چگونگی آموزش خلاقیت محور ریاضی در مراکز پیش دبستانی اصفهان

ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی

مقاله 8، دوره 7، شماره 2، مهر 1396، صفحه 189-216   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

نویسندگان

ناهید شیرانی بیدآبادی¹؛ احمدرضا نصر^{* 2}؛ سید ابراهیم میرشاه جعفری³؛ احمد عابدی⁴

¹دانشجوی دکترای برنامه ریزی درسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران‏

²استاد دانشکده علوم تربیتی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

³‏ استاد دانشکده علوم تربیتی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

⁴دانشیار دانشکده علوم تربیتی، دانشگاه اصفهان‏، اصفهان، ایران

چکیده

هدف: این پژوهش با هدف تشخیص مفاهیم ریاضی مورد تدریس در مراکز پیش از دبستان اصفهان و بررسی میزان خلاقانه بودن نحوه تدریس و ارزشیابی آن مفاهیم، انجام گرفت.
روش: پژوهش حاضر از نوع توصیفی-تحلیلی است، ابتدا با بررسی کتب، مقالات، تستهای شایستگی ریاضی در بدو ورود به دبستان و مفاهیم مورد تدریس در کشورهای دیگر، سه پرسشنامه در رابطه با مفاهیم ریاضی مورد نیاز در دوران قبل از دبستان و انواع روشهای تدریس و ارزشیابی خلاقیت محور آن مفاهیم تهیه شد و روایی و پایایی آنها بررسی شد. سپس به روش تصادفی خوشه ای 70 پیش دبستانی از بین دو ناحیه انتخاب شدند و به مربیان آنها پرسشنامه های طراحی شده داده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمونهای t-تک نمونه‌ای، تحلیل واریانس یک راهه و آزمون خی دو استفاده گردید.
نتیجه: نتایج نشان داد مفاهیم ضروری مانند ردیف کردن اعداد بهم ریخته تا ده، تناظر یک به یک مفهوم نمادها تا ده و شمارش اشکال پنهان مفاهیمی هستند که به ندرت آموزش داده می شوند. همچنین برای آموزش، به جای استفاده از روشهایی که خلاقیت را در کودکان بالا می برد، بطور معنی داری اکثرا از روش پرسش و پاسخ استفاده می شود و برای ارزیابی یادگیری نوآموزان، اکثرا نظر والدین بررسی می شود. بررسی رابطه سطح تحصیلات و نیز سابقه کار مربیان با میزان مفاهیم مورد تدریس، تفاوت معناداری را نشان نداد. در نهایت با توجه به نتایج بدست آمده، برای اصلاح وضعیت کنونی راهکارهای عملی ارائه گردید.

کلیدواژه‌ها

آموزش؛ خلاقیت؛ پیش دبستانی؛ ریاضی

مراجع

تبریزی، مصطفی. (1392). مهارتهای ریاضی در سالهای پیش از دبستان. مجله رشد آموزش پیش دبستان، 5 (21)، 24-25.

ترکمان، محمد. ( 1386). راهنمای آموزش ریاضی برای کودکان پیش دبستان. تهران: انتشارات کودک آموز.

عریضی سامانی، حمیدرضا. کاوسیان، جواد. و کدیور، پروین. (1383). پایایی سنجی و اعتبار یابی مقیاس شایستگی ریاضی کودکان اوترخت در دانش آموزان دختر و پسر پیش دبستانی و دبستان شهر اصفهان.  فصلنامه نوآوریهای آموزشی، 3 (9)، 49-65.

عریضی سامانی ، سیدحمیدرضا.  عابدی، احمد. و تاجی، مریم. (1384). رابطه بین توانایی شمارش، توجه بصری، درک شنیداری و دانش فراشناختی با شایستگی ریاضی در کودکان 5 تا 6 ساله. مجله یعلمی – پژوهشی  نوآوریهایآموزشی، (13)، 133-148.

کهن صدق، صادق. (1376). آزمون سنجش مهارتهای پایه ریاضی در بدو ورود به دبستان. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی.

مفیدی، فرخنده. ( 1383).آموزش و پرورش پیش دبستان و دبستان.تهران: انتشارات پیام نور.

یافتیان، نرگس. (1393). واکاوی برخی از عوامل تاثیرگذار بر خلاقیت ریاضی از منظر تازه کاران ریاضی: مهارت ها و دانش ریاضی و ویژگیهای شخصیتی،‎ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 4 (3 ): 95-139.

 

Aubrey, C., Dahl, S., & Godfrey, R. (2006). Early mathematics development and later achievement: Further evidence. Mathematics Education ResearchJournal, 18(1), 27–46.

Aunio, P. & Niemivirta, M. (2010). Predicting children's mathematical performance in grade one by early numeracy. Learning and Individual Differences, 20(5), 427–435.

Aunio, P., Aubrey, C., Godfrey, R., Yuejuan, P., & Liu, Y. (2008). Children's early numeracy in England, Finland and People's Republic of China. International, Journal of Early Years Education, 16(3), 203−221.

Aunola, K., Leskinen, E., Lerkkanen, M.-K., & Nurmi, J.-E. (2004). Developmental dynamics of math performance from preschool to grade 2.Journal of Educational Psychology,96(4), 699–713.

Clements, D. H., & Sarema, J. (1999). Preliminary Report of Building Blocks Foundations for Mathematical Thinking, Pre-Kindergarten to Grade 2: Research-Based Materials Development. NSF Grant No. ESI-9730804. Buffalo, NY: State University of New York at Buffalo, 482-88.

Clements, D. H., & Sarema, J. (2008). Experimental evaluation of the effects of a research-based preschool mathematics curriculum. American educational research journal, 45(2), 443-494.

Department for Children, Schools and Families (DCSF) (2008). Practice guidance for the early year's foundation stage. London: DCSF.

Gersten R, Jordan NC, Flojo JR. (2005). Early identification and interventions for students with mathematics difficulties. J Learn Disabil.  38, 293-305.

Kaplan, D., Jordan, N. C., Locuniak, M. N., & Ramineni, C. (2007). Predicting first‐grade math achievement from developmental number sense trajectories. Learning Disabilities Research & Practice, 22(1), 36-46.

Kinzie, M. B., Whittaker, J. V., Williford, A. P., DeCoster, J., McGuire, P., Lee, Y., & Kilday, C. R. (2014). My Teaching Partner-Math/Science pre-kindergarten curricula and teacher supports: Associations with children's mathematics and science learning. Early Childhood Research Quarterly, 29(4), 586-599.

Ministry of Education and Human Resources Development (MOE). (2007). revisedkindergarten curriculum. Seoul, South Korea: MOE. in Korean.

Mononen, Riikka.a. (2014). Early mathematics interventions supporting young children with low performance in mathematics, Journalof Early Childhood Education Research. (3): 2–26.       

Mononen.Riikka.a, Pirjo b, & Aunio. Koponen. (2014). Investigating RightStart Mathematics Kindergarten Instruction in Finland, Journal of Early Childhood Education Research. 3)1 :( 2–26.

National Association for the Education of Young Children/National Council of Teachers of Mathematics. (2002). Early childhood mathematics:Promoting good beginnings. Washington, DC: National Association for the Education of Young Children. Retrieved from. http://www.naeyc.org files/naeyc/file/positions/psmath.pdf

Pappas. Sandra a, Ginsburg Herbert P, Jiang.a Minyang. (2003). SES differences in young children’s metacognition in the context of mathematical problem solving, Cognitive Development.18 (3), 431–450.

Piaget, J. (1965). The stages of the intellectual development of the child. Educational psychology in context: Readings for future teachers, 98-106.

Sarama, J., & Clements, D.H. (2009).Early childhood mathematics education research. Learning trajectories for young children. New York, NY:Routledge.

Sarama, J., Lange, A. A., Clements, D. H., & Wolfe, C. B. (2012). The impacts of an early mathematics curriculum on oral language and literacy. Early Childhood Research Quarterly, 27(3), 489-502.

Siraj-Blatchford, I. (2010). Learning in the home and in school: How working class children succeed against the odds. British Educational Research Journal, 36(3), 463–482.

Siraj-Blatchford, I., & Nah, K. O.  (2014). A comparison of the pedagogical practices of mathematics education for young children in England and South Korea. International Journal of Science and Mathematics Education, 12(1), 145-165.

Toll, S.W.M., & Van Luit, J.E.H. (2014). Explaining numeracy development in weak performing kinder gartners. Journal of Experimental Child Psychology. (124), 97–111.