تأثیر برد و باخت بر نیمرخ کیفیت خلق و خو و غلظت کورتیزول بزاق هندبالیست‌های زن

دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی

مقاله 2، دوره 10، شماره 37، آبان 1387، صفحه 21-40   

نویسندگان

پروین فرزانگی؛ سید علیرضا افشانی؛ بابی‌سان ‌عسکری؛ زینب ابراهیم‌پور^* ؛ غلامرضا شریفی؛ ابوالفضل شکیبایی؛ سید محمد مرندی

چکیده

  هدف این پژوهش مطالعه تأثیر برد و باخت بر کیفیت نیمرخ خلق و خو و غلظت کورتیزول بزاق در هندبالیست‌های زن بود. این پژوهش یک مطالعه نیمه‌تجربی است. آزمودنی‌های این پژوهش را 10 دانشجوی دختر هندبالیست شرکت‌کننده در مسابقات سراسری دانشگاهی به ترتیب با میانگین و انحراف معیار سن، قد و وزن 78/1 ± 80/22 سال، 90/4 ± 87/163 سانتی‌متر و 21/6 ± 97/59 کیلوگرم تشکیل دادند. نمونه‌های بزاقی 30 دقیقه و فوراً قبل، بین دو نیمه، بلافاصله بعد و 30 دقیقه پس از پایان رقابت جمع‌آوری شد. ورزشکاران قبل و بعد از مسابقه پرسشنامه مربوط به حالات خلقی را تکمیل کردند. وضعیت کیفیت خلق و خوی آزمودنی‌ها با پرسشنامۀ 65 سؤالی خلق و خوی ورزشکاران (POMS) که مک‌نیر و همکاران (1992) تهیه و استاندارد کرده‌اند و کورتیزول بزاقی ورزشکاران به روش الایزا اندازه‌گیری شد. از طرح تحقیق تک‌گروهی و آزمون‌های تحلیل واریانس یکراهه با اندازه‌گیری‌های مکرر و ضریب همبستگی پیرسون برای تجزیه و تحلیل داده‌ها استفاده شد. نتایج نشان داد سطوح کورتیزول و نمره مجموعه اختلالات خلقی آزمون POMS به‌طور معناداری در طی مسابقه با قبل اختلاف معنادار داشت (05/0 P < ). داده‌ها نشان داد برد و باخت بر هورمون کورتیزول که از شاخص‌های استرس است تأثیرگذار است و شرکت در رقابت موجب افزایش نمره مجموعه اختلالات خلقی هندبالیست‌های زن می‌گردد که این افزایش در بازی باخت مشهودتر بود.

کلیدواژه‌ها

کورتیزول؛ خلق و خو؛ برد و باخت