ارزیابی تأثیر اجرای مدیریت دانش بر عملکرد سازمانی با رویکرد کارت امتیازی متوازن

فصلنامه مدیریت راهبردی در سیستم های صنعتی (مدیریت صنعتی سابق)

مقاله 1، دوره 8، شماره 24، شهریور 1392، صفحه 1-22   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

چنگیز والمحمدی^{* 1}؛ محسن ا حمدی²؛ محسن سید علی اکبر³

¹استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب، گروه مدیریت صنعتی دانشکدۀ مدیریت و حسابداری

²دانشگاه آزاد اسلامی واحد دماوند، گروه مهندسی صنایع

³استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب، گروه مهندسی صنایع دانشکدۀ صنایع

چکیده

 هدف این تحقیق ارائه رویکردی جامع برای ارزیابی اثرات مجموعه اقدامات مدیریت دانش بر عملکرد سازمانی سه شرکت از زیر مجموعه های  تحت پوشش شرکت پتروشیمی ملی ایران که اقدام به اجرای مدیریت دانش نموده اند می باشد. برای تحقق این امر از رویکرد کارت امتیازی متوازن استفاده و فرضیه های تحقیق بر مبنای تأثیر اقدامات مدیریت دانش بر چهار دیدگاه این رویکرد یعنی یادگیری و رشد، فرآیندهای داخلی، مشتری و مالی بنا نهاده شده است. براساس بررسی ادبیات موضوع عوامل اصلی اجرای موفقیت آمیز مدیریت دانش و شاخص های عملکرد سازمانی در قالب این چهار دیدگاه شناسایی و عناصر هر یک از این عوامل تعیین و در قالب یک پرسش نامه در میان مدیران و کارشناسان شرکت های تابع پتروشیمی ایران توزیع شد. پایایی پرسش نامه در دو بخش اقدامات مدیریت دانش و عملکرد با استفاده از آلفای کرونباخ محاسبه  و اعتبار ساختاری سازه ها بر اساس تجزیه و تحلیل عاملی اعتبارسنجی شده است. در نهایت بر اساس فرضیه های تحقیق و با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری اثرات مجموعه اقدامات مدیریت دانش بر عملکرد سازمانی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاصله حاکی از اثر مثبت و معنادار (اگرچه ضعیف) مجموعه اقدامات مدیریت دانش بر عملکرد کلی سازمان بوده است. این تأثیر تنها بر بعد یادگیری و رشد معنادار بوده و در خصوص سایر ابعاد معنادار نبوده است.همچنین از آنجایی که سازه های مشتری و مالی بر روی یک عامل بار شدند با عنایت به ماهیت شاخص های این دو سازه این دو سازه دیدگاه دینفعان در نظر گرفته شده و نام گذاری شدند.  .
 

کلیدواژه‌ها

مدیریت دانش؛ کارت امتیازی متوازن؛ عوامل اصلی موفقیت؛ عملکرد سازمانی

مراجع

1-      Al-Ali, N. (2003). Comprehensive intellectual capital management: step by step. John Wiley& sons Inc.

2-      Allard, S. &  Holsapple, C.W. (2002). Knowledge management as a key for e-business competitiveness: from the knowledge chain to KM Audits. The Journal of Computer Information Systems, 42)5(, 19-25.

3-      Ananatatmula.V.S. (2008).  Leadership role in making effective use of KM.  Journal of information and knowledge management systems, 38 (4).

4-      APQC: American productivity & quality center & Arthur Andersen. The knowledge management Assessment Tool (KMAT). http://www.apqc.org/km/.

5-      Berawi, M.A. (2004). Quality revolution: Leading the innovation and competitive advantage.   International Journal of Quality & Reliability Management, 21 (4), 425-438.

6-      Bierly, P., & Daly, P. (2002). The strategic management of intellectual capital and organizational knowledge, Oxford University Press.

7-      Bose, S. & Thomas. K. (2007). Applying the balanced scorecard for better performance of intellectual capital, the journal of intellectual capital, 8(4).

8-      Brudan, A. (2005). Balanced Scorecard typology and organizational impact, actKM Online Journal of Knowledge Management, 2(1), 1-12.

9-      Creelman, J.,& Makhijani, N. (2008). How leading organizations successfully implement corporate strategy with the balanced scorecard, The OTI Thought Leadership Series, 1, 1-16.

10-  CEN: European Guide to good Practice in Knowledge Management – booklets 1,2,3,4: Knowledge management Framework, Organizational Culture, KM Implementation, Guidelines for Measuring KM, (2004).

11-  Chareonsuk, Ch. & Chansa-ngavej. Ch. (2008). Intangible asset management framework for long-term financial performance, Industrial Management & Data Systems, 108(6).

12-  Chong, A. Y. L., Chan, F. T. S., Ooi, K. B., & Sim, J. J. (2011). Can Malysia Firms Improve Organizational/Innovation Performance Via SCM?, Industrial Management & Data Systems,  111(3), 410-431.

13-  Dalkir, K. (2005). Knowledge management in theory & practice, Elsevier Butterworth-Heinemann.

14-  DeTienne, K. B. & Jackson, L. A. (2001). Knowledge management; understanding theory and developing strategy, Competitiveness Review, 11(1), 1-11.

15-  Drucker, P. (1995). The post-capitalist society, Oxford: Butterworth-Heineman.

16-  Ebnerasoul, A., (2004). Evaluation system planning for research systems, PhD thesis, Industerial and Science University, Tehran, Iran.

17-  Ho, L. A. (2008).  What affects organizational performance? The linking of learning and knowledge management, Industrial Management & Data Systems, 108 (9).

18-  Hooman, H. A., (2009). Structural Equation Modeling with LISREL Application, Tehran: SAMT Publications.

19-  Gold, A. H., Malhotra, A. & Segars, A. H. (2001). Knowledge management: an organizational capabilities perspective, Journal of Management Information Systems, 18(1), 185-214.

20-  Gottsachalck, P. (2005). Strategic knowledge management technology, Idea Group Publishing.

21-  Gruber, H., & Duxbury, L.(2001). Does organizational culture affect the sharing of knowledge? Presentation Health Canada, available from: http://www.hc-sc.gc.ca/iacb-dgiac/km-gs/English/Duxbury_en. pdf.

22-  Kalantari, K., (2009). Structural Equation Modeling in Socio-Economic Research, Tehran: Farhang-E-Saba Publications.

23-  Kalantari, K., (2010). Data Processing and Analysis in Socio-Economic Research, Tehran: Farhang-E-Saba Publications.

24-  Lang, D. W., & Fahey, L. (2000). Diagnosing cultural barriers to knowledge management, Academy of Management Executive, 14(4).

25-  Lee, H., & Choi, B. (2003). Knowledge management enablers, processes, and organizational performance: an integrative view and empirical examination, Journal of Management Information Systems, 20(1), 179-228.

26-  Liu, P., Chen, W., & Tsai, C. (2004). An empirical study on the correlation between knowledge management capability and competitiveness in Taiwan’s industries. Technovation, 24(12), 971-977.

27-  Marques. D. P., & Simon .F. J. G. (2006). The effect of knowledge management practices on firm performance, journal of knowledge management, 10(3).

28-  Momeni, M., (2007). Statistical Analysis with SPSS, Tehran: New Book Publications.

29-  Mousakhani, M. & Nadi, F., (2011). Measuring Knowledge Management System based on Balanced Scorecard Using a Comprehensive fuzzy measurement: An Empirical Study on Iranian Road and Transportation Administration, Technology Management, 3(9), 139-162.

30-  Niven, P. R. (2002). Balanced Scorecard step-by-step: Maximizing Performance and Maintaining Results, John Wiley &Sons.

31-  Parmenter D. (2010). Key Performance Indicators (KPI): Developing, Implementing, and Using Winning KPIs, Wiley; edition 2.

32-  Pietrantonio, R. (2007). Assessment of the knowledge management systems in public administrations of Southern Italy, The journal of information and knowledge management systems, 37 (3).

33-  Rahimiam, H. & Shami Zanjani, H.  (1389). The impact of the factors of organizational culture on the implementation of the processes of knowledge management in the deputy for information and tax affairs of the Iranian taxation organization, Journal of Science and information technology (accessed, 25.7, 1391),available at: http://jist.irandoc.ac.ir.

34-  Sarmad, Z., Bazargan, A. & Hejazi, E. (2009). Research Methods on Behavioral Science, Tehran: Agah Publications.

35-  Schulz, M. & Jobe, L.A. (2001). Codification and tacitness as knowledge management strategies: an empirical exploration, Journal of High Technology Management Research, 12(1), 139-65.

36-  SPQC: Singapore National Productivity and Quality Council. (1999). A ten-year plan, Productivity Action 21(ProAct21); creating the future, Singapore Productivity and Standards Board.

37-  Starns, J. & Odom, C. (2006). Using knowledge management principles to solve organizational performance problems. The journal of information and knowledge management systems 36(2).

38-  Sveiby, K. E. (2007).  Methods for Measuring Intangible Assets, available online at: http://www.sveiby.com/intangiblemethods.htm.

39-  Valmohammadi, Ch., (2010). Identification and prioritization of critical success factors of knowledge management in Iranian SMEs: An experts’ view, African Journal of  Business Management , 4(6), 915-924, Available online at : http://www.academicjournals.org/AJBM.

40-  Valmohammadi, Ch., (2011). Quality and Productivity Management, 2th ed., Tehran: Islamic Azad University Publications.

41-  Weifeng, X. & Huihuan, G.(2008). Using Fuzzy Analytic Hierarchy Process and Balanced Scorecard for Commercial Bank Performance Assessment, International Seminar on Business and Information Management.

42-  Zack, M. H. (1999). Developing a knowledge strategy, California Management Review, 41(3).

43-  Zack, M., McKeen, J. & Singh, S. (2009). Knowledge management and organizational performance: an exploratory analysis, journal of knowledge management, 13(6).