اثربخشی گروه‌درمانی تحلیل رفتار متقابل بر بهبود الگوهای ارتباطی زوجین

دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی

مقاله 4، دوره 17، شماره 3 - شماره پیاپی 65، بهمن 1395، صفحه 36-44   

نویسندگان

سعیده صدیقی^{* 1}؛ شاهرخ مکوندحسینی²؛ بهرام علی قنبری هاشم آباد³

¹کارشناسی ارشد روان‌شناسی بالینی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران

²عضو هیأت علمی دانشگاه سمنان، سمنان، ایران

³عضو هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی گروه‌درمانی به شیوۀ تحلیل رفتار متقابل بر الگوهای ارتباطی زوج‌ها انجام گرفت. جامعۀ آماری این پژوهش همۀ زوج‌های مراجعه‌کننده به یکی از درمانگاههای خدمات روان‌شناختی شهر مشهد برای دریافت کمک‌های تخصصی در زمینۀ مسائل زناشویی بودند. 16 زوج به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به‌صورت تصادفی در دو گروه گواه و آزمایش قرار گرفتند. گروه آزمایشی در 8 جلسۀ 2 ساعتۀ درمان به شیوۀ تحلیل رفتار متقابل شرکت کردند. گروه گواه هیچ‌گونه درمانی دریافت نکرد. ابزار اندازه‌گیری در این پژوهش پرسشنامۀ الگوهای ارتباطی (کریستنسین و سالاوی، 1984) بود. همۀ زوج‌ها پرسشنامۀ الگوهای ارتباطی را در مراحل پیش از درمان، پس از درمان و پیگیری 3 ماهه تکمیل کردند. داده‌ها با روش آماری تحلیل کواریانس چندمتغیره (MANCOVA) تجزیه و تحلیل شدند. بر اساس نتایج به‌دست آمده، الگوی ارتباطی سازندۀ متقابل مردان، زنان و به‌طور کلی زوج‌های گروه آزمایشی به‌طور معنی‌داری نسبت به گروه گواه در مرحلۀ پس‌آزمون و پیگیری افزایش نشان داد (05/0P<). یافته‌های پژوهش، نشان داد که گروه‌درمانی تحلیل رفتار متقابل، در افزایش الگوهای ارتباطی سازندۀ زوج‌ها مؤثر است.

کلیدواژه‌ها

گروه‌درمانی؛ تحلیل رفتار متقابل؛ الگوهای ارتباطی زوجین

مراجع

Blanchard, V.L. (2008).. Does marriage and relationship education improve couples’ communication? Ameta-analytic study . Unpublished MA Thesis . Burpee, L. & Langer, E. (2005). Mindfullness and Marital Satisfaction Journal of Adult Development, 12(1); 43-51. Caughlin, J.P. & Vangelisti. A.L. (2000). An Individual Difference Explanation of Why Married Couples Engage in the Demand/Withdraw Pattern of Conflict, Journal of Social and Personal Relationship, 17(4–5), 523–551. Christensen, A and Shenk, J.L. (1991). Communication, conflict, and psychological distance in nondistressed, clinic, and divorcing couples, Journal of Consulting and Clinical Psychology, 59, 458-463. Christensen, A. and Sullaway, M. (1984). Communication Patterns Questionnaire. Unpublished questionnaire, University of California, Los Angeles, CA, USA. Heavey, Christopher, L., Brandon, M., Larson, Daniel, C., Zumtobel. and Andrew Christensen. (1996) The Communication Patterns Questionnaire: The Reliability and Validity of a Constructive Communication Subscale, Journal of Marriage and the Family, 58(3), 796–800. Karahan, T.F. (2007). The effective of couple communication program on conflict tendency among married passive couples educational science: theory and practice , Journal of Marital and Family Therapy, 2, 239-245. Massey, R.F. (2005). TA as a family system therapy, Transactional Analysis Journal, 152; 120- 141. Milbury, K. and Badr, H. (2013). Sexual problems, communication patterns, and depressive symptoms in couples coping with metastatic breast cancer. Journal of Psycho-Oncology, 22(4), 814–822. Mills, L.G. (2008). Shame and Intimate Abuse: The Critical Missing Link between Cause and Cure, Children and Youth Services Review, 30(6), 631–638. Nayery, A., Lotfi, M., Noorani, M. (2014). The Effectiveness of Group Training of Transactional Analysis on Intimacy in Couples. Procedia- Social and Behavioral Sciences. 152, 1167-1170. Roberts, L.J. (2000). Fire and Ice in Marital Communication: Hostile and Distancing Behaviors as Predictors of Marital Distress, Journal of Marriage and Family, 62(3):693–707. Sadeghi, M., Hezardastan, F., Ahmadi, A., Bahrami, F., Etemadi, O., Fatehizadeh. M. (2011). The effect of training through transactional analysis approach on couples communication patterns, World Applied Sciences Journal, 12(8), 1337-1341. Sanford, K. (2010). Assessing conflict communication in couples comparing the validity of self-report, partner-report, and observer ratings. Journal of family psychology, 24(2);165-174. Schilling, E.A., Donald, H.B., Charles, K.B., Sandin, A. and Lynelle, R. (2003). Altering the Course of Marriage: The Effect of PREP Communication Skills Acquisition on Couples’ Risk of Becoming Maritally Distressed, Journal of Family Psychology, 17(1),41–53. Sillars, A., Koerner, A., Fitzpatrick, M.A., et al Accessed May24. (2010), Multi- method assessment of parent- adolescentunderstanding .Available at: http://www.comm.umn.edu/~akoerner/pubs/adolescent.art2.pdf Slavik, S., Carlson, H., Sperry, L., )2007(, Adlerian marital therapy with the passive aggressive partner, American Journal of Family Therapy, 20(1);25-35. Vinella, P. (2013). Transactional Analysis Counseling Groups: Theory,Practice, and How They Differfrom Other TA Group. Transactional Analysis JournaL, 43(1), 68-79. Wille, S.T.(2000). Marital intraction and satissfation:A longitudinal view.. Journal of consulting and clinical Psychology, 57(1), 47-55. Wilson, Ch.M., & Oswald., A.J. (2005). How does marriage affect physical and psychological health? A survey of the longitudinal evidence [On-line]. Available: www.findarticle.com. Zhang, Q. (2007). Family communication patterns and conflict styles in Chinese parent – child relationships. Communication Quarterly . 55, 113-128