تحلیلی بر نابرابری‌های فضایی-کالبدی و تاثیرآن بر رضایتمندی ساکنان مطالعه موردی: سکونتگاه غیررسمی شهر همدان (کوی ولیعصر)

فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی

مقاله 6، دوره 10، شماره 1 - شماره پیاپی 37، دی 1396، صفحه 109-124   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی استخراج ازرساله و پایان نامه

نویسندگان

محمدعلی محمدی^{* 1}؛ مجید شمس²

¹دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، واحد ملایر، دانشگاه آزاد اسلامی، ملایر، ایران

²استاد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، واحد ملایر، دانشگاه آزاد اسلامی، ملایر، ایران

چکیده

چکیده
تفاوت‌های فضایی موجود در ساختار شهرها و فقر شدید گروه‌های اجتماعی و درنهایت انتقال پدیده‌ی فقر روستایی به فقر شهری موجب ایجاد سکونتگاه‌های غیر رسمی در درون یا مجاور شهرها به شکل خودرو و فاقد مجوز توسط اقشار کم‌درآمد شده است. این شرایط باعث نابرابری‌ و عدم انطباق در ابعاد مختلف گردیده است. نابرابری فضایی به معنای وجود تفاوت بین ویژگی‌های اجتماعی، اقتصادی و کالبدی نواحی مسکونی یک شهر و بررسی عوامل مؤثر در ایجاد و تشدید آن می‌باشد. از بازتاب‌های این انطباق ‌نیافتگی می­توان به اغتشاش در ساختار فضایی، بروز پدیده جدایی اجتماعی، ایجاد تفاوت فضایی در ساختار شهرها، فقر شدید گروه‌های اجتماعی و درنهایت بروز پدیده‌ی فقر شهری اشاره کرد. در پژوهش حاضر از روش پرسشنامه برای مقایسه ویژگی‌های کالبدی منطقه کوی ولیعصر در شهر همدان با استفاده از نرم‌افزار SPSS مورد تجزیه‌ وتحلیل قرار گرفت. آزمون رگرسیون و پیدا کردن رابطه‌ی بین رضایتمندی کلی و هریک از شاخص‌های چهارگانه‌ی دیگر حاکی از آن است که طبق مدل نهایی بدست آمده شاخص ایمنی رابطه‌ی قویتری با رضایتمندی کلی داشته که مؤکد آن است که به منظور ارتقا رضایتمندی ساکنان لازم است بیشترین اقدامات در بخش ایمنی صورت گیرد. مقاله حاضر برگرفته از رساله‌ی دکتری نگارنده با عنوان بازآفرینی سکونتگاه‌های غیررسمی در راستای تحقق بخشی سازمان فضایی شهر همدان تدوین گردیده و هدف اصلی آن بررسی مناطق برخوردار و غیر برخوردار در شهر همدان و ارائه راهکارهای مناسب جهت توانمندسازی، ساماندهی و بازآفرینی آن مناطق می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

واژگان کلیدی: نابرابری فضایی- سکونتگاه‌های غیررسمی-کوی ولیعصر- بازآفرینی- همدان

مراجع

References

Burgess, R. (1985), “Problems in Classification of Low Income Neighborhoods in Latin America”, Third World Planning Review, 7, 287-306.

Clarke, Jaclyn (2008), “Formulizing the Informal” M.A. Dissertation, Dal House University. [in Persian]

Daneshpur (2009). Analysis of spatial inequality environments around the cities of Tehran, Journal of Research of Fine Arts [in Persian]

Daneshpur (1999). Analyze the spatial inequality in cities, magazine gallery, architecture and urbanism college Shahid Beheshti University, No.29 [in Persian]

De Souza (2001), “De-constructing Urban Space in Informal Settlements” the Case of Recife Brazil.

Harvey, D. (2010). Social justice and the city (Vol. 1). University of Georgia Press

Lynch, Kevin, City View, Translated by Manouchehr Mazini, Tehran, University of Tehran. (1993)

Mozaffar (2002). From marginalization to urbanization, The Seventh City Quarterly, Third Year, No. 11, No. 8, pp. 5[in Persian]

Piran, Parviz. (1987) Urgent and heterogeneous urbanization in Tehran, Journal of Political and Economic Information, Nos. 1,3,4,5,7. [in Persian]

Purewal, N.K. (2000), “Living in Margins: Social Access to Shelter in Urban South Asian” Alder Shot.

Saraafi, M (2002). To the Theory for Organizing Official Records, Seven Cities, No. 8. [in Persian]

Stadel, S. (1974), “The Structure of Squatter Settlements in Medellin”, Colombia, Area, Insti

Statistics Center of Iran; Detailed Results of Population and Housing Census - 2006 2011 2016 Hamedan Province [in Persian]

Sheikhi, Mohammad (2003); Caravans, transition from marginalization to a pattern of settlement around the metropolises of Iran; collection of articles on marginalization and informal settlements; Volume II; Tehran: University of Social Welfare and Rehabilitation Sciences. [in Persian]

UN- Habitat (2003), “The Challenge of Slums” Global Report on Human Settlements”, London, Earth Scan.