بازار سنتی، نهادهای وابسته و ساخت قدرت در جمهوری اسلامی ایران

فصلنامه مطالعات سیاسی

مقاله 6، دوره 9، شماره 34، اسفند 1395، صفحه 95-130   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسنده

مسعود مطلبی^*

استادیارگروه علوم سیاسی، واحد آزادشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، آزادشهر، ایران

چکیده

نوشتار حاضر با بهره گیری از روش تحلیلی - توصیفی و رویکرد نهادگرایی تاریخی تلاش دارد  نقش سیاسی - اجتماعی نهاد بازار سنتی، تشکل های وابسته و بازاریان را به عنوان بخشی از طبقه متوسط سنتی در ساخت سیاسی و فرایند سیاست و قدرت جمهوری اسلامی ایران بازخوانی نماید. نتایج تحقیق نشان می دهد هر چند این نهاد اجتماعی سنتی همسو با روحانیت قبل از پیروزی انقلاب اسلامی دارای نقش و کارکردی انتقادی و براندازانه علیه سیستم بود اما پس از پیروزی انقلاب بواسطه تسلط برخی از متنفذین بازار و تشکل های های وابسته همچون موتلفه و انجمن های اسلامی بازار و اصناف بر مدیریت سیاسی کشور، در کنار روحانیت از ارکان تحکیم ساخت قدرت سیاسی جمهوری اسلامی به شمار می‌آید. در این تحقیق فرض بر این است که بازار از نقشی اساسی در ساختار قدرت سیاسی جمهوری اسلامی ایران برخوردار است و بین روحانیت و بازار پیوندی تاریخی و فرهنگی و سیاسی برقرار بوده و هست با این حال در مقاطعی و بخصوص در دهه چهارم انقلاب اسلامی رابطه بازار با دولت دگرگون شده و این نقش مسلط در ساخت قدرت سیاسی رو به ضعف نهاده است.

کلیدواژه‌ها

بازار سنتی؛ ساخت قدرت؛ طبقه متوسط سنتی؛ انجمن های اسلامی بازار و اصناف؛ هیات های موتلفه اسلامی

مراجع