فرایند تغییر و تحول ساختار فرمانروایی در دوره سلجوقیان بزرگ

تاریخ ایران اسلامی

مقاله 8، دوره 5، شماره 1 - شماره پیاپی 5، خرداد 1396، صفحه 123-137   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسنده

علیرضا ابطحی^*

گروه تاریخ، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران.

چکیده

  پژوهش پیش رو با استفاده از کتب تاریخی، منابع دسته اول و بهره­گیری از روش، توصیفی ـ تحلیلی، با هدف بررسی آرای دو چهره برجسته، خواجه نظام­الملک و غزالی با طرح این پرسش که: فرایند تحول در ساختار حکومتی سلجوقیان بزرگ از چه الگویی تأثیر پذیرفته است؟ و در نظر این فرضیه که: اندیشه ایرانمداری در تغییر ساختار حکومت قبیله­ای سلجوقیان به حکومت متمرکز تاثیر به سزایی داشته است، سعی در بیان دلایل همگرایی و واگرایی سه ساختار حکومت ایرانی، قبیله­ای و اسلامی در  ایجاد مدل حکومتی سلجوقیان را دارد. پژوهش نشان می­دهد، که چگونه اندیشمندان و دبیران ایرانی به عنوان وارثان اندیشه سیاسی با بهره­گیری از الگوی ایرانمداری توانستند، چالش میان آموزه­های اسلامی و اندیشه سیاسی ایرانی و تضاد آن با ساختار قبیله­ای سلجوقیان را تعدیل نموده، سبب تفکیک حکومت بر اساس حکومت دنیوی با ریاست سلجوقیان و حکومت معنوی در راس آن دستگاه خلافت عباسی شوند.

کلیدواژه‌ها

سلجوقی؛ اندیشه ایران مداری؛ نظام الملک؛ غزالی

اصل مقاله

.

مراجع