اثر دوره های مختلف بهبودی بر برخی شاخص های آنزیم بافتی کبد و آبشش و فاکتورهای بیوشیمیایی سرم خون در ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio) در اثر غلظت تحت کشنده آمونیاک

نشریه فن آوریهای نوین در توسعه آبزی پروری

مقاله 6، دوره 10، شماره 1 - شماره پیاپی 37، خرداد 1395، صفحه 43-54   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

هاشم خندان بارانی^{* 1}؛ حسینعلی دهمرده²؛ محمدرضا حیدری²

¹پژوهشکده تالاب بین‌المللی هامون، دانشگاه زابل، زابل، ایران

²گروه شیلات، دانشکده منابع‌طبیعی، دانشگاه زابل، زابل، ایران

چکیده

آمونیاک از مهمترین ترکیبات سمی نیتروژنی است که مشکلی جدی در محیط زیست و صنعت آبزی پروری به حساب می‌آید. تحقیق حاضر جهت بررسی اثر غلظت تحت کشنده آمونیاک (99/0 میلی گرم در لیتر) بر فعالیت آنزیم‌های بافت کبد و آبشش و برخی فاکتورهای بیوشیمیایی سرم خون و توانایی بهبودی ماهی کپور معمولی انجام گرفت. تعداد 80 ماهی با میانگین وزنی 5/4±50 گرم به‌طور تصادفی در چهار تیمار (هر تیمار شامل 20 ماهی) تقسیم بندی شدند: 96 ساعت در معرض آمونیاک، 96 ساعت تحت تاثیر آمونیاک و گذراندن 24 ساعت دوره بهبودی، 96 ساعت تحت تاثیر آمونیاک و گذراندن 7 روز دوره بهبودی و گروه شاهد. از هر تیمار برای سنجش فاکتورهای بیوشیمیایی و آنزیمی نمونه‌های بافت و خون جداسازی شد. نتایج نشان داد که آمونیاک باعث افزایش معنی‌دار آنزیم‌های AST، ALP و LDH در هر دو بافت شده است (05/0P<) ولی افزایش معنی‌داری در ALT در این دو بافت مشاهده نشد (05/0P>). بعد از هفت روز بهبودی فعالیت تمام آنزیم­ها به‌طور معنی‌داری در آبشش کاهش یافت و به گروه شاهد رسید. در کبد نیز این روند در ارتباط با دو آنزیم AST و LDH مشاهده شد ولی ALP پس از هفت روز بهبودی هنوز به‌طور معنی‌داری بالاتر از گروه شاهد بود. همچنین آمونیاک باعث کاهش معنی‌دار میزان پروتئین در سرم شد در حالی که میزان کورتیزول و گلوکز افزایش یافت. میزان همه این فاکتورها پس از هفت روز دوره بهبودی به حالت نرمال بازگشت. بنابراین آمونیاک سبب تغییر در فعالیت آنزیم­های متابولیک در بافت و برخی فاکتورهای بیوشیمیایی در سرم خون کپور معمولی می­شود که با ایجاد شرایط مناسب می­توان شاهد روند بهبودی در این گونه بود.

کلیدواژه‌ها

آلودگی نیتراته؛ آنزیم‌های متابولیک بافتی؛ کپور معمولی؛ مسمومیت

مراجع