پسوندهای صفت ساز در فرامرزنامه

فصلنامه زبان و ادب فارسی

مقاله 4، دوره 4، شماره 12، آذر 1391، صفحه 61-82   

نوع مقاله: علمی-پژوهشی

نویسندگان

سیّد محسن ساجدی راد^{* 1}؛ طیبه نجارزاده²

¹استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد فسا

²دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، واحد فسا

چکیده

در این مقاله به بررسی پسوندهای صفت ساز در فرامرزنامه- که یکی از متون حماسی کهن است- پرداخته شده است. بدین ترتیب که ابتدا پسوندهای صفت ساز به دو گروه تک معنایی و چند معنایی تقسیم شده اند و در مبحث پسوندهای چند معنایی، به مفاهیمی پرداخته شده که هر پسوند می تواند بر آن دلالت کند. برخی از پسوندها بعد از ترکیب با اسم یا قید یا بن فعل، با تغییر در طبقه­ی دستوری واژه، صفت می­سازند، گاهی نیز پسوندها با صفت ترکیب می­شوند و بدون تغییر در طبقه ی دستوری، آن را به صفت مرکب تبدیل می­کنند. پسوندهای زبان فارسی بسیار گسترده و فراوانند و در این مجال اندک تنها به بررسی پسوندهای صفت ساز با ذکر شواهدی معدود از ابیات فرامرزنامه و بسامد فراوانی هر یک پرداخته شده است.

کلیدواژه‌ها

فرامرزنامه؛ وند؛ پسوند؛ صفت؛ بسامد

مراجع

1- انزلی، حسن، (1366)، دستور زبان فارسی، چاپ اول، ارومیه: انزلی.

2- - انوری، حسن و حسن احمدی گیوی، (1374)، دستور زبان فارسی2، چاپ دوازدهم، تهران: فاطمی.

3- اوستا، مهرداد. (1348). دستور زبان و شیوه ی نگارش. چاپ اول، تهران: تحقیقی.

4- خزائلی، محمد و سید ضیاءالدین میرمیرانی. (1351)، دستور زبان فارسی (جاویدان). چاپ اول. تهران: جاویدان.

5- شریعت، محمد جواد. (1375). دستور زبان فارسی. چاپ هفتم. تهران: اساطیر.

6- ____________ . (1376). دستور ساده زبان فارسی. چاپ اول. تهران: اساطیر.

7- شفیعی، محمود. (1377). شاهنامه و دستور. چاپ دوم. تهران: مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.

8- صفا، ذبیح اله. (1352). حماسه سرایی در ایران. چاپ سوم. تهران: امیرکبیر.

9- صمصامی، سید محمد. (1346). پیشوندها و پسوندهای زبان فارسی. چاپ اول. اصفهان: مشعل.

10- طباطبایی، علاءالدین. (1388). اسم و صفت مرکب در زبان فارسی. چاپ اول. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.

11- فرشیدورد، خسرو.  (1382). دستور مفصل امروز. چاپ اول. تهران: سخن.

12- قریب، عبدالعظیم و دیگران ..... دستور زبان فارسی (پنج استاد). چاپ ششم. تهران: اشرفی.

13- مقربی، مصطفی. (1372)، ترکیب در زبان فارسی، چاپ اول، تهران: توس.

14- مهرآبادی، میترا، (1386)، تصحیح فرامرزنامه، چاپ اول، تهران: دنیای کتاب.

15-وزین پور، نادر. (1375). دستور زبان فارسی. چاپ سوم. تهران: معین.