بررسی اثرات نیترات کادمیوم وتنظیم کننده های رشد در کشت بافت گیاه لوبیا چیتی.Phaseolus vulgaris L

زیست شناسی تکوینی

مقاله 3، دوره 9، شماره 1 - شماره پیاپی 33، اسفند 1395، صفحه 37-49   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

آیدا تقی زاده قویدل^{* 1}؛ احمد مجد²؛ معصومه میرزایی³

¹کارشناسی ارشد زیست شناسی گیاهی،دانشکده علوم،دانشگاه آزاد اسلامی، واحدتهران شمال

²استادگروه زیست شناسی دانشکده علوم زیستی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران- شمال

³استادیارگروه زیست شناسی،دانشکده علوم،دانشگاه آزاد اسلامی،واحدتهران شمال

چکیده

کادمیوم فلز سنگینی که مقادیر سمی آن به طور طبیعی در خاک ها وجود داردویابوسیله فعالیت های صنعتی،معدن کاوی وکودهای کشاورزی واردخاک شود.گیاه لوبیایکی ازگیاهانی که توان تحمل سمیّت کادمیوم رادارد.گیاه لوبیا از مهمترین اعضای تیره باقلائیان(Fabaceae)که اهمیت اقتصادی بالایی در تغذیه انسان دارد.یکی از روش های مناسب برای حفظ وازدیاد گیاهان،باززایی از طریق کشت بافت محسوب می شود.در پژوهش حاضر، بررسی اثرات نیترات کادمیوم وتنظیم کننده های رشد در کشت بافت گیاه لوبیا چیتی ، درصد جوانه زنی،ریشه زایی وکالوس زایی بذرهای گیاه لوبیا چیتی رقم (Cos16) در محیط های دارای نیترات کادمیوم وهورمون 2ip درمحیط MS مورد سنجش قرارگرفتند.درابتدا بذرها به ترتیب : با اتانول 70درصد ،آب مقطرو هیپوکلریت سدیم 5درصد به صورت سطحی سترون شدند. بذرهای سترون به منظور بررسی درصد جوانه زنی درمحیط های کشت متفاوت شامل محیط T3(MS+CdNO3:0.05mg⁄l) , T2(MS+ CdNO3:0.05mg⁄l+2ip:0.1mg⁄l);T1(MS+2ip:0.1mg⁄l); T0(MS) کشت شدند.از دانه رست های 10روزه ی سترون به دست آمده از کشت بذرها در محیط T0،جداکشت های برگ ومحورزیرلپه تهیه شدند ودرمحیط های T2(MS+2ip:5mg⁄l),T1(MS+2ip:3mg⁄l),T0(MS)قرارگرفتند.تعدادی از جداکشت های محورزیرلپه به محیط های (T3(MS+NAA:0.5mg⁄l+BAP:2.5mg⁄l),T2(MS+BAP:2.5mg⁄l),T1(MS+NAA:0.5mg⁄l انتقال یافتند. درنهایت کالوس های جداکشت محورزیرلپه از محیط T0در محیط های (T2(MS+CdNo3:0.1mg⁄l),T1(MS+CdNo3:0.05mg⁄l),T0(MS کشت شدند. طبق نتایج ، بیشترین وکمترین درصد جوانه زنی به ترتیب درمحیط(T0(MSو (T3(MS+CdNo3:0.05mg⁄l، بهترین درصد کالوس دهی درمحیط (T0(MSدر جداکشت محورزیر لپه مشاهده شد . بیشترین ریشه زایی در جداکشت برگ درمحیط (T2(MS+2ip:5mg⁄l وبهترین کالوس زایی وریشه زایی در جداکشت محورزیرلپه در محیط (T3(MS+NAA:0.5mg⁄l+BAP:2.5mg⁄l صورت گرفت. سرانجام در کشت کالوس های محورزیر لپه، بهترین کالوس و بیشترین ریشه زایی در محیط فاقد نیترات کادمیوم:(T0(MSحاصل شد.

کلیدواژه‌ها

کادمیوم؛ 2- ایزوپنتنیل آدنین؛ α- نفتالین استیک اسید؛ 6- بنزیل آمینوپورین؛ لوبیا

مراجع

1[بررسی اثر ،1382 ] امیری، ح.، فهیمی، ح.،  غلظتهای مختلف پتاسیم در مقاومت به شوری گیاه لوبیا در کشت بافت، مجله علوم دانشگاه .317-326 :29 تهران، مطالعه کشت ،1385 ] اورمزدی، پ.، چلبیان، ف.،

2[ Salvia بافت و اندامزایی در گیاه دارویی فصلنامه پژوهشی تحقیقات ژنتیک و،nemorosa ،14 اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران، جلد .69-79 ص،2 شماره ] بهمنی، ر.، بیهمتا، م.، حبیبی، د.، فروزش، پ.،

3[ بررسی تغییرات جوانهزنی، رشد ریشه و ،1391 ساقه در ژنوتیپهای مختلف لوبیا تحت تنش کادمیوم، دانشگاه آزاد کرج، مجله زراعت و .154-145 :4 اصلاح نباتات، شماره بررسی امکان ،1388 ] توکلی میاندهی، م.، مجد، ا.،

4[ کاهش اثرات زیانبار کادمیوم بر جوانهزنی بذرها، تکوین دانه رست ها، توان زیستی، قدرت رویش دانههای گرده گیاه گوجه فرنگی با استفاده از Lycopers اسید سالسیلیک icon esculentum(Mill.)،پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد واحد علوم تحقیقات تهران. ،1389 ] سینک، س.، چلبیان، ف.، جعفری، س.،

5[ Sesamum مطالعه کشت بافت گیاه کنجد( مجله علوم پایه دانشگاه آزاد ،)indicum L. ،78/1 شماره ،20 سال ،)JSIAU( اسلامی، .1389زمستان

،1392 ] کرمی، م.، باقریه نجار، م.، اقدسی، م.،

6[ Phaseolus ( بهینهسازی شرایط باززایی گیاه لوبیا مجله زیست شناسی گیاهی، سال ،)vulgaris L. .1-14،ص 1392 پنجم، شماره پانزدهم، بهار ] عابدی، ن.، پیوندی، م.، موگویی، ر.، ابراهیم زاده،

8[ اثر کادمیوم بر رشد، عملکرد و فعالیت ،1391 م.، آنزیمهای آنتی اکسیدان در گیاه کرچک (Ricinus communis پایان نامه کارشناسی ،) L. ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال. مطالعه برخی از ،1391 ] عرفانی مقدم، ز.، صبا،ج.،

9[ صفات کمی موثر برعملکرد لاینهای لوبیا چیتی، دانشگاه زنجان، نشریه پژوهشهای حبوبات .122-111 : 2 شماره،3 ایران، جلد

[10] کشت سلول و بافت گیاهی، ،1387 مجد، ا.، جزوه درسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال.

[12] یاری شورابه، م.، کریمی، ن.، قاسم پور، ح.، بررسی اثر استرس شوری بر روی برخی ،1390 پارامترهای بیوشیمیایی وفیزیولوژیکی دو گونه و Satureja hortensis
Satureja avromanica در شرایط کشت بافت،پایان نامه کارشناسی ارشد دانشکده علوم دانشگاه رازی.

[12] Ahmed, E. E., Bisztray, G. Y. D and Velicgh, I., (2002), Plant regeneration from seedling explants of common bean (Phaseolus vulgaris L.) .Acta Biologica Szegediensis, vol. 46, No. 3-4, p.27-28.

[13] Aldoobie, N. F. and Beltagi, M. S. (2013). Physiological, biochemical and molecular responses of common bean (Phaseolus vulgaris L.) plants to heavy metals stress, African Journal of Biotechnology, Vol. 12 (29), pp. 4614-4622.

[14] Azevedo, H C, Gomes. G, P, Santos. C, (2005), Cadmium Effects in Sunflower: Nutritional Imbalances in Plants and
Calluses. Journal of Plant Nutrition. 28: 2221-2231.

[15] El-Shemy, A. H., Khalafalla, M., Wakasa, K. and Ishimoto, M., (2002), Reproducible transformation in two grain legumes soybean and azuki bean using different systems, Cellular and Molecular Biology, 7: 709-719.

[16] Fitzgerald, E. J., Caffrey, J. M, (2003), Copper and lead concentrations in salt marsh plants on the suir Estuary, Ireland. Environ, Pollut, 123 ,67-74.

[17] Israr, M, Sahi, SV., Jain, J., (2006), Cadmium accumulation and antioxidative responses in the Sesbania drummondii callus. Arch Environ Contam Toxicol 50:121-127.

[18] Kolelia, N. S, Ekerb, I, Cakmak, (2004), Effect of zinc fertilization on cadmium toxicity in durum and bread wheat grown in zinc-deficient soil. Enviroment Pollution. 131: 453-459.

[19] Malik, k. A., and Saxena, P. K., (1991), Regeneration in Phaseolus vulgaris promotive role of N6-benzylaminopurine in culture from juvenile leaves, Planta, 184:148-150.

[20] Matthews, D. J., Moran, B. M., (2004), Zinc tolerance, uptake, accumulation and distribution in plants and protoplasts of five European Populations of the wetland grass Glyceria fluitans, Aquat,Bot,80,39-52.

[21] Mc Clean, P. and Grafton, K. F., (1989), Regeneration of dry bean (Phaseolus vulgaris L.) via organogenesis, Plant Science 60: 117-122.

[22] Murashing, T. and Skoog, F., (1962), A revised medium for rapid growth and bioassays with tobacco tissue cultures, Plant Physiol, 15, pp. 473-497.

[23] Namjooyan, Sh., Khavari-Nejad, R., Bernard, F., Namjooyan, Sh., Piri, H., (2012), The effect of cadmium on growth and antioxidant responses in the safflower (Carthamus tinctorius L.) callus,Turk J Agric For(TUBITAK), 36:145-152.

[24] Nilesh, C. S., Shivendra, V. S., Jinesh, C. J., (2005), Sesbania drummondii cell cultures: ICP-MS determination of accumulation of Pb and Cu.Microchem J 81:163-169.

[25] Padmanabhan, V., Paddock, Ef. and Sharp, WR., (1974), Plantlet formation from in vitro from Lycopersicon esculentum leaf callus, Can, J, Bot, 52:1429-1432.

[26] Shafig, M., Igbal, MZ. and Athar, M., (2008), Effect of lead and cadmium germination and seedling growth of Leucaena leucocephala. J. Sci. Environ, Manage, 12(2):61-66.

[27] Sirvastava, S., Tripathi, RD., Dwivedi, UN., (2004), Synthesis of phytochelatins and modulation of antioxidants in response to cadmium stress in Cuscuta reflexa –an angiospermic parasite.J Plant Physiol 161: 665-674.

[28] Veltecheva, M., Svetleva, D., Pet kova, S.P and Perl, A. (2005), In vitro regeneration
and genetic transformation of common bean, Scienita Horticulturae, 107:2-10.

[29] Westhuizen, V. A., Groenewald, E. G. and Westhuizen, A. J., (1990), Root formation and attempts to establish morphogenesis callus of bean (Phaseolus vulgaris L.), South African Journal of Botany, 56: 271273.

[30] Zagoskina, N. V., Goncharuk, E.A., Akyavina. A. K., (2007), Effect of Cadmium on the Phenolic compounds formation in the Callus Culture Derived from Various Organs of The Tea Plant, Russian Journal of Plant physiology, vol. 54, No. 2, pp.237-243.