سنجش سطح برخورداری شهرستان‌های استان مرکزی به لحاظ زیرساخت‌های گردشگری

مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی

مقاله 5، دوره 12، شماره 3 - شماره پیاپی 40، آذر 1396، صفحه 553-567   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

شهاب الدین عیسی لو^{* 1}؛ علی خاکساری رفسنجانی²؛ مجید سعیدی راد³

¹دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی شهرسازی-برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

²استاد گروه شهرسازی ، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

³دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

چکیده

امروزه گردشگری از مهم‌ترین فعالیت‌های درآمدزا به‌ویژه به‌منظور کاهش وابستگی به نفت در کشور محسوب می‌شود و در چند دهه اخیر توجه و نظر بسیاری از پژوهشگران، برنامه ریزان و برنامه‌سازان در حوزه‌های مختلف علمی برای تدوین و اجرای برنامه‌های گسترش و پیشرفت این صنعت را به خود جلب کرده است. ازجمله موضوع‌ها و برنامه‌هایی که توجه ویژه‌ای را طلبیده تا بتواند رضایت گردشگران را تأمین و بازار گردشگری کشور را تقویت کند، مبحث زیرساخت‌های گردشگری است. این پژوهش باهدف بررسی نحوه توزیع زیرساخت‌های گردشگری استان مرکزی و رتبه‌بندی شهرستان‌ها ازنظر سطح برخورداری با استفاده ‌از تکنیک Toppsis-Saw انجام‌شده و برای تعیین نحوه توزیع زیرساخت‌ها از ضریب چولگی پیرسونی استفاده‌شده است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی_تحلیلی بوده و داده‌های موردنیاز با به روش اسنادی و کتابخانه‌ای جمع‌آوری‌شده است. نتایج نشان می‌دهد که شهرستان اراک، ساوه و خمین در رتبه‌های نخست و شهرستان‌های خنداب و فراهان در رتبه‌های آخر قرار دارند. همچنین نتایج به‌کارگیری ضریب چولگی پیرسونی بیانگر نامتعادل بودن و ضعف شهرستان‌های استان مرکزی ازلحاظ برخورداری از زیرساخت‌های گردشگری است. لذا اولویت‌بندی شهرستان‌های این استان به لحاظ معیارهایی نظیر؛پتانسیل‌هایگردشگری، حوزه نفوذ، مناطق محرک توسعه، انگیزه سرمایه‌گذاری؛ به منظور توزیع بهینه زیرساخت ها امری الزامی است که در اسناد توسعه و آمایش استان مرکزی باید مورد بازبینی و اقدام جدی قرار گیرند.

کلیدواژه‌ها

زیر ساخت های گردشگری؛ TOPSIS-SAW؛ سطح برخورداری؛ استان مرکزی

مراجع

Butler, R.W. (2001). Impacts of alternative tyres of rural Village communities in less developed countries.

Butler, R.W. (1996). Ecotourism– Has it achieved maturity or has the bubble burst? Keynote address. Pacific Rim Tourism 2000, Rotorua, New zoland, 4, November.

Central province of spatial planning. (2014). higher education and tourism sector analysis (check the current status of tourism, cultural heritage and crafts of Central Province), Central Governorate. (In Persian)

Chiang Lee, Ch., & Chun., Ping, Chang, C. (2008). Tourism development and economic growth: A closer look at panels, Tourism Management, 29, 180-192.

Dinari, A. (2005). Urban tourism in Iran and the world. Tehran: Elias Publishing, printing. (In Persian)

Edward Inskeep. (1991). Tourism planning: an integrated and sustainable development approach, John Wileyand Sons.

Ghanbari, A., Shojaeevand, Bahmani and Zainali, B. (2014), ranking the city of East Azarbaijan province on urban tourism infrastructure with multi-criteria decision-making methods. Journal of Geography and Regional urban planning, 12 (93), 89-112. (In Persian)

Hekmatniya, H., & Mousavi, M. (2011). The use of models in geography with an emphasis on urban and regional planning. Yazd: modern science publications. (In Persian)

Kargar, B. (2007). Urbanization and tourism industry in Iran.Tehran: Armed Forces Geographical Organization Publications. (In Persian)

Lanza, A., Anil, M., & Francesco P. (2003). The Economics of Tourism & Sustainable Development. Edward Elgar Publishing, Massachusetts U.S.A.

Lapko, A. (2014). Urban Tourism in Szczecin and its Impact on the Functioning of the Urban Transport System.1st International Conference Green Cities 2014- Green Logestics for Green Cities, Procedia Social and Behavioral Sciences, pp 207-214.

Mohammadi, J. (2002). Analysis of quantitative concepts and its role in urban and regional planning. geographic space magazine, 1 (1), 42-62. (In Persian)

Momeni, M. (2012). new topics Operations Research. Tehran: treasure publications. (In Persian)

Organizatio of Cultural Heritage, Handicrafts and Tourism of Markazi province. (2013). Tourist attractions. (In Persian)

Molaei Hashjin, N.A., & Ebrahimi, H.(2014).   Identifying the Strengths and Attractions of Amlash Township for Attracting Foreign and Domestic Tourists. 4 (16), 95-108. (In Persian)

Salimifar, M., Norouzi, R., & Motahari, M.A. (2009). measurement of industrial development and regional development provinces of Khurasan.razavy, South and North, Quarterly Economic Bulletin, 9 (4), 175-196. (In Persian)

Statistical Yearbook of the Markazi Province. (2011). Central Governor. (In Persian)

Taghvai, M., & Varesi H.R., & Sheikh Bigelow, R. (2011). Analysis of regional development disparities in Iran. Research in Human Geography, 87, 168-153. (In Persian)

Valentina, R. (2013). Urban Tourism between Content and Aspiration for Urban Development. Management & Marketing, 11, 193-201.

Zangi Abadi, A., poureydivand, l., Heydaripour, E., & Moslehi, M. (1391). Analysis of the spatial tourism development using Topsiss model case study: the city of Isfahan. Journal of Geography and Urban Development, 1 (1), 73-51. (In Persian)