پایداری فیتوشیمیایی مرزه در شرایط نگهداری فراسرد

بوم شناسی گیاهان زراعی

مقاله 6، دوره 13، شماره 3 - شماره پیاپی 49، آبان 1396، صفحه 51-57   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/aej.2017.537586

نویسندگان

شبنم شهبازی¹؛ فاطمه سفیدکن^{* 2}؛ عباس قمری زارع²

¹گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران

²مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

چکیده

به منظور مقایسه نوع و میزان ترکیبات فیتوشیمیایی مرزه به عنوان یک گونه‌ ارزشمند، بومی و در خطر انقراض ایران، در شرایط فراسرد، بذور مرزه به مدت 1 هفته در نیتروژن ‌مایع با دمای 196- درجه سلسیوس نگهداری شدند. اسانس‌گیری از سرشاخه‌های گلدار حاصل از این بذور به روش تقطیر با آب انجام گرفت و ترکیبات تشکیل‌دهنده اسانس‌ با روش کروماتوگرافی ‌گازی و کروماتوگرافی ‌گازی ‌متصل به طیف‌سنج‌ جرمی شناسایی شد. تعداد 15 و 16 ترکیب به ترتیب از اسانس سرشاخه‌های مرزه حاصل از بذور نگهداری شده در شرایط فراسرد و معمولی شناسایی شد و ترکیبات عمده شامل کارواکرول، پاراسیمن و تیمول بودند. از لحاظ نوع و درصد ترکیبات موجود در اسانس تفاوت قابل توجهی بین گیاهان شاهد و فراسرد مشاهده نشد. بنابراین، با استفاده از فناوری فراسرد می ­توان بذر این گونه ارزشمند را برای مدت زمان بسیار طولانی حفظ و از خطر انقراض این گونه منحصر ‌به ‌فرد جلوگیری نمود.

کلیدواژه‌ها

 اسانس؛  حفاظت ‌فراسرد؛  ژرم‌‌پلاسم ‌گیاهی؛  نگهداری‌ طولانی‌‌مدت

مراجع

1. Ahuja S, Mandal BB, Dixit S, Srivastava PS (2002) Molecular, phenotypic and biosynthetic stability of plants recovered from cryopreserved shoot-tips of Dioscorea floribunda. Plant Science 163: 971-977.
2. Chaudhary R, Choudhury R, Malik SK, Susheel K, Digvender P (2013) Genetic stability of mulberry germplasm after cryopreservation by two- step freezing technique. African Journal of Biotechnology 12(4): 5983-5993.
3. Dixit S, Mandal BB, Ahuja S, Srivastava PS (2003) Genetic stability assessment of plants regenerated from cryopreserved embryogenic tissues of Dioscorea bulbifera L. using RAPD, biochemical and morphological analysis. Cryoletters 24(2): 77-84.
4. Elleuch H, Gazeau C, David H, David A (1998) Cryopreservation does not affect the expression of a foreign Sam gen in transgenic Papaver somniferon cells. Plant cell Reports 18: 94-98.
5. Fretz A, Lorz H (1995) Cryopreservation of in vitro culture of barley (Hordeum murinum L.) and transgenic cells of barley (Triticum aestivum L.). Journal of Plant Physiology 4: 489- 496.
6. Harding K (2004) Genetic integrity of cryopreserved plant cells. A review. Cryoletters 25: 3-22.
7. Harding K, Benson EE (2000) Analysis of nuclear and chloroplast DNA in plants regenerated from cryopreservation shoot- tips of potato. Cryoletters 21: 279- 289.
8. Jalili A, Jamzad Z (1999) Red data Book of Iran. A preliminary survey of endemic rare and endangered plant species in Iran. Research Institute of Forests and Rangland 323- 331. [in Persian]
9. Li Z A, Du YQ, Wang Z C (2013) Effect of cryopreservation on the efficiency of exogenous gene, genetic transformation and expression level of Arabidopsis thaliana. Electronic Journal of Biotechnology available online as <http://www.ejbiotechnology.info/index.php/ejbiotechnology/article/view/v16n6-12/1788 > on 12 November 2017.

10. Mandal BB, Chaudhury R, Engelmann F, Bhag Mal K, Tao L, Dhillon BS (2003) Conservation biotechnology of plant germplasm NBPGR, Biodiversity International, Library and Information Services. New Dehli India.

11. Marco-Medina A, Casas JL (2013) RAPD and phytochemical analysis of Thymus moroderi plantlets after cryopreservation. Cryoletters 34(2): 119- 127.

12. Matsumoto T, Akihiro T, Maki S, Mochida K, Kitagawa M, Tanaka D, Yamamoto S, Niino T (2013) Genetic stability assessment of Wsabi plants regenerated from long- term cryopreserved shoot tips using morphological, biochemical and molecular analysis. Cryoletters 34(2): 128-136.

13. Panis B, Lambardi M (2005) Status of cryopreservation technology in plant (crops and forest trees). The Role of Biotechnology 43- 50.

14. Peredo EL, Arroyo-Garcia R, Reed BM, Revilla MA (2008) Genetic and epigenetic stability of cryopreserved and cold- stored hops (Humulus lupulus L). Cryobiology 224- 234.

15. Rosa N, Castillo F, Bassil N V, Wada S, Reed B M (2010) Genetic stability of cryopreserved shoot tips of Rubus germplasm. In vitro cell 46: 246- 256.

16. Scocchi A, Falici M, Medina S, Olmos S, Mroginski L (2004) Plant recovery of cryopreserved apical meristems- tips of Melia azadarach L. using encapsulation/ dehydration and assessment of their genetic stability. Euphytica 135: 29- 38

17. Wang Z, Lie JSh, Zhang ChW, He YX (2013) Analysis genetic stability in Prunus humilis Bung plants after cryopreservation twice. Advances in forestry letters 2(4): 67- 75.

18. Zhai Z, Wu Y, Engelmann F, Chen R, Zhao Y(2003) Genetic stability assessments of plantlets regenerated from cryopreserved in vitro cultures grape and kiwi shoot tips using RAPD. Cryoletters 24(5): 315- 322.