الگوی ساختاری نقش میانجی ذهن‌آگاهی در پیوند بین فشار روانی شغلی و پیامدهای آن

دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی

مقاله 2، دوره 15، شماره 1 - شماره پیاپی 55، تیر 1393، صفحه 16-33   

نویسندگان

داریوش جلالی^* ؛ اصغر آقایی؛ هوشنگ طالبی؛ محمدعلی مظاهری

چکیده

  این پژوهش با هدف بررسی ارتباط بین فشار روانی شغلی با فشار خون، دردهای مزمن و رفتارهای ضدخدمت با توجه به نقش میانجی ذهن‌آگاهی، نگرش‌های ناکارآمد و عواطف شغلی اجرا شد. پژوهش از نوع همبستگی (الگویابی معادلات ساختاری) بود. با استفاده از روش نمونه‌گیری طبقه‌ای نسبتی تصادفی، 233 نفر از میان کارکنان 4 شرکت خدمات رسان در استان چهارمحال و بختیاری انتخاب شدند و پرسشنامه‌های پژوهش شامل فشار روانی شغلی (مؤسسۀ سلامت و ایمنی انگلیس، 1999)، توجه آگاهانه (براون و رایان، 2003)، نگرش‌های ناکارآمد (بک و ویسمن، 1980)، عواطف مرتبط با شغل (اسپکتور و فاکس، 1999)، دردهای مزمن (کرنز و همکاران، 1985) و رفتارهای ضدخدمت (جلالی، 1392) را تکمیل کردند. داده‌ها از طریق ضریب همبستگی پیرسون، الگوسازی معادلات ساختاری و تحلیل رگرسیون میانجی تحلیل شدند. نتایج نشان داد که فشار روانی شغلی 57درصد واریانس ذهن‌آگاهی، فشار روانی شغلی و ذهن‌آگاهی، 37 درصد واریانس نگرش‌های ناکارآمد، فشار روانی شغلی، ذهن‌آگاهی، و نگرش‌های ناکارآمد 54 درصد واریانس عواطف شغلی را تبیین می‌کنند (01/0 > P ). ذهن‌آگاهی در رابطۀ بین فشار روانی شغلی با نگرش‌های ناکارآمد و عواطف شغلی نقش یک متغیر میانجی پاره‌ای را ایفا نمود (01/0 > P ). شاخص‌های برازش الگوی نهایی پژوهش نشان‌دهندۀ وضعیت مطلوب الگو بود.    

کلیدواژه‌ها

فشار روانی شغلی؛ ذهن‌آگاهی؛ نگرش‌های ناکارآمد؛ عواطف شغلی؛ فشار خون؛ رفتارهای ضدخدمت