تأثیر مشاوره بر مبنای رویکرد مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) بر میزان اسنادهای ارتباطی و رضایت زناشویی زنان

دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی

مقاله 2، دوره 18، شماره 1 - شماره پیاپی 67، خرداد 1396، صفحه 12-22   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

راحله سبوحی^{* 1}؛ مریم فاتحی زاده²؛ احمد احمدی²؛ عذرا اعتمادی²

¹کارشناس ارشد مشاوره خانواده، دانشگاه اصفهان، ایران

²عضو هیئت علمی، دانشگاه اصفهان، ایران

چکیده

هدف از این پژوهش، بررسی تأثیر مشاوره بر مبنای رویکرد مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) بر میزان اسنادهای ارتباطی و رضایت زناشویی زنان بود که روش پژوهش آن شبه تجربی با طرح پیش‌آزمون - پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری، شامل تمامی زنان متأهل مراجعه‌کننده به فرهنگسراهای شهر اصفهان در سال 1393 بود. سپس،30 نفر از بانوان متأهل به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به شیوه تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. گروه آزمایش ده جلسه دوساعته مشاوره بر مبنای رویکرد مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) دریافت کردند. ابزار پژوهش، پرسشنامه اسنادهای زناشویی فینچام و برادبوری (1992) و پرسشنامه رضایت زناشویی اینریچ (1989) بود و داده‌ها توسط روش آماری تحلیل کوواریانس تجزیه‌وتحلیل شدند. نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان داد که این مشاوره بر اسناد زناشویی کلی (P<0/01) و ابعاد آن شامل: اسناد باثبات و بی‌ثبات (P<0/01)، اسناد کلی و جزئی (P<0/01) و اسناد عمدی و غیر عمدی و سزاوار سرزنش - گذشت (P<0/01) مؤثر بوده است اما تأثیر معناداری بر ابعاد اسناد درونی و بیرونی به خود، اسناد درونی و بیرونی به همسر و اسنادهای خودخواهانه و نوع‌دوستانه نداشته است. همچنین این درمان بر رضایت زناشویی و نیز ابعاد آن (رضایت، ارتباطات، حل تعارض، تحریف آرمانی) به‌صورت معنادار اثرگذار بود (P<0/01). به‌طورکلی نتایج پژوهش نشان داد، مشاوره بر مبنای رویکرد (ACT) بر بهبود اسنادهای زناشویی و رضایت آن‌ها مؤثر است.

کلیدواژه‌ها

درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT)؛ اسنادهای زناشویی؛ رضایت زناشویی؛ زنان متأهل

مراجع

احمدی، ز؛ احمدی، سا؛ و فاتحی‌زاده، م.(1385). بررسی اثربخشی شیوة زوج‌درمانی ارتباط شیء کوتاه‌مدت بر الگوهای ارتباطی زوجین، فصلنامة خانواده پژوهی، 2(6)،105 -117.

احمدی، ز. (1384). تأثیر زوج‌درمانی ارتباط شی‌ء (محبوب) کوتاه‌مدت بر الگوهای ارتباطی زوجین شهرستان خمینی‌شهر. پایان‌نامة‌ کارشناسی ارشد مشاوره خانواده. دانشکدة علوم تربیتی و روان‌شناسی. دانشگاه اصفهان.

آسوده، م.(1390). فاکتورهای ازدواج موفق از دیدگاه زوجین خوشبخت. پایان‌نامة‌ کارشناسی ارشد مشاوره خانواده. دانشگاه تهران.

اصغرپور، ن؛ یکه یزدان‌دوست، ر؛ زرگر، ف.(1391). اثربخشی گروه‌درمانی شناختی- رفتاری بر عزت‌نفس، افسردگی و سبک اسناد دانشجویان دانشکده الزهرا (س) مشهد، پژوهش‌های روان‌شناسی و بالینی و مشاوره، 2(1)، 52-39.

امان‌الهی، ع؛ حیدریان فرد، ن؛ خجسته مهر، ر؛ ایمانی، م.(1393). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) در درمان پریشانی زوج‌ها. مجله دو فصلنامة مشاوره کاربردی،4(11)،105-120.

ایزدی، ر؛ عابدی، مر. (1392). درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد. تهران: انتشارات جنگل.

ذوالفقاری، م. (1387). تأثیر طرح‌واره درمانی بر اسنادهای زناشویی و باورهای ارتباطی زوجین در شهر اصفهان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد مشاوره خانواده. دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی. دانشگاه اصفهان.

رحیم‌پور، ف؛ صالحی، س ی؛ حسینیان، س؛ عباسیان، م.(1392). تبیین رضایت زناشویی زوجین بر اساس هوش معنوی و طرح‌واره ناسازگار اولیه. فصلنامة علمی-پژوهشی تحقیقات مدیریت آموزشی، (3)،77-90.

رفیع بندری، ف؛ نورانی پور، ر.(1384). تأثیر آموزش‌های شناختی – رفتاری بر رضایت زناشویی زوج‌های دانشجو مستقر در خوابگاه متأهلین دانشگاه تهران. فصلنامة تازه‌های پژوهش در مشاوره،4(14)،25-40.

گاتمن، ج؛ سیلور، ن. (1382). هفت اصل اخلاقی برای موفقیت در ازدواج. ترجمة مهدی قراچه داغی، تهران: نشر آسیم (تاریخ انتشار اثر به زبان اصلی:2000).

لشنی، ل.(1391). اثربخشی مداخله مبتنی بر پذیرش و تعهد ((AC همراه با ذهن‌آگاهی بر رضایتمندی زناشویی همسران جانبازان ضایعات نخاعی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد مشاوره توان‌بخشی. دانشگاه علوم بهزیستی و توان‌بخشی. تهران.

نریمانی، م؛ بخشایش، ر.(1393). اثربخشی آموزش پذیرش و تعهد بر بهزیستی روان‌شناختی، هیجانی و رضایت زناشویی زوجین در معرض طلاق. فصلنامة پژوهش‌های مشاوره، 13(52).108-122.

Bradbury, T.N., & Fincham, F.D. (1990a). Attributions in marriage: Review and critique. Psychological Bulletin, 107, 3-33.

Edalati, A.,Redzuan, M. (2010) perception of women towards family values and theirmarital satisfaction. Journal of American Science, 6(4), 7-132.

Epestein, N. B. &Baucom, D. H. (2002). Enhanced cognitive-behavioral the ropy of couples: A contextual approach. Washington D.C.:American psychological associations.

Fincham, F.D., & Bradbury, T.N. (1992).Assessing attributions in marriage: the Relationship Attribution Measure. Journal of Personality and Social Psychology, 62,457- 468.

Halat,M.I.,& Hovardaoglu,S. (2010).The relation between the attachment styles,causality and responsibility attributions and lone lines of married couples in the context of the investment model.Procedia social and Behavioral sciences,5,2332-2337.

Hayes, S.C. (1987). A contextual approach to therapeutic change. In N. Jacobson (Ed.), psychotherapists in clinical practice: cognitive and behavioral perspectives (pp.327-387).New York: Guilford.

Hayes,S.C., Luoma, J.B., Bond, F.W., Masuda, A., & Lillis, J. (2006). Acceptance and commitment therapy: Model, processes and outcomes. Behaviour Research and Therapy, 44, 1-25.

Hayes, S.C. (2008). Climbing our hills: A beginning conversation on the comparison of Acceptance and commitment therapy and traditional cognitive behavioral therapy. Clinical psychology: science and practice, 15, 286- 295.

Hayes, S.C., & Storsahl, K.D. (2010). A practical Quide to Acceptance and commitment therapy,New York: Springer science and Business Medio Inc.

Hariss,R. (2009).ACT with Love: Stop Struggling, Reconcile Differences, and Strengthen Your Relationship with Acceptance and Commitment Therapy, United states:New Harbinger Publication.

James,R.,Davis,A.,Gregg,J.,&Gold13. (2011).An examination of emotional empathy,attributions of stability,and the link between perceived remorse and forgiveness. Personality and Individual Differences,50,392-397.

Larsen, A. (2004). partner’s attributions and level of commitment as predictors of nstructive and destructive behavior in discussions of relationship conflicts. Dactoral Dissertiation. University of Marylanel. College pork.

Peterson,B.D.,Eifert,Georg,H.,Feingold,Tal.,& Davison,S. (2009).using acceptance and commitment therapy treat distress couples:A case study with two couples.Cognitive and Behavior Practice,16,430-442.