قاف شهر آرمانی، سیمرغ شاه آرمانی

فصلنامه تخصصی زبان و ادبیات فارسی

مقاله 1، دوره 13، شماره 9، اردیبهشت 1396، صفحه 11-30   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

فاطمه حیدری^*

چکیده

از زمانهای دور، از زمان هبوط آدم بر روی زمین، آدمی که بهشت برین،
آرمانشهر حقیقی را با تمام وجود دیده و احساس کرده بود، ساختن جهانی
که عدالت کامل بر آن حاکم باشد، اندیشۀ اندیشمندان، شاعران، فیلسوفان
و ابنای بشر را به خود مشغول داشته است. از افلاطون که نمونۀ جامعۀ
آرمانی را در جمهورش از پادشاهی آرمانی ایرانی گرفت تا سرتوماس مور
و فارابی، همه در جستجوی آرمانشهر یا اتوپیایی بودند که ایدهآلترین
جامعۀ بشری به شمار میرود. در این میان سهم شاعران و عارفان ایرانی
نیز از فردوسی، نظامی، سعدی، عطّار و جامی گرفته تا شعرای معاصر
غیرقابل انکار است و از نظر نگارنده سهم عطّار در ساختن جامعۀ آرمانی
در منطقالطّیر از دیگران اگر بیشتر نباشد، کمتر نیست. عطّار جامعۀ
آرماناش را بر اساس ویژگیهای خاص آرمانشهرها در قاف بنا میکند و
پادشاه آرمانیاش کسی است که ویژگیهای رهبر و فرماندار آرمانی را به
تمامی داراست و او کسی جز ذات مقدس سیمرغ نیست.

کلیدواژه‌ها

عطّار؛ منطقالطّیر؛ آرمانشهر؛ سیمرغ؛ قاف

مراجع