روند تغییرات دما با استفاده از روش من- کندال (مطالعه موردی چهار شهرستان استان چهار محال و بختیاری)

آمایش محیط

مقاله 6، دوره 10، شماره 37، شهریور 1396، صفحه 149-166   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

عباس معروف نژاد^{* 1}؛ شهلا قاسمی²

¹عضو هیات علمی

²دانشجوی دکترای

چکیده

چکیده
پارامتر های مختلف اقلیمی نظیر دما،رطوبت و بارندگی دریک محل از عواملی هستند که بر اقلیم آن منطقه تاثیر گذار بوده و شناخت آن ها تعیین کننده ی اقلیم آن منطقه می باشند. تحقیق حاضر نیز در همین راستا و به دلیل اهمیت آن به منظور بررسی وارزیابی تغییرات اقلیمی (دما) در استان چهارمحال و بختیاری که کمتر مورد توجه واقع شده ، صورت پذیرفته است. محاسبات و تحلیل ها بر روی میانگین، حداکثر و حداقل دما انجام شده است. برای این منظور در این تحقیق از آمار واطلاعات ایستگاه های شهرکرد، کوهرنگ، لردگان و بروجن در یک دوره ی آماری 25 ساله ( 1988-2012) از روش من- کندال1 استفاده شد. در این تحقیق، روند و نوع تغییرات به صورت ماهانه ، فصلی و سالانه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج به دست آمده از تحلیل داده ها نشان می دهد که ماه مارس با 100% روند، بیشترین تغییر و ماه دسامبر با 85% بدون روند کمترین تغییر را نشان می دهد. همچنین در فصل زمستان روند منفی با 30% ، در فصل بهار تغییر ناگهانی افزایشی با 55% ، در فصل تابستان روند مثبت با 35% ، فصل پاییز بدون روند با 55% و در تغییرات سالانه تغییر ناگهانی افزایشی با 35% را مشاهده می کنیم. ما در فصل زمستان و تابستان با 90% روند بیشترین تغییر و در پاییز با 45% کمترین تغییر را داشتیم. در روند سالانه هم 75% روند و 25% بدون روند را مشاهده می کنیم.

کلیدواژه‌ها

روند تغییر اقلیم؛ آزمون من-کندال؛ استان چهارمحال و بختیاری

مراجع

 

1-     ابراهیمی، ح، علیزاده، ا، جوانمرد، س. 1384. بررسی وجود تغییر دما در دشت مشهد به عنوان نمایه تغییر اقلیم در منطقه، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، دوره20، شماره 4 (پیاپی 79 ))  18 – 5 .

2-     بیدختی ،ع ا، رنجبر، ع، سعادت آبادی، ع. 1382. مطالعه اثر اقلیمی جزیره گرمائی تهران، مجموعه ی مقالات سومین کنفرانس منطقه ای و اولین کنفرانس ملی تغییر اقلیم اصفهان.

3-     ترکاشوند، م ق. 1394. ارزیابی زمانی و مکانی آسایش آب و هوایی استان همدان با استفاده از شاخص های دمای معادل فیزیولوژیک(PET)وفشار عصبی، فصلنامه آمایش محیط،دوره8، شماره31. 175.

4-     تقوی گودرزی، س، امیدزاده، ه. 1394. پیش بینی سرمای دیرس بهاره با استفاده از شبکه­ی عصبی پرسپیترون چند لایه (MLP) و تاثیر آن در حمل و نقل شهر خرم آباد. فصلنامه آمایش محیط. دوره8، شماره 28. 113.

5-  خسروی، م، اسمعیل نژاد، م، نظری پور، ح. 1389. تغییراقلیم و تاثیر آن بر منابع آب خاورمیانه، چهارمین کنگره بین المللی جغرافیدانان جهان اسلام، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان.

6-  خشنود، ا. 1378. بررسی تغییرات اقلیمی جنوب ایران، پایان نامه کارشناسی ارشد گروه جغرافیا ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تربیت معلم تهران، 98-104 .

7- روشنی، م. 1382. بررسی تغییرات اقلیمی سواحل جنوبی دریای خزر، پایان نامه کارشناسی ارشد،گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه تهران.

8-  عزیزی، ق. روشنی، م. 1387. مطالعه تغییر اقلیم در سواحل جنوبی دریای خزر به روش من-کندال، مجله پژوهش های جغرافیایی، شماره 64. 13-28.

9-  علیجانی، ب، قویدل رحیمی، ی. 1384. مقایسه و پیش بینی تغییرات دمای سالانه­ی تبریز با ناهنجاریهای دمایی کره­ی زمین با استفاده از روش رگرسیون خطی و شبکه عصبی مصنوعی، مجله جغرافیا و توسعه، شماره 6، ، 35- 21.

10- علیزاده، ا. 1373. گرم شدن جهانی و پیامدهای هیدرولوژیک، مجله نیوار، شماره 22، 34-42.

11- لشنی زند، م، پروانه، ب، امیدی مهر، ف. 1393. نقش مدیریت شهری در تعدیل نوسانات آسایش بیوکلیماتیک شهر خرم آباد در شرایط تغییر اقلیم.فصلنامه آمایش محیط.دوره 7،شماره 26. 113.

12- مسعودیان، ا. 1385. بررسی روند دمای ایران در نیم سده ی گذشته، مجله پژوهش های جغرافیایی، زمستان 1384، شماره 54. 29.

13-Clark.T.S (2003), Regional Climate Change: T rends Analysis of T emperature and Precipitation Series at Canadian Sites, Canadian Journal of Agricultural Economics, 48(1): 27-38.

14- Dettinger, M.D. Cayan, D.R. Meyer, M. & Jeton A.E., (2004), “Simulated hydrologic  responses to climate variations and change in the Merced, Carson, and American River basins, Sierra Nevada, California, 1900-  2099.” Climate Change, 62: 283-31

15-Domonkos, P., and K Tar., (2003). Lon – term changes in observed temperatur and precipitation series 1901 - 1998 from Hungary and  their  relations to larger scalchanges.Theoretical and Applied Climatology, Volume 75, Numbers 3-4 / September, pp 131-147.

16- Dracup, J.A. & Vicuna, S., (2005), “An Overview of Hydrology and WateResources Studies  on Climat  Change: the California Experience.” Proc  EWRI2005  Impacts of Global Climate Change. 

17- Domroes, M., A. El-Tantawi., (2005). Recent temporal and spatial temperature changes inEgypt. International Journal of Climatology, Volume 25, Issue 1, January, pp 51-63.

18- Freiwan, M., M, Kadioğlu., (2008). Climate Variability in Jordan. International JournalClimatology, Volume 28, Issue 1, January, pp 69-89.

19-Gadgil Alaka, Dhorde Amit, (2005), Temperature trends in twentieth century at Pune, India, Atmospheric Environment 39, 6550–6556.

20-Grieser J.,S.Tromel,C.D.Schonwiese.,(2002):statistical time series decomposition into significant components and application to European temperature,Theor.Appl.climatol.71,pp.171- 183.

21-.Hansen je and lebedoff (1990)، sun and dust versus the greenhouse gascs : an assessmenet of their relative roles in global climate . 

22- Kumar, P. V., M. Bindi, A. Crisci and G. Maracchi.,( 2005), Detection of variations in air temperature at different time scales the period 1889-1998 at Firenze, Italy. Climatic change, Volume 72, Numbers 1-2 / September, pp 123-150.

23- Lettenmaier, D. P., E. F. Wood, and J. R. Wallis., (1994). Hydro – Climatological Trends in the Continental United States, 1948-88. Journal of Climate, Volume 7, Issue 4, April, pp 586-607.

24- Marengo, J. A., (1995). Variations and change in South American streamflow. Climatic Change, Volume 31. Number 1 / September, pp 99-117.

25-Qiang, Z., C. Jiang, and Z. Zengxin., (2005). Observed climatic changes in Shanghai during 1873-2002. Journal of Geographical Sciences, Volume 15, Number 2 / April, pp 217-222.

26-Seleshi, Y., and U. Zanke.,( 2004). Recent changes in rainfall and rainy days in Ethiopia International Journal of Climatology, Volume 24, Issue 8, June, pp 973-983.

27-Sasidharan. Vinold  (2000)  climatic  ghange  and  wildland  recreation usdaforest proceedings  rmrs vol 12.

28- Serrano, A. Mateos, V.L. & Garcia, J.A., (1999), “Trend Analysis of Monthly Precipitation Over the Iberian Peninsula for the Period 1921-1995” phys. Chem. EARTH (B), 24: 85-90.  

29-Tayanç, M., U. Im, M. Doğruel, and M. Karaca., (2009). Climate change in Turkey for the last half century. Climatic change, Volume 94, Number 3-4/June, pp 483-502.

30-Turkes .M, Samer.M, Demirj,(2002), Re-evaluation of trend and in Mean. Maximum and Minimum temperature of Turkey for period 1929-1999 International Journal of Climatology, vol. 22,  pp: 947-977.

31- Türkes, M., U. M. Sümer., and G. Kiliç., (2007). Variations and trends in annual mean air temperature in Turkey with respect to climatic variability. International Journal of Climatology, Volume 15, Issue 5, pp 557-569.

32-Türkes, M., T. Koç, and F. Sariş., (2008). Spatiotemporal variability of precipitation total series over Turkey. International Journal of Climatology, Volume 29, Issue 8, pp 1056-1074