تحلیلی بر نظریه تجربه زیبایی شناسی جان دیویی

پژوهش در برنامه ریزی درسی

مقاله 5، دوره 11، شماره 41، تیر 1393، صفحه 51-62   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

مریم انصاری^{* 1}؛ حسنعلی بختیار نصرابادی²؛ محمدجواد لیاقت دار²؛ خسرو باقری³

¹1دانشجوی دکتری فلسفه تعلیم و تربیت، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

²2و3 دانشیار گروه علوم تربیتی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

³4استاد گروه علوم تربیتی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

زیبایی‌شناسی علمی است که در مورد ادراک مسائل مربوط به زیبایی بحث می‌کند. دیویی، فیلسوف بزرگ تعلیم و تربیت، در قرن بیستم زیبایی‌شناسی را وارد مباحث تعلیم و تربیت کرد. وی با نگارش آثار متعددی پیرامون تجربه و هنر، برآن شد تا هنر و تجربه زیباشناسانه را به متن جریان زندگی عادی بازگرداند. پژوهش حاضر تلاش دارد تا با تأکید بر مؤلفه‌های زیباشناسانه تجربه از نگاه دیویی، تجربه زیبایی‌شناسی را روشن سازد و ارتباط آن با تربیت را در این اندیشه بیابد. روش مطالعه به صورت تحلیلی است، بدین نحو که پس از توصیف مفاهیم کلیدی، تجربه زیبایی شناسی و مؤلفه‌های آن مورد تحلیل قرار گرفته، نقش آن در تربیت بیان شده است. نتایج نشان داد که در تجربه زیبایی‌شناسی عوامل مؤثر و هنرمندانه‌ای مانند احساس، ابراز و تخیل در کنار خردورزی از اجزای ضروری تربیت به شمار می‌آید و موجب تکمیل تجربه، درک، معنی و فهم ارزش در افراد می شود. این تجربه منجر به برانگیختن حساسیت و همدردی در بین افراد شده، به بهبود و درک روابط جهان طبیعی و اجتماعی می‌انجامد و رفتار و قضاوت‌های اخلاقی را افزایش می‌دهد.

کلیدواژه‌ها

تجربه؛ زیبایی‌شناسی؛ تجربه زیبایی‌شناسی

مراجع