استفاده از روشهایDelphi ، AHP و TOPSIS جهت ارزیابی و رتبه بندی پروژه های سرمایه گذاری در پورتفولیوی چندگانه

فصلنامه مدیریت راهبردی در سیستم های صنعتی (مدیریت صنعتی سابق)

مقاله 2، دوره 10، شماره 34، بهمن 1395، صفحه 20-36   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

وحید برادران¹؛ احمد برجی^{* 2}؛ پیمان زندی³؛ علمدار داود آبادی⁴

¹مدیر گروه مهندسی صنایع دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال

²کارشناسی ارشد مهندسی صنایع دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال و کارشناس ارشد سرمایه گذاری بنیاد برکت

³کارشناسی ارشد مدیریت صنعتی دانشگاه علامه طباطبایی

⁴کارشناسی ارشد مهندسی صنایع دانشگاه شمال و کارشناس ارشد کنترل پروژه بنیاد مستضعفان

چکیده

به دلیل اهمیت و پیچیدگی بحث مدیریت پورتفولیو، تاکنون بیش از 100 تکنیک مختلف در این زمینه ارائه شده است. در کل نتیجه نهایی این ابزارها، ایجاد لیست اولویت بندی شده ای از پروژهاست که بایستی برای تخصیص منابع، انتخاب شوند. یک ارزیابی از عمومیت تکنیک‌ها نشان می دهد که استفاده از رویکردهای مالی منجر به ایجاد پوتفولیو بهینه نمی شوند مخصوصا در پروژه هایی که در آنها عدم قطعیت اطلاعات بیشتر است ممکن است استفاده از رویکردهای مالی گمراه کننده باشد. در این گونه موارد نیاز است تا این روش ها را با سایر روش های دیگر مانند رویکردهای استراتژیک ترکیب نمود تا بتوان یک پورتفولیو بالانس و همرستا با استراتژی های سازمان را فراهم و سودآوری و تطابق استراتژیک پروژه ها را تضمین نمود. از طرفی سرمایه گذاری های مختلف، به طرق مختلف ارزیابی و انتخاب می شوند. بنابراین تقسیم بندی پروژه ها به سبدهای مختلف به سازمان ها این اجازه را می دهد که پروژه های موجود در یک زیر مجموعه را به وسیله مجموعه ای از معیارها و تکنیک های مشابه و همسان، ارزیابی، اولویت بندی و انتخاب کنند. در این مقاله با انتخاب بخش کشاورزی به عنوان مورد مطالعه سعی شده است نحوه ارزیابی، رتبه بندی و راهبری پروژه ها با رویکرد دسته بندی پروژه های سرمایه گذاری و با استفاده از روش های دلفی، مقایسه زوجی و تاپسیس مورد بررسی قرار گیرد. نتایج نشان می دهد که در موارد مشابه با تعیین نوع کسب و کار و سرمایه گذاری و به تبع بومی سازی شاخص‌ها می توان مدل ارائه شده را به کار گرفت.

کلیدواژه‌ها

رتبه بندی پروژه های سرمایه گذاری؛ پورتفولیوی پروژه ها؛ AHP؛ TOPSIS؛ Delphi

مراجع

1. Azar, A., Rajabzadeh, A. (2012). Applied decision making, MADM approach. Negahe Danesh. Press, 230P.
2. Archer, N.P., Ghasemzadeh, F. (2007). Project portfolio selection and management In The Wiley Guide to Managing Projects. Edited by Peter W. G. Morris and Jeffrey K. Pinto.
3. Baker, N. R., & Freeland, J. (1975). Recent advances in R&D benefit measurement and project selection methods. Management Science, 21, 1164-1 175.
4. Cooper, Robert G. (1993). Winning At New Products (Second Ed.), Reading, MA: Addison-Wesley.
5. Cooper, R.G., Edgett, S.J. and Kleinschmidt, E.J. (1997). R&D Portfolio Management Best Practices Study, Industrial Research Institute (IRI), Washington, DC.,
6. Cooper, R.G., Edgett, S.J. & Kleinschmidt, E. (1998). J. Portfolio Management for New Products. Reading, Mass: Perseus Publishing,.
7. Cooper, R.G., Edgett, S.J., Kleinschmidt, E.J. (1999). New product portfolio management: practices and performance. J. Prod. Innov. Manag. 16 (4), 333–351.
8. Cooper, R.G., Edgett, S.J., Kleinschmidt, E.J. (2000). New problems, new solutions: making portfolio management more effective. Res. Technol. Manag. 43 (2), 18–33.
9. Cooper, R.G., Edgett, S.J., Kleinschmidt, E.J. (2001). Portfolio management for new product development: results of an industry practices study. R&D Manag. 31 (4), 361–380.
10. Cooper ,R.G., Edgett S.J., Kleinschmidt E.J. (2002). Optimizing the stage-Gate process, What best practice companies are doing, Research Technology Management, Volume 45, Number 5.
11. Cooper , R. G. 2006  . Managing technology development projects: Different than traditional development projects. Research Technology Management 49 (6):23 – 3.
12. Dutra, C.C., Ribeiro,J.L.D., de Carvalho, M.M., 2014. An economic–probabilistic model for project selection and prioritization, Int. J. Proj. Manag. http://dx.doi.org/10.1016/j.ijproman.2013.12.004.
13. Ghasemzadeh, F., Archer,  N. (2000). Project portfolio selection through decision support. Decis. Support. Syst. 29, 73–88.
14. Henriksen, A., Traynor, A. (1999). J.A practical R&D project-selection scoring tool. IEEE Trans. Eng. Manag. 46, 158–170.
15. Hwang, C.L., & Yoon, K. (1981). Multiple attribute decision making methods and applications. New York:Springer-Verilog.
16. Levine, H. A. (2005). Project Portfolio Management: A Practical Guide to Selecting Projects, Managing Portfolio and Maximizing Benefit. USA: Pfeiffer Wiley.
17. Martikainen, J., Portfolio Management of Strategic Investments in Metal Products Industry, Helsinki University of Technology, 17th of January, 2002.
18. Martino, Joseph P. (1995). R&D Project Selection, New York, NY: Wiley.
19. Mehregan, M.R. (2013). Advanced operation research. Ketabe daneshgahi. Press, 280P. 
20. Meade, L.M., Presley, A. (2002). R&D project selection using the analytic network process. IEEE Trans. Eng. Manag. 49, 59–66.
21. Meredith, J.R., Mantel Jr., S.J., 2008. Project Management: A Managerial Approach, 7th edition. John Wiley& Sons, Inc., EUA.
22. Kerzner, H. (2006). Gestao de projetos: as melhores praticas, 2a Ediçao. Bookman, Porto Alegre.
23. Kester, L., Griffin, A., Hultink, E.J., Lauche, K. (2011). Exploring portfolio decision-making processes. Journal of Product Innovation Management 28 (5), 641–661.
24. Lawson, C.P., Longhurst, P.J., Ivey, P.C. (2006). The application of a new research and development project selection model in SMEs. Technovation, 26 (2), 242–250.
25. Liesio, J., Mild, P., Salo, A., (2007). Preference programming for robust portfolio modeling and project selection. Eur. J. Oper. Res. 181, 1488–1505.
26. Padovani, M., Carvalho, M.M., Muscat, A.R.N. (2010). Seleçao e alocaçao de recursos em portfolio de projetos: estudo de caso no setor quimico. Gest. Prod. 17, 157–180.
27. Poh, K., Ang, B., Bai, F., (2001). A comparative analysis of R&D project evaluation methods. R&D Manag. 31 (1), 63–75.
28. 28    Rajegopal,  S.  McGuin,  P.  and  Waller  J. (2007). Project  Portfolio Management Leading  the  corporate  vision "  ,  First  published    by  Palgrave Macmillan
29. Saaty, Thomas L., Rogers, Paul C., & Pell, Ricardo. (1980). Portfolio selection through hierarchies, The Journal of Portfolio Management, 6(3), 16-21.
30. Skaf M.A. (1999). Portfolio Management in an Upstream Oil and Gas Organization, Interfaces, 29/6, pp. 84-104.
31. Summer, R. j. (1999). Portfolio Management for Projects: A New Paradigm. In Dye, L.d.
32. Verbano, C., Nosella, A., 2010. Addressing R&D investment decisions: a cross analysis of R&D project selection methods. Eur. J. Innov. Manag. 13 (3), 355–380.