اثربخشی آموزش‌های شناختی فعال، غیرفعال و چندحسی بر یادآوری و نگهداری راهبردها درکودکان با نیازهای ویژه ذهنی

پژوهش در برنامه ریزی درسی

مقاله 4، دوره 13، شماره 49، تیر 1395، صفحه 36-47   

نویسنده

علیرضا بلوطی^*

مربی گروه روان شناسی، واحد اندیمشک، دانشگاه آزاد اسلامی، اندیمشک، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف اثربخشی آموزش‌های شناختی (فعال وغیر فعال) و چندحسی بر یادآوری و نگهداری راهبردها درکودکان با نیازهای ویژه ذهنی انجام گرفت. پژوهش از نوع نیمه آزمایشی بوده و جامعه آماری شامل 200 دانش‌آموز پسر پایه چهارم مدارس استثنایی شهر اهواز در سال بود که 60 نفر به روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای و تصادفی ساده انتخاب و در سه گروه آزمایش و یک گروه کنترل قرارگرفتند. ابزار پژوهش، آزمون کارت‌های تصویری با الگوی پژوهشی بورکوسکی و همکاران (Borkowski,1983) و (Yousefi Loya,1999) بود. مداخله آموزشی در گروه‌های آزمایش طی دوازده جلسه صورت گرفت. با استفاده از آمار توصیفی و تحلیل واریانس یک راهه وآزمون پیگیری توکی، همین طور آزمون میانگین هارمونیک داده‌ها تحلیل شد. یافته‌ها نشان داد راهبردهای شناختی فعال، غیرفعال و شناختی فعال ـ روش چند حسی درمقایسه با گروه کنترل باعث بهبود یادآوری در کودکان با نیازهای ویژه ذهنی شد و این اثر بعد از یک هفته پایدار مانده است. اما در مقایسه گروه‌ها باهم در آزمون یادآوری، گروه‌های آزمایش فعال با فعال ـ چندحسی تفاوتی نداشتند در حالی که تفاوت معناداری بین گروه‌های فعال ـ چندحسی با غیر فعال وجود داشت، در آزمون نگهداری نیز تفاوتی بین سه گروه مشاهده نشد.

کلیدواژه‌ها

راهبردهای شناختی؛ روش چندحسی فرنالد؛ یادآوری

مراجع

Aghalar, S. (2008). Effectiveness of Fernald multisensory method in decreasing the spelling problems of educable mentally retarded children. Master Thesis. University of Welfare Rehabilitation Sciences. [persian] Ashman, E., Conway, R. N. F. (2004). Children’s Cognitive training. Translated by Touzand Jani, H., Nejat, H., Akbari, B. 1st edition. Mehr-EFirouzeh Publication, Qom. Baezat, F. (1997). Effectiveness of Learning Strategies training in memory of mentally retarded children. Journal of Psychology, 1(4), 348-330. [persian] Beckman, P. (2002). Strategy instruction. ERIC digest(Digest number E638). Arlington, VA: ERIC Clearinghouse on Disabilities and Gifted Education, Council for Exceptional Children. (ERIC Document Reproduction Service No. ED474302). Bell, L. L. (2005). Effectiveness of a curriculum incorporating multi- sensory teaching methods in a preschool program for children with disabilities. Master's Thesis Master of Science. Texas Tech University. Broadley, I. M. J.(1993). Teaching short term memory skills to children with Down's syndrome. Down Syndrome Research & Practice, 1(2): 56-62. Broomfield, H., Comblen, M. (2000).Overcoming dyslexia: A practical hand book for the classroom. London: Whurr Publishers. Cantrell, S. Chambers, A. J. E., Carter, J. C. Margaret, M. A.(2010).The impact of strategy- based intervention on the comprehension and struggling readers.Journal of Educational Psychology, V102, (2): 257-280. Chan, L., & Kele, P. (2007). Methods and strategies in the education of Exceptional children.Translated by Maher, F. Tehran: Jeihoun Publication. Vol 63, No. 7;Jul 2013. Comblain, A. (1994). Working memory in Down's syndrome: Training the rehearsal strategy. Down Syndrome: Research &Practice, 2(3):123-126. Eshaghi Gorji, G. H. (2002). Comparative investigation of the effectiveness of synthesis of stimuli, imitation, traditional storytelling and common methods in the expressive vocabulary level of educable mentally retarded children. M.Sc. Thesis. Welfare Rehabilitation Sciences, Iran. [persian] Glidden, L. M. & Mar H. H. (1978). Availability and access ability of information in the semantic memory of retarded and non retarded adolescents. Journal of Experimental child Psychology, 25:, 33- 50. Halahan, D. P., & Kaufman, J. R. (1998). Exceptional Children. Translated by Javadiyan, M. . (2005). 9th edition. Mashhad: Astan Ghods Razavi. [persian] Halahan, D. P., Kaufman, J. R. (1998). Exceptional Children. 2nd edition. Translated by Maher, F. (1999). Tehran: Roshd Publication. [persian] Henry, L. A, MacLean, M. (2002). Working memory performance in children with and without intellectual disabilities. American Journal on Mental Retardation, 107 (6): 421-432g Jena Abadi, H. (2007). Comparison of the efficacy of rehabilitation methods of Kepart, Fernald and Sina in the treatment of third grade students’ learningdisorders. Journal of Psychology and Educational Science, University of Sistan and Baluchestan, 15, 26-19. [persian] Kakayi, F. (2002). Effectiveness of multisensory training in improving reading disorder of second and third grade students in Ilam. Master Thesis. Faculty of Psychology and Educational Sciences. Kraijer, D. W., & Plas, J. J. (2006). Handbook psychodiagnostics and limited talent. Amsterdam: Harcourt. Http://www.worldcat.org/title/handboek Martin, D. S., Craft, A. & Sheng, Z. N. (2001). The impact of cognitive strategy instruction on deaf learners: An international comparative study. American Annals of the Deaf, 146(4): 366–378. Mirafshar, S. Khan Abadi, M. Azadnia, A. & soltani Gord Faramarzi, S. (2012).Evaluation of the Effectiveness of PA Instruction tratgies on the Academic Achievement of the Fifth Grade Elementary Female Students in Yazd. Journal of Reserch in Curiculum .Planing. Vol 9. No 7.(continus 34), PP 105-117. [persian] Riggs, F.R.(2008). Multi – sensory approaches to spelling and reading, instruction for students with learning disabilities, A Master’s Research project presented to the faculty of the college of education Ohio University Published: Washington. Robinson, N., Robinson, M., Halbert, B. (؟). Mentally retarded children. Translated by Maher, (1998). F. 5th edition. Mashhad: Astan Ghods Razavi Publication. Ruthanne H. J., & Von Thaden, K. (2002). The effect of cognitive education on the performance of students with neurological developmental disabilities .Journal of Neuro Rehabilitation, 17(3): 201-209. Sharifi Daramadi, P. (2006). Mentally retarded children. 1st edition. Tehran: Orouj Publication. [persian] Shirdel,Kh. Mirzaeian, B. & Hssanzadeh, R. (2013). Relationship between self- regulated Learning strategies and achievement motivation of high school student. Journal of Reserch in Curiculum .Planing. Vol 10. No 9.(continus 36). PP 99-112. [persian] Torgesen, L. (1982). The learning disabled child as an inactive learner: educational implications. Topics in Learning and Learning Disabilities, 2(1): 45-52. Torgesen, L. H. G.(1980).processing deficiencies in learning disabled children who perform poorly on the digit span task. Journal of Educational psychology,72: 141-160. Van der Molen, J. E. H. Van Luit, M. J. Jongmans , & M. W. Van der Molen, (2007). Verbal working memory in children with mild intellectual disabilities, Journal of Intellectual Disability Research, 51(2): 162–169. Yousefi Louyeh, M. (1999). Effectiveness of mental review strategies training in memory deficiencies of mentally retarded children. Research project. Institute for Exceptional Children. Ministry of Education . [persian] Zandi, B. (2001). Teaching Methodology of Persian language. 4th edition. Tehran:Samt Publication. [persian]