مضمون «گریز» در رمان بیابان نوشته‌ی ژان ماری گوستاو لوکلزیو

فصلنامه زبان و ادب فارسی

مقاله 6، دوره 3، شماره 7، شهریور 1390، صفحه 135-150   

نوع مقاله: علمی-پژوهشی

نویسنده

الهام سجادی^*

دانش آموخته‌ی دکتری رشته زبان و ادبیات فرانسه دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

چکیده

قهرمانان داستان­های لوکلزیو انسان های سرگردان و تنهایی هستند که خود را در برابر خشونت و بی رحمی دنیای واقعی می‌یابند و هر یک به نوعی از خود و محیط نامطلوب پیرامونشان گریزانند. در این مقاله برآنیم تا به بررسی جنبه­های گوناگون و چندلایه‌ی مفهوم «گریز» از نظر لوکلزیو در کتاب بیابان بپردازیم. با بررسی و تحلیل این کتاب و آثار دیگر لوکلزیو و نظر منتقدان در این باره پی می بریم که گریز شخصیت های داستان نه به خاطر دست‌یابی به شرایط دل‌خواه مادی و معیشتی است و نه برای رسیدن به یک زندگی مطلوب، بلکه برای نیل به اصالت و گوهر وجودیشان می باشد؛ یعنی همان خویشتن خویش. و به این بهانه می­خواهند به منشاء و خاستگاهی که از آن گریخته اند، بازگردند. آن ها طبیعت را پناهی برای گریز از دنیای متمدن امروزی می‌پندارند. جایی که سرشار است از سکوتی مغلوب کننده، زیبایی و رهایی، و همواره به دنبال بهشت گمشده ای هستند که نمی‌توانند آن را در این جهان زمینی، یعنی جامعه ای صنعتی بیابند. از این رو در دنیایی که برایشان ناشناخته است آن را جستجو می کنند. در واقع آن ها به دنبال نشانی از هویت خود هستند و تنها راه چاره را گریز از این زندان و پناه بردن به طبیعت می دانند؛ چرا که انسان در آغوش طبیعت آرامش بیشتری می یابد. همگام با لالا[1]، شخصیت اصلی کتاب بیابان به زادگاهش می­رویم و همراه او به دنیایش قدم می­گذاریم. او که آزرده، بیزار و سرخورده از جامعه متمدن امروزی است، تنها راه رهایی و آرامش را در بازگشت به بیابان می­یابد. بررسی احساسات، خاطرات و دلتنگی‌های قهرمان اصلی داستان و دیگر شخصیت‌ها، ما را به مفهوم «گریز» از خود در نزد آنان نزدیک می کند. 



[1] Lalla

کلیدواژه‌ها

لوکلزیو؛ بیابان؛ آزادی؛ گریز؛ لالا؛ طبیعت

مراجع

 

         1-         Boncenne, Pierre(1978). J.M.G Le Clézio s'explique, Lire, vol 32, avril.

         2-         Borgomano, Madeline (1992). Désert par Le Clézio. Paris : Lacost.

         3-         Brée, Germanie (1990). Le monde Fabuleux de J.M.G Le Clézio. Paris : Éditions Rodopi.

         4-         Buisine, Alain (1988). Effacement. Paris : Éditions Toubkal.

         5-         Cortanze, Gérard de (1999). Vérité et légendes. Paris : Éditions de Chêne.

         6-         Doucey,Bruno(1994).Collection:Profil d'une œuvre. Désert .Paris: Éditions Hatier.

         7-         François,Corinne(2000).Jean-Marie Gustave Le Clézio. Désert. Connaissance d'une œuvre. Paris: Éditions Bréal.

         8-         Lambert, Hervé (1990).« Fuite et nostalgie des origines ». in : Revue Sud. (n° 85-6), consacré à Le Clézio.

         9-         Le Clézio, Jean-Marie Gustave. (1980). Désert. Paris : Éditions Gallimard.

       10-       (1969). Le livre des fuites. Paris : Éditions Gallimard.

       11-       (2006/1384). Désert. Traduit en persan par Azita Hampartian. Téhéran : Éditions Caravane.

       12-       Ruth, Amar (2004). Les structures de la solitude dans l’œuvre de J.M.G Le Clézio. Paris : Éditions Publisud.

       13-       Salles,Marina(1999).étude sur Désert, Le Clézio . Paris , Éditions Ellipses.