اثر گیاهان مختلف میزبان شته سبز گندم Sitobion avenae (Hemiptera: Aphididae) روی برخی پارامترهای جدول زندگی کفشدوزک شکارگر Hippodamia variegata (Coleoptera: Coccinellidae)

فصلنامه تخصصی تحقیقات حشره شناسی

مقاله 3، دوره 8، شماره 4 - شماره پیاپی 32، اسفند 1395، صفحه 239-254   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

مصطفی غفوری‌مقدم^{* 1}؛ علی گلی‌زاده²؛ مهدی حسن‌پور²؛ هوشنگ رفیعی‌دستجردی²؛ جبرائیل رزمجو²

¹گروه گیاه‌پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل

²گروه گیاه‌پزشکی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل

چکیده

اثر میزبان ­های مختلف شته سبزگندم Sitobion avenae (Fabricius) (Hemiptera: Aphididae) از جمله گندم رقم تجن، جو رقم دشت، ذرت رقم سینگل کراس 704 و سورگوم رقم اسپیدفید، روی برخی پارامترهای تولید­مثلی و امید به زندگی کفشدوزک Hippodamia variegate (Goeze) (Coleoptera: Coccinellidae) در شرایط آزمایشگاهی با دمای 1±25 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±65 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی مورد بررسی قرار گرفتند. نرخ ناخالص باروری (Fertility) و زادآوری (Fecundity) که تفریخ کامل صورت گرفته است، 50/500، 06/447، 33/604 و 61/378 تخم/ماده ونرخ خالص باروری و زادآوری 09/412، 60/405، 54/538 و 56/309 تخم/ماده در کفشدوزک ­های تغذیه کرده از شته سبز گندم به ­ترتیب روی گیاهان ذکر شده در بالا محاسبه شد. بالاترین و کم­ترین مقدار نرخ خالص باروری به­ ترتیب روی ذرت و سورگوم مشاهده شد. هم­چنین مقادیر دو پارامتر نرخ­ های روزانه تولیدمثل کفشدوزک یعنی تعداد تخم به ازای هر ماده در روز و تعداد تخم ­های زادآور به ازای هر ماده در روز نیز از 72/7 تا 20/8 متغیر بود، که کم­ترین روی سورگوم و بیشترین روی ذرت به ­دست آمد. امید به زندگی حشرات کامل تازه ظاهر شده کفشدوزک با تغذیه از شته­ های پرورش یافته روی گیاهان ذکر شده به­ ترتیب 90/47، 90/43، 78/52 و 60/38 روز محاسبه گردید. مقایسه پارامترهای تولیدمثل نشان داد که کفشدوزک H. variegata روی ذرت در مقایسه با سایر گیاهان از پتانسیل تولیدمثلی بالاتری برخوردار می­ باشد. بنابراین نتایج نشان داد که شته سبز گندم روی چهار گونه گیاه میزبان برای نشو و نما و تولیدمثل این کفشدوزک شکارگر قابل پذیرش بودند.

کلیدواژه‌ها

کفشدوزک Hippodamia variegata؛ شته سبز گندم؛ پارامترهای تولیدمثل؛ امید به زندگی و گیاهان میزبان

مراجع