بررسی نقش مصرف رسانه‌ای بر سرمایه اجتماعی مهاجرین شهر بهارستان

علوم اجتماعی

مقاله 4، دوره 11، شماره 37، شهریور 1396، صفحه 73-106   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

حسین محمودیان¹؛ سعید مقدس^{* 2}؛ منیژه جهان شاهی³

¹دانشیار گروه جمعیت‌شناسی، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران

²کارشناسی ارشد جمعیت شناسی، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران

³کارشناس پژوهشگری علوم اجتماعی دانشگاه شیراز

چکیده

نتایج بسیاری از پژوهش‌ها نشان می‌دهد که میزان سرمایه اجتماعی در ایران روند نزولی طی می‌کند. از جمله نتایج طرح ملی نگرش‌های ایرانیان در موج اول و دوم حاکی از آن است که شاخص‌های سرمایه اجتماعی رو به کاهش بوده که برای جامعه ایران بسیار خطرناک است. بررسی علمی و شناسایی رسانه‌های جمعی که از پیشرفت این روند جلوگیری می‌کنند و موجب افزایش سرمایه اجتماعی می‌شوند، امری ضروری است. هدف این پژوهش بررسی میزان سرمایه اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن با تأکید بر مصرف رسانه‌ای در بین مهاجرین شهرستان بهارستان هست. روش تحقیق در این پژوهش پیمایش بوده و از طریق ابزار پرسش‌نامه انجام شده است. جامعه آماری مورد مطالعه مهاجران بالای ۱۸ سال واردشده به شهرستان بهارستان بوده است. تعداد 325 نفر از جامعه آماری به شیوه تصادفی سیستماتیک برای مطالعه انتخاب شدند. سرمایه اجتماعی پس از تحلیل عامل به سه بعد اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی و آگاهی و توجه به امور عمومی تقسیم شد. مصرف رسانه‌ای نیز پس از تحلیل عامل به سه بعد رسانه داخلی، رسانه خارجی و اینترنت تقسیم شد. متغیرهای تحصیلات، تعداد اعضای خانواده، مدت اقامت، مصرف رسانه داخلی، اینترنت و مجموع ابعاد مصرف رسانه (کل مصرف رسانه) با کل سرمایه اجتماعی دارای ارتباط معناداری بود. پنج متغیر طبقه اجتماعی، محل تولد، مصرف رسانه داخلی، تحصیلات و اینترنت در مجموع توانستند 48.3 درصد از تغییرات متغیر وابسته (کل سرمایه اجتماعی) را تبیین کنند.

کلیدواژه‌ها

سرمایه اجتماعی؛ رسانه؛ مهاجرین؛ بهارستان

مراجع