سنجش سطح اضطراب کتابخانه‌ای دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شیراز بر مبنای مدل چند بعدی ون کمپن

دانش شناسی

مقاله 2، دوره 10، شماره 37، شهریور 1396، صفحه 17-29   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

سعیده ابراهیمی^{* 1}؛ الهه ابراهیمی اردکانی²؛ عبدالرسول جوکار³

¹استادیار و عضو هیأت علمی علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه شیراز

²کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه شیراز، کارشناس مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و تکنولوژی شیراز

³استاد و عضو هیأت علمی علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه شیراز

چکیده

هدف: پژوهش حاضر با هدف سنجش اضطراب کتابخانه­ای دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه شیراز انجام شده است.
روش پژوهش: جامعه آماری پژوهش شامل5700 دانشجوی کارشناسی ارشد که 229 نفر ( 139 دختر و 90 پسر) به عنوان نمونه انتخاب شده‌اند. روش نمونه­گیری، روش طبقه­ای خوشه­ای انتخاب شد و توسط مقیاس اضطراب چندبعدی کتابخانه­ای ون کمپن^[1] (2003) مورد ارزیابی قرار گرفت. پایایی پرسش‌نامه­ به روش آلفای کرونباخ مورد بررسی قرار گرفت که برای ابعاد اضطراب کتابخانه­ای بین 61/0 تا 83/0 نوسان داشت و روایی آن­ به شیوه تحلیل گویه، تعیین شد. نتایج بیانگر روایی و پایایی مطلوب پرسش‌نامه­ بود. سؤال‌های پژوهش به روش آمار توصیفی و استنباطی و با آزمون تی مستقل، تحلیل واریانس و طرح درون آزمودنی یک‌طرفه مورد تحلیل قرارگرفتند.
یافته­ها: یافته‌های مرتبط با میزان اضطراب در نمونه پژوهش بر اساس چهار سطح اضطراب نشان داد که جمعیت بیشتری از نمونه مورد مطالعه دارای اضطراب زیاد هستند. همچنین میان اضطراب کتابخانه­ای دانشجویان با میزان استفاده از کتابخانه و هدف استفاده از کتابخانه رابطه معنادار وجود دارد. دانشجویان دانشکده اقتصاد بیشترین اضطراب و دانشجویان دانشکده برق از کمترین میزان اضطراب برخوردارند. نتایج تحلیل واریانس درون­آزمودنی نشان داد که بین ابعاد اضطراب کتابخانه­ای تفاوت معناداری دارد.
نتیجه‌گیری: به نظر می­رسد اضطراب کتابخانه­ای عارضه­ای جدی در میان دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شیراز است که جهت انجام فرایند پژوهش و پایان­نامه ناگزیز هستند که از کتابخانه و منابع اطلاعاتی استفاده کنند.




[1]. Van Kampen

کلیدواژه‌ها

اضطراب کتابخانه‌ای؛ مدل چند بعدی ون کمپن؛ دانشجویان دانشگاه شیراز

مراجع

اصغرپور مهربانی، د.؛ساجدی؛ م.  (1392). سنجش اضطراب کتابخانه­ای دانشجویان دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه قم بر اساس مقیاس اضطراب کتابخانه­ای باستیک. فصلنامه نظام‌ها و خدمات اطلاعاتی، 2(4)، 57-68 .

باقری، م.؛ شعبانی، ا.؛ عابدی، م.ر. (1392). تاثیر مشاوره اطلاعاتی بر کاهش اضطراب کتابخانه­ای و رفتارهای کتابخانه­ای کاربران کتابخانه عمومی شهید توکلی فولادشهر. تحقیقات اطلاع­رسانی و کتابخانه­های عمومی، 19(4)، 569-581.

جوکار، ع.ر.؛ طارهریان، آ.س.(1387). بررسی و مقایسه میزان اضطراب کتابخانه ای دانشجویان دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شیراز بر اساس مقیاس اضطراب کتابخانه ای باستیک. پژوهش‌های تربیتی و روانشناختی، 1(9)، 159-135.

خدیوی، ش. (1383). مروری بر اضطراب کتابخانه ای در کتابخانه‌های دانشگاهی. فصلنامه کتاب، 57، 114-105.

خدیوی، ش.؛ عابدی، م.ر.؛ شعبانی، ا. (1385). اضطراب دانشجویان دانشگاه های اصفهان در استفاده از منابع کتابخانه ای و منابع الکترونیکی.  فصلنامه تربیتی و روانشناسی دانشگاه فردوسی، (17)، 130-115

عرفان­منش، م.ا.؛ بصیریان جهرمی، ر. (1390).  مطالعه تأثیر آموزش مهارت­های کتابخانه­ای و تورهای آشنایی با کتابخانه بر اضطراب کتابخانه­ای دانشجویان. فصلنامه دانش­شناسی(علوم کتابداری و اطلاع­رسانی و فن آوری اطلاعات)، 4(15)، 52-43.

عرفان منش، م.ا.؛ دیدگاه، ف. (1388). اضطراب پژوهش و دلایل بروز آن در پژوهشگران واعضای هیئت علمی دانشگاه­ها: بررسی متون. فصلنامه مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات، 89، 72-59.

عرفان منش، م.ا.؛ دیدگاه، ف. (1390). اضطراب کتابخانه ای چالشی فراروی استفاده مؤثر از خدمات کتابخانه ای.  کتاب ماه کلیات، 14 ( 6 )، 54-43.

 

Anwar, Mumtaz A., Al-Kandari, Norial M. & Al-Qallaf, Charlene L. (2004). Use of Bostick’s library anxiety scale on undergraduate biological sciences students of Kuwait University. Library & Information Sience Research, 26, 266-283.

Bostick, S. L. (1992). The development and validation of the library anxiety scale. PhD dissertation. Wayne state university.

Bowers, Stacey L. ( 2010 ). Library anxiety of law students: A study utilizing the multidimensional library anxiety scale. PHD dissertation . university of  Denver.

Erfanmanesh, M. (2011). Use of multidimensional library anxiety scale of Education and psychology Student in Iran. Library Philosophy and Practice ( e-journal) .

Brown, A. G., Weingart, S., Johnson, J. R. J. & Dance, B. (2004). Librarian don’t bite: Assessing library oriention for freshmen. Reference Services Review, 32(4), 394_403

Jiao, Qun C. & Onwuegbuzie, Anthony J. (1997). Factors associated with library anxiety. American Educational Research Association Conference. Chicago

Mellon, Constance A. (1986). Library anxiety: A grounded theory and its development. College and Research Libraries, 47, 160-165.

Spielberger, C. D. (1972). Conceptual And Methodological Issues in Anxiety Research. New York Academic Press,14, 481-493

Van K., Doris J. (2003). Development and validation of the multidimensional library anxiety scale. College and Research Libraries, 65(1).