واکاوی برنامه درسی پنهان در انتخاب استاد راهنما در دانشکده ریاضی: یک مطالعه کیفی

پژوهش در برنامه ریزی درسی

مقاله 1، دوره 10، شماره 38، مهر 1392، صفحه 1-12   

نویسندگان

سعید صفایی موحد^{* 1}؛ محمد عطاران²

¹1استادیار، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

²دانشیار، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده

برنامه درسی پنهان در آموزش عالی را می‌توان شامل قواعد تصریح ناشده‌ای دانست که برای تکمیل موفقیت آمیز آموزش رسمی ضروری به نظر می‌رسد. یکی از مهمترین ابعاد آموزش عالی و تحصیلات تکمیلی که با پویایی‌های خاصی همراه بوده، نقشی اساسی در شکل گیری برنامه درسی پنهان دارد، مرحله انجام پایان‌نامه است. در این مطالعه، با توجه به پویایی‌های خاص روابط استاد راهنما ـ دانشجو در انجام این پروژه‌ها سعی شده است تا معیارهای تصریح نشده‌ای که دانشجویان کارشناسی ارشد دانشکده علوم ریاضیِ یکی از دانشگاه‌های دولتیِ شهر تهران در انتخاب استاد راهنما مدنظر قرار می‌دهند، مورد بررسی قرار گیرد. این پژوهش در چارچوب رویکرد کیفی و با استفاده از روش تحقیق پدیدارشناسی صورت گرفته و ابزار جمع‌آوری داده‌ها، مصاحبه‌های نیمه ساختار یافته و گفتگوهای غیررسمیِ حاصل از زیست تعاملی با شرکت کنندگان در تحقیق بوده است. بدین منظور، تعداد 9 نفر از دانشجویان کارشناسی ارشد این دانشکده با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و داده‌های حاصل از آنها با استفاده از روش تحلیل محتوا، تحلیل و مقوله بندی شده‌اند. بر اساس نتایج این پژوهش، معیارهای انتخاب استاد راهنما در این دانشکده را می‌توان در پنج مقوله اصلی به شرح زیر طبقه بندی کرد: سبک نظارت پژوهشی، ویژگی‌های علمی اساتید، ویژگی‌های شخصیتی آنها، معیار‌های غیر آکادمیک، محدودیت.

کلیدواژه‌ها

برنامه درسی پنهان؛ تحصیلات تکمیلی؛ استاد راهنما؛ تجارب دانشجویان؛ مطالعه کیفی

مراجع

Acker, Sandra. (2001). The Hidden Curriculum of Dissertation Advising. In The Hidden Curriculum in Higher Education. London: Rutledge. Acker, S., T. Hill. (1994). \"Thesis Supervision in the Social- Science- Managed or Negotiated.\" Higher Education 28 , 483-493. Adib Haj Bagheri, Mohsen, (2006), Grounded Theory Research Method, Tehran: Boshra Publication [Persian] Adib Haj Bagheri, Mohsen, Parvizi, Soroor, and Salsali, Mahvash, (2007), Qualitative Research Methods, Tehran: Boshra Publication [Persian] Ahmadizadeh, Saeid, (2008), Uncovering the research supervision relationship, Khorasan Daily, No 17134, [Persian] Ahola, Sakari. (2000). Hidden Curriculum in Higher Education: something to fear for or comply to? Paper presented at the Innovations in Higher Education 2000 Conference. Attaran. Mohammad, Zeinabadi, Hasan, Toolabi, Said, (2008), Research supervision at Ph.D level: A case study. Presented at ICSA 9th Annual Conference. Tabriz, Iran, [Persian] Attaran, Mohammad, Zeinabadi, Hasan, Toolabi, Saeid, (2010). Research supervision: How PhD candidates perceive it. Journal of Curriculum Studies, Vol 4, No 16, PP 96-129, [Persian] Attaran, Mohammad and Maleki, Soghra, (2009), Exploring the experiences Curriculum Studies\' M.A students\', Presented at ICSA 9th Annual Conference. Tabriz, Iran, [Persian] Bergenegouwen, G. (1987). Hidden Curriculum in the University. In Higher Education, 16,535-543. Brunsell, Eric Steven, (2006). \" An Educational Ethnography of Teacher Developed Science Curriculum Implementation: Enacting Conceptual Change Based Science Inquiry with Hispanic Students\" (Ph.D. diss., Montana State University). Eskandari, Hossein, (2008), Hidden Curriculum, Tehran: Nasima Publication. [Persian] Feli, Saeid, Pezeshki Rad, Gholamreza, and Chizari, Mohammad, (2006), Factors impacting students\' participation in knowledge-production activities, Journal of Research and Planning in Higher Education, No, 42[Persian]. Fathi Vajargah, Korush, Arefi, Mahboobeh, and Jalili Nia, (2010), Hidden curriculum of Shahid Beheshti M.A students\' dissertation, Journal of Higher Education Curriculum Studies, Volume 1, No 1, pp 96-118 [Persian]. Ghazi Tabatabaei, Mahmood and Vodadhir, Abooali, (2000), Ethical and normative biases in academic studies, Journal of Humanities and Literature of Tabriz University, Volume 180, pp187-226[Persian]. Ghourchian, Nader G. (2000). The First International Terminology of Curriculum. Tehran, Andisheh Metacognition Publication. Hassan, Aminuddin and Bijandi, Mohammad Sadegh.( 2009). Hidden Curriculum in Higher Education: Linking Philosophy to Practice. The Journal of International Management Studies, 4, 92-98. Hendry, L.B and Welsh, Jennifer. (1981). Aspects of Hidden Curriculum: Teachers and Pupils Perceptions in Physical Education. In International Review for the Sociology of Sports, 16, 27-42. Khakbaz, Azimeh Sadat, (2010), Toward a framework for studying disciplinary culture at higher education, Unpublished Report, Shahid Beheshti University, [Persian] Lichtman, Marilyn. (2006). Qualitative Research in Education: A User’s Guide. London, SAGE Publications Lloyd, Marjorie. The Research Supervision Process. [online] available at: www.reactive,files.wordpress.com/.../the-research-supervision-process.doc, Last visited: 25 February 2011. Mahram, Behrooz, Saketi, Parviz, Masoodi, Akbar and Mehrmohammadi, Mahmood, (2007), How hidden curriculum impacts students\' academic identity, Journal of Curriculum Studies, Volume 3, pp3-29[Persian]. Margolis, Eric and et al. (2001). Hiding and Outing the Curriculum. In The Hidden Curriculum in Higher Education. London: Rutledge. Mehrmohammadi, Mahmood, (2008), The Curriculum: Perspectives, Approaches, Visions, Tehran: SAMT Publication[Persian]. Mehrmohammadi, Mahmood, (2007), A new look at hidden curriculum, ICSA 2nd Monthly Forum in 2007, Tehran: Organization of Educational Research and Planning[Persian]. Mohammadi, Biook, (2009), An introduction to qualitative research, Tehran: School of Humanities and Cultural Studies [Persian]. Mohebbat, Hedieh, (2010), A Pathology of Research Supervision at Shahid Beheshti University, M.A Unpublished dissertation, Tehran: Shahid Beheshti University[Persian]. Myles, Brenda Smith and Simpson, Richard L. (2001). Understanding the Hidden Curriculum: An Essential Social Skill for Children and Youth with Asperger Syndrome. Intervention in School and Clinic, 27, 186-219. Pitts, Stephanie E. (2003). What do students learn when we teach music? An investigation of the hidden curriculum in a university music department. Arts and Humanities in Higher Education, 2,231- 281. Pole, Christopher and Morrison, Marlene. (2003). Ethnography for Education. Berkshire, Open University Press. Portelli, John P. (1987). Perspectives and Imperatives on Defining Curriculum. Journal of Curriculum and Supervision, 4, 354-367. Phillips, M. S. and Pough, D. S. , (1996). How to get a PhD, Translated by Hossein Gharibi and Masoomeh Alavi, Tehran: [Persian]. Smith, B. (2005). Unveiling the Hidden Curriculum of Higher Education through the Academic Mentoring Process. Paper presented at the annual meeting of the American Sociological Association, Philadelphia, America. Teddlie, Charles, and Tashakkori, Abbas.(2009). Foundations of Mixed Methods Research. London, SAGE Publications Ltd. Thompson, David, Kirkman, Sandy, Watson, Roger and Stewart, Simon.(2005). Improving Research Supervision in Nursing. Nurse Education Today, 25, 283-290. Townsend, Barbara. (1995). Is there a Hidden Curriculum in Higher Education Doctoral Programs? Paper presented at the Annual Meeting of the Association for the Study of Higher Education. November 2-5. Woods, Peter. (1986). Inside Schools: Ethnography in educational research. London, Routledge Falmer. Ylijoki, O. (2001). \"Master\'s Thesis Writing from a Narrative Approach.\" Studies in Higher Education, 26 , 21-34. Yuksel, Sedat. (2005). Kohlberg and Hidden Curriculum in Moral Education: An Opportunity for Students’ Acquisition of Moral Values in the New Turkish Primary Education Curriculum. In Educational Sciences: Theory & Practice, 5, 329-338.