   Keskin, G. (2008). Relationship between mental health, parental attitude and attachment style in adolescence. Anadolu Journal of Psychiatry. 9(3): 139-147.

-   Koerner, A. F., & Eis, K. M. (2001). The Influence of conformity orientation on communication patterns in family conversations. Paper presented at the annual meeting of the National Communication Association. Communication Year Book, 30, 41-54.

-   Koerner, A. F., & Fitzpatrick, M. A. (2002). Understanding  family communication patterns and familyfunctioning: The roles of conversation orientationand conformity orientation. Communication Year Book, 28, 36-68.

-   Momeni, F., & Amiri, Sh. (2008). The relationship between parent’s child rearing styles and incidence of anorexia nervosa among 14-17 years old female adolescents in Isfahan. Journal of family research, 12, 775-89

-   Ritchie, L. D., & Fitzpatrick, M. A. (1990). Family communication patterns: Measuring intrapersonal perceptions of interpersonal relationships. Communication Research, 17(4): 523-544.