تحلیل برنامه ریزی توسعه فضایی شهرستان ابهر با استفاده از GIS

کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور در برنامه‌ریزی

مقاله 3، دوره 7، شماره 4، اسفند 1395، صفحه 37-56

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

سید حامد علوی¹؛ سید جمال الدین دریاباری^{* 2}

¹کارشناس مسئول.شرکت توسعه و نگهداری اماکن ورزشی کشور

²دانشگاه آزاد تهران شمال

چکیده

هدف اصلی تحقیق رهیابی به یک برنامه توسعه موزون و یکپارچه برای منطقه مورد مطالعه بر اساس ساختار فضایی و نظام سکونت گاهی است که در آن ،هرمرکز از کوچک به بزرک و با توجه به ویژگی ها منابع و میزان برخورداری در قالب سلسله مراتب خدماتی و کالبدی است . بطور کلی: شناخت ساختار فضایی منطقه ،ارائه یک برنامه توسعه فضایی برای شهرستان ،تنظیم فعالیت ها ،توزیع امکانات و خدمات مطابق با استعدادها و قابلیت های کانون های زیستی.
روش انجام تحقیق جهت تبیین وضع موجود و استدلال فرضیات ،روش توصیفی-تحلیلی و ترکیبی است،در روش توصیفی که مرحله شناخت وضع موجود رادر بر گرفته و با بکار بردن روشهای مدل جمعیتی ،مدل های مکان مرکزی،مدل های رتبه ای ،سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS ، به تبیین و ارزیابی آنچه که هست می پردازیم .
نتیجه اینکه توجه به روستاهای منطقه از تمامی ابعاد و از جمله عمران و آبادی انها و ارتباط این روستاها با مکان مرکزی امری ضروری است و باید اذعان کرد که در عمل یک روستا به تنهایی و بدون توجه به چگونگی توسعه فضایی سایر سکونت گاههای روستایی و مکان مرکزی نمیتواند واحدی مناسب جهت استقرار خدمات تلقی گردد. بدین ترتیب اصل موضوع، تعادل در برنامه ریزی منطقه ای است .بدین ترتیب برنامه ریزی توسعه فضایی شهرستان ابهر بمنظور شناخت ساختار فضایی منطقه و ایجاد شرایطی در جهت دسترسی ساکنین سایر سکونتگاهها به امکانات موجود و ایجاد یک رابطه منطقی بین مکان مرکزی و حوزه نفوذ آن ضروری بنظر میرسد . وجود گسستگی فضایی بین مناطق بیشتر بدلیل نبود مدیریت منظم وهمچنین نبود ارتباطات جاده ای می باشد. به طور کلی در ارزیابی نظام موجود میتوان موارد زیر را در نظر گرفت : نبود ساختار فضایی مناسب در منطقه ،عملکرد ضعیف و ناکارامد مراکز دهستانها ،نبود یک رابطه منطقی بین روستاهای حوزه نفوذ.

کلیدواژه‌ها

برنامه ریزی؛ توسعه فضایی؛ مدل مکان مرکزی؛ شهرستان ابهر؛ سیستم اطلاعات جغرافیایی