مطالعه مقایسه‌ای توجه به بعد نهادی- مدیریتی در روستاها طی دو دهه‌ی اخیر (مورد شهرستان قائمشهر)

فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی

مقاله 5، دوره 9، شماره 3 - شماره پیاپی 35، تیر 1396، صفحه 79-99   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی استخراج ازرساله و پایان نامه

نویسندگان

فاطمه تقوی¹؛ نصرالله مولایی هشجین^{* 2}؛ یوسف زین‌العابدین عموقین³

¹دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران

²استاد جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران

³دانشیار جغرافیا سیاسی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران

چکیده

چکیده
    مدیریت روستایی در واقع فرآیند سازماندهی و هدایت جامعه و محیط روستایی از طریق شکل دادن به سازمانها و نهاد­ها است. مدیریت روستایی از سالیان متمادی در برنامه‌های عمرانی کشور وجود داشته و بااینکه در هر مقطعی از فعالیت خود با اسمی خوانده شده ولی مدیریت خود را در روستاهای ایران اعمال کرده است. کدخدا، دهبان، همیار، دهیار و...گونه‌های مدیریت روستایی در ایران بوده است. اثرات توجه به بعد نهادی- مدیریتی در برنامه‌های توسعه در بعداز پیروزی انقلاب اسلامی وجود داشته اما با برچیده شدن نظامهای پیشین، روستاهای ایران تا سالیان اخیر از یک نظام مدیریتی ثابت برخوردار نبوده و عدم مدیریت واحد روستایی باعث مشکلات و معضلات عدیده‌ای در سطح روستاها شده بود تا اینکه در سالهای اخیر قانون تشکیل دهیاری‌ها به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید و پس از عملی شدن این قانون از ابتدای دهه هشتاد مدیریت روستاها به دهیاری‌ها واگذار گردید. یکی از کارکردهای مهم دهیاری‌ها نقش آنها در برنامه‌ریزی توسعه روستایی براساس خواست و نیازهای مردم روستا می‌باشد. در این تحقیق با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی و گردآوری داده‌ها و اطلاعات از طریق روش­هایاسنادی- کتابخانه‌ای و میدانی- پشمایشی به بررسی مقایسه­ای توجه به بعد نهادی- مدیریتی در روستاهای شهرستان قائمشهرطی دو دهه­ی اخیر پرداخته شده است. به منظور بررسی و رسیدن به اهداف تحقیق دو نوع پرسشنامه اختصاصی روستا (مدیران و کارشناسان روستایی) و پرسشنامه­ی عمومی روستا تهیه و تکمیل گردید که نتایج حاصل از آن نشان می‌دهد که برنامه‌های دولت طی دو دهه­ی اخیر در برنامه پنجم در مقایسه با سایر برنامه‌های بعد از انقلاب، بیشتر به بعد نهادی- مدیریتی توجه داشته و در همین راستا مدیران محلی نیز مشکلات روستائیان را پیگیری نموده و در مجموع فعالیتهای دهیاران، منجر به توسعه روستایی در سطح روستاهای محدوده مورد مطالعه شده است.

کلیدواژه‌ها

واژگان کلیدی: روستا؛ برنامه؛ توسعه روستایی؛ مدیریت روستایی؛ دهیاری

مراجع

References

Afrakhteh, H. (2009). Rural management with an emphasis on Iran. Tehran: Ganj-e-honar press.

Badry, S. A., &Mousavy, S. A. (2009). New rural management, in search of a suitable way to develop village administrate. Tehran: Eshtiagh-e Nour Cultural Press.

Chambers, R. (1983). Rural development: Putting the last first. New York: Longman.

Chowdhary, K. (1971). Understanding organizational behavior: Cases and concepts, Kakar, Sudhir ed., Tata McGraw-Hill Publishing Company.

Eftekhary, A., Sajasy, G. R., & H., &Einaly, J. (2007). A new approach to rural management with an emphasis on effective institutions, Quarterly Journal of the Village and Development, Ministry of Agriculture, Agricultural Research and education Organization, The center of research and rural evaluation issues, 10(2). Tehran.

Hashemy, S. S., et.al. (2011). Clarifying the role of village administrators and Islamic Councils in the development of rural entrepreneurship (The Case Study, Bahabad Town of Yazd Province). Tehran: Rural Study Press.

Imani, J. H., &Pourrajab, P. (2010). Measuring and analyzing the characteristics of village administrators' entrepreneurship with an emphasis on the factors affecting it, (Case Study: Village Administrators of Miandoab Town), Rural Research Quarterly, 1(1).

Jom'ehpor, M. (2008). An introduction to the rural development planning: Perspectives and Methods. Tehran: Samt Press.

Karamynasab., S. (2012). Study and evaluation of the performance of village administrators in structural-spatial development of rural settlements, (The Case Study, Kordian Region of Jahrom Town), M.A. thesis of Geography and rural planning, Tehran: Kharazmy University.

KouchakianFard, H. (2007). Processing challenges in Islamic Council of the village and village administrator.Monthly Magazine of Village Administrator, 21.

Mahdavy, M. (1998). An introduction to the rural geography in Iran. Tehran: Samt Press.

Mahdavy, M., &Najafy, K., A. A. (2005). Village administrator, other experiences in Iran village's management, (The Case Study: Village Administrators of West Azerbaijan), 37(53), Tehran: Geographic Research Press.

Mirzaei, T., M., & H., &Ghafvat. N. (2012). To evaluate the role of participation in rural development plans Tehran: Rural Development Press.

Mo'arefy, F. (2002). The structural model for rural development system-based management based on 3^rd socio-cultural, economic development program, M.A. thesis, Tehran: TarbiatModarres University.

Molaei, H., N. (2008), Management of rural and nomadic development planning in Iran, (Challenges and solutions), National Congress of Geography and Twenty-First Century, Najaf Abad: Islamic Azad University, May.

Palabiyik, H., &Yavas, H. (2006). Legislative Reforms on Local Governments in Turkey Still Going on: Participatory Perspectives in the Municipal Act of 2005 Numbered 5393:Turish weekly.

Papoly Y. M. H., &Ebrahimi, M.A (2012). Rural development theory. Tehran: Samt Press.

Perez-F., M. (2012). Representativeness and civic participation in rural development program in Galicia. Spain, 41(3).

Rezaeian, A. (2004). Management principles, Tehran: Samt Press.

Rezvany, M. R. (2011). An introduction to the rural development planning of Iran.Tehran: Ghomes Press.

Sanjaby, K. (1963). Administrative law in Iran, by the efforts of Farbod. Tehran: Zohreh Press.

Summer, J. (2001), Challenges to sustainability: The impacts of corporate of globalization on rural communities, Rural extension studies, University of Guelph.

Afrakhteh, H. (2009). Rural management with an emphasis on Iran. Tehran: Ganj-e-honar press.

Badry, S. A., & Mousavy, S. A. (2009). New rural management, in search of a suitable way to develop village administrate. Tehran: Eshtiagh-e Nour Cultural Press.

Chambers, R. (1983). Rural development: Putting the last first. New York: Longman.

Chowdhary, K. (1971). Understanding organizational behavior: Cases and concepts, Kakar, Sudhir ed., Tata McGraw-Hill Publishing Company.

Eftekhary, A., Sajasy, G. R., & H., & Einaly, J. (2007). A new approach to rural management with an emphasis on effective institutions, Quarterly Journal of the Village and Development, Ministry of Agriculture, Agricultural Research and education Organization, The center of research and rural evaluation issues, 10(2). Tehran.

Hashemy, S. S., et.al. (2011). Clarifying the role of village administrators and Islamic Councils in the development of rural entrepreneurship (The Case Study, Bahabad Town of Yazd Province). Tehran: Rural Study Press.

Imani, J. H., & Pourrajab, P. (2010). Measuring and analyzing the characteristics of village administrators' entrepreneurship with an emphasis on the factors affecting it, (Case Study: Village Administrators of Miandoab Town), Rural Research Quarterly, 1(1).

Jom'ehpor, M. (2008). An introduction to the rural development planning: Perspectives and Methods. Tehran: Samt Press.

Karamynasab., S. (2012). Study and evaluation of the performance of village administrators in structural-spatial development of rural settlements, (The Case Study, Kordian Region of Jahrom Town), M.A. thesis of Geography and rural planning, Tehran: Kharazmy University.

KouchakianFard, H. (2007). Processing challenges in Islamic Council of the village and village administrator.Monthly Magazine of Village Administrator, 21.

Mahdavy, M. (1998). An introduction to the rural geography in Iran. Tehran: Samt Press.

Mahdavy, M., & Najafy, K., A. A. (2005). Village administrator, other experiences in Iran village's management, (The Case Study: Village Administrators of West Azerbaijan), 37(53), Tehran: Geographic Research Press.

Mirzaei, T., M., & H., & Ghafvat. N. (2012). To evaluate the role of participation in rural development plans Tehran: Rural Development Press.

Mo'arefy, F. (2002). The structural model for rural development system-based management based on 3^rd socio-cultural, economic development program, M.A. thesis, Tehran: Tarbiat Modarres University.

Molaei, H., N. (2008), Management of rural and nomadic development planning in Iran, (Challenges and solutions), National Congress of Geography and Twenty-First Century, Najaf Abad: Islamic Azad University, May.

Palabiyik, H., & Yavas, H. (2006). Legislative Reforms on Local Governments in Turkey Still Going on: Participatory Perspectives in the Municipal Act of 2005 Numbered 5393: Turish weekly.

Papoly Y. M. H., & Ebrahimi, M.A (2012). Rural development theory. Tehran: Samt Press.

Perez-F., M. (2012). Representativeness and civic participation in rural development program in Galicia. Spain, 41(3).

Rezaeian, A. (2004). Management principles, Tehran: Samt Press.

Rezvany, M. R. (2011). An introduction to the rural development planning of Iran.Tehran: Ghomes Press.

Sanjaby, K. (1963). Administrative law in Iran, by the efforts of Farbod. Tehran: Zohreh Press.

Summer, J. (2001), Challenges to sustainability: The impacts of corporate of globalization on rural communities, Rural extension studies, University of Guelph.