راهکارهای توسعه نظام مدیریت مشارکتی در واحدهای آموزشی، از دیدگاه مدیران، معاونان و معلمان

پژوهش در برنامه ریزی درسی

مقاله 8، دوره 6، شماره 21، فروردین 1388، صفحه 153-174

نویسنده

رمضان جهانیان^*

چکیده

این پژوهش با هدف شناسایی راهکارهای توسعه نظام مدیریت مشارکتی در سازمانهای آموزشی به روش پیمایشی اجرا گردید. جامعه آماری کلیه مدیران، ‌معاونان و معلمان واحدهای آموزشی شهر تهران، در سال تحصیلی 84 ـ83 به تعداد 95905 نفر و نمونه آماری 1094 نفر با استفاده از جدول تعیین حجم نمونه مورگان با روش تصادفی طبقه‌ای انتخاب شده است. به‌عنوان ابزار جمع‌آوری اطلاعات پرسشنامه محقق‌ساخته دارای 26 سؤال پنج گزینه‌ای با استفاده از مقیاس لیکرت تهیه گردید. روایی پرسشنامه را 20 نفر از صاحب‌نظران بررسی و پایایی آن هم از طریق آلفای کرونباخ محاسبه و ضریب پایایی 87/0 به‌دست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده‌های به‌دست آمده از آمار توصیفی (توزیع فراوانی،‌ درصد پاسخ آزمودنی‌ها و میانگین) استفاده شده است. در بخش آمار استنباطی با توجه به اینکه مقیاس اندازه‌گیری پرسشنامه رتبه‌ای است، برای آزمون هر یک از سؤالات پرسشنامه، به‌صورت جداگانه از آزمون خی‌دو استفاده شده و با ادغام سؤالات مربوط به هر یک از فرضیه‌های تحقیق (سؤالات پژوهش)، امکان ارتقای مقیاس اندازه‌گیری به سطح فاصله‌ای را فراهم نمود. بنابراین برای مقایسه نظر مدیران، معاونان و معلمان دوره‌های تحصیلی از آزمون تحلیل واریانس استفاده شده است. نتایج نشان داد که مهمترین راهکارهای توسعه نظام مدیریت مشارکتی در سازمانهای آموزشی عبارت‌اند از: 1) در بعد بسترسازی نظام مشارکت، شامل آگاهی و اطلاع کارکنان از مفاهیم، فلسفه و اهداف نظام مشارکت، تشویق و ترغیب کارکنان به وارد شدن به نظام مشارکت از سوی مدیران، ایجاد و توسعه اعتماد بین مدیریت و کارکنان 2) در بعد نظام‌دهی به مشارکت، شامل تدوین ضوابط و آیین‌نامه اجرایی نظام مشارکت واحدهای آموزشی. ارائه آموزش‌های لازم برای مجریان و دست‌اندرکاران نظام مشارکت 3) در بعد تکامل تدریجی نظام مشارکت، شامل شروع داوطلبانه نظام مشارکت، شروع نظام مشارکت از پیشنهادها به‌عنوان ساده‌ترین شکل مشارکت داوطلبانه، احیای حس خودباوری و اعتماد به‌نفس در کارکنان و... 4) در بعد اداره نظام مشارکت، شامل داشتن اختیارات کافی مدیران برای جلب مشارکت معلمان، شفاف و روشن بودن فرایند تصمیم‌گیری در واحدهای آموزشی، برقراری روابط حسنه بین مدیران و کارکنان و معلمان و...

کلیدواژه‌ها

مشارکت؛ ‌مدیریت مشارکتی؛ ‌توسعه؛ نظام؛ واحدهای آموزشی