تأثیر آموزش شیوه‌های برقراری ارتباط صحیح با والدین و فرزندان بر میزان تعارض بین آنها در دانش‌آموزان دختر مدارس متوسطۀ شهر ایلام

دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی

مقاله 3، دوره 17، شماره 1 - شماره پیاپی 63، خرداد 1395، صفحه 25-34   

نویسندگان

میرحمزه کرمی^{* 1}؛ حسین زارع²

¹دانشجوی دکترای برنامه‌ریزی آموزشی دانشگاه پیام نور واحد تهران، ایران

²عضو هیأت علمی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

چکیده

هدف از این پژوهش، بررسی تأثیر آموزش شیوه‌های برقراری ارتباط صحیح والدین و فرزندان بر میزان تعارض بین آنها بود. طرح پژوهش نیمه‌آزمایشی از نوع پیش‌آزمون، پس‌آزمون با گروه گواه است. جامعۀ آماری پژوهش را کلیۀ دانش‌آموزان دختر دورۀ متوسطۀ شهر ایلام در سال تحصیلی 93ـ1392 تشکیل می‌دادند که از میان آنها 180 نفر به شیوۀ نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب، و پرسشنامۀ تعارض نوجوان (پرینز، 1979) برای آنها (دختران نوجوان) اجرا گردید. تعداد 48 نفر از آنها که نمرات تعارض بالا با والدین خود داشتند، انتخاب و به صورت تصادفی ساده در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. گروه آزمایش به سه گروه جداگانۀ 12 نفره (پدران، مادران و خود فرزندان یا دانش‌آموزان) و یک گروه 12 نفره، به‌عنوان گروه گواه برای هر سه گروه آزمایش تعیین شدند. هر کدام در 8 جلسۀ آموزشی شیوۀ برقراری ارتباط صحیح شرکت کردند. در پایان پس‌آزمون (شامل پرسشنامۀ تعارض نوجوان CBQ (پرینز، 1979) روی گروههای آزمایش و گواه اجرا گردید. داده‌ها با استفاده از آزمون آماری تحلیل کوواریانس تحلیل شدند و یافته‌های پژوهش نشان داد که آموزش شیوه‌های برقراری ارتباط صحیح به والدین و فرزندان آنها، تا حدود بسیار زیادی بر میزان کاهش و رفع تعارض میان آنها مؤثر است. بین میانگین نمره‌های پس‌آزمون گروههای آزمایش و گواه تفاوت معناداری وجود داشت و این بدان معنی است که در گروههای آزمایش، به علت تأثیر آموزش تعارض بسیار کمتر شده است. (001/0>P < /span>).

کلیدواژه‌ها

آموزش شیوۀ برقراری ارتباط صحیح؛ تعارض؛ دانش آموزان دختر متوسطۀ ایلام

مراجع

Bardi, M., Borgognini-Tarli, S.M. (2001). A survey on parent-child conflict resolution: interfamily violence in Italy. Child Abuse & Neglect, 25(6): 839-853. Barron, C.R., & Yoest, P. (1994). Emotional Distress and coping with a stressful relationship in adolescent boys, Journal of Pediatric Nursing, 9 (1): 13-49. Branje, S.J.T., van Doorn, M., van der Valk, I., & Meeus, W. (2009). Parent-adolescent conflicts, conflict resolution types, and adolescent adjustment. Journal of Applied Developmental Psychology, 30: 195-204. Buehler, C. (2006). Parents and peers in relation to early adolescent problem behavior. Journal of Marriage and Family, 68, 109-125. Buijzen, M., & Valkenburg, P.M. (2003). The effects of television advertising on materialism, parent–child conflict, and unhappiness: A review of research. Journal of Applied Developmental Psychology, 24(4): 437-456. DeLay, L.D. (2011). Parent–Child Relationship. Encyclopedia of Adolescence, 4: 233-240. Farhat, T., luk, W.J., Lonnotti, R.J., & Morton, B.G. (2010). Parent-child communication and substance use among adolescents: do father and mother communication play a different role for sons and daughters? Addictive behaviors, 35: 426-431. Olson, B. (1985). Parent- Adolescent communication and the circumplex Model, Child Development, 56: 438-447. Oveisi, S., Eftekhare Ardabili, H., Dadds, M.R., Majdzadeh, R., Mohammadkhsani, P., & et al. (2010). Primary prevention of parent-child conflict and abuse in Iranian mothers: A randomized-controlled trial. Child Abuse & Neglect, 34(3): 206-213. Pizzorno, M.C., Benozzo, A., Fina, A., Sabato, S., & Scopesi, M. (2014). Parent-child career construction: A narrative study from a gender perspective. Journal of Vocational Behavior, 84(3): 420-430. Prinz, R.J., Foster, S.L., Kent, R.N., & O’Leary, K.D. (1979). Multivariate assessment of conflict in distressed and no distressed mother-adolescent dyads. Journal of Applied Behavior Analysis, 12, 691-700. Rengasamy, M., Mansoor, B.M., Hilton, R., Porta, G., He, J., Emslie, G.J., & et al. (2013). The Bi-Directional Relationship between Parent-Child Conflict and Treatment Outcome in Treatment-Resistant Adolescent Depression. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 52(40): 370-377. Robin, A.L., & Foster, S.L. (1989). Negotiating parent-adolescent conflict: A behavioral family systems approach. New York: Guilford. Steinberg, L. (1992). Impact of practices on adolescent Achievement Authoritative parenting, school involvement, and Encouragement to succeed, Child Development, 63: 1266-1281. Yao, G., & Smetana, J. (2003). Adolescent parent conflict in Hong Kong and Shenzhen: A comparison of youth in two cultural contexts. International Journal of Behavioral Development, 27(3): 201-211.