معرفی دست‌نوشتة کتابخانة سلطنتی کپنهاک

پژوهشنامه نسخه شناسی متون نظم و نثر فارسی

مقاله 1، دوره 2، شماره 3، خرداد 1396، صفحه 1-22   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

علی محمد سجادی¹؛ یوسف علی یوسف نژاد²

¹استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید بهشتی

²استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فنی اسفراین

چکیده

از دیوان شیخ آذری اسفراینی چند نسخه در کتابخانه‌های سراسر جهان وجود دارد. یکی از قدیمی‌ترین و ارزشمندترین آنها، نسخة موجود در کتابخانة سلطنتی دانمارک است. در این مقاله با‌توجه‌به جزئیات نسخه، شیوة نگارش و سایر ویژگی‌های ظاهری و محتوایی، اعتبار نسخة نامبرده بررسی می‌شود. با‌توجه‌به نوشته‌شدن نسخه در زمان زندگی شاعر و دقت کاتب در ضبط کلمات، به نظر می‌رسد این نسخه، معتبرترین متن موجود از دیوان شیخ آذری است و باید در چاپ و تصحیح دیوان او، نسخة اساس قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

شیخ آذری؛ دیوان شعر؛ نسخة محلی؛ قرن نهم؛ کتابخانة سلطنتی دانمارک

اصل مقاله

.

مراجع

1- آذری اسفراینی، علی بن حمزه (784-866). دیوان شعر (نسخه خطی)، نگهداری‌شده در کتابخانة سلطنتی کپنهاک دانمارک به شمارة 699.

2- امیرخیزی، اسماعیل (1343). «آذری طوسی»، مجله وحید (ماهنامه)، سال اول، شمارة7، 40-50.

3- درایتی، مصطفی (1390). فهرستگان نسخه‌های خطی ایران (فنخا)، سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران، تهران.

4- دولتشاه سمرقندی (1382). تذکره الشعرا، تصحیح ادوارد براون، تهران: اساطیر.

5- صفا، ذبیح‌الله (1373). تاریخ ادبیات در ایران (8 جلد)، تهران: فردوسی، چاپ پنجم.

6- --------- (1369). حماسه‌سرایی در ایران، تهران: امیرکبیر، چاپ پنجم.

7- صفری آق قلعه، علی (1390). نسخه‌شناخت، تهران: میراث مکتوب.

8- عظیمی، حبیب‌الله (1389). اصول و مبانی نسخه‌شناسی در کتب خطی، تهران: سازمان اسناد و کتابخانه مجلس شورای اسلامی.

9- مایل هروی، نجیب (1379). تاریخ نسخه‌پردازی و تصحیح انتقادی نسخه‌های خطی، تهران: کتابخانه موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی.

10- منزوی، احمد (1350). فهرست نسخه‌های خطی فارسی، 6 جلد، تهران: مؤسسه فرهنگی منطقه‌ای.

11- نفیسی، سعید (1342). تاریخ نظم و نثر در ایران و در زبان فارسی تا پایان قرن دهم هجری، تهران: انتشارات کتابفروشی فروغی.

12- هندوشاه، ملا محمدقاسم (بی‌تا). تاریخ فرشته، بی‌جا: چاپ سنگی.

13- یزدی، شرف‌الدین علی (1388). ظفرنامه، 2 جلد، تصحیح عبدالحسین نوایی، تهران: کتابخانه و مرکز انتشارات مجلس شورای اسلامی.

14- یوسف‌نژاد، یوسف‌علی (1389-1390) تصحیح دیوان شیخ آذری (پایان‌نامه دکتری)، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، استاد راهنما: دکتر سید علی‌محمد سجادی.