بررسی فرایندهای آوایی پرکاربرد در وام‌واژه‌های فارسی معیار در گویش روستای اوره

فصلنامۀ ادبیات و زبان های محلی ایران زمین

مقاله 18، دوره 7، شماره 4 - شماره پیاپی 18، بهمن 1396، صفحه 1-22   

نوع مقاله: مقالۀ پژوهشی

نویسنده

نسرین اصلانی^*

دکتری فرهنگ و زبان های باستانی

چکیده

روستای اوره در غرب شهرستان نطنز از استان اصفهان و در مجاورت کوه­ های کرکس، در فاصلۀ 130 کیلومتری مرکز استان قرار گرفته ­است. در این پژوهش، علاوه بر معرفی مختصر این روستا از نظر جغرافیایی و تاریخی، دستگاه آوایی و فرایند­های آوایی پرکاربرد در وام‌واژه­ های فارسی معیار در گویش این روستا مورد بررسی قرار می­ گیرد.روش تحقیق به صورت میدانی و از طریق مصاحبه حضوری با گویشوران این منطقه انجام گرفته و داده­ های به دست آمده، در الگوی فرایندهای آوایی موجود، تقسیم‌بندی و نمونۀ واژه‌ها ذیل هر فرایند ذکر شده­ است و در پایان نیز جملاتی از این گویش به عنوان نمونه آورده شده است. هدف از این پژوهش، شناسایی و تقسیم‌بندی فرایندهای آوایی پرکاربرد در وام‌واژه ­های فارسی معیار در گویش روستای اوره است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می‌دهد که میان دستگاه آوایی گویشوران روستای اوره با فارسی معیار، تفاوت قابل توجهی وجود ندارد و می­ توان گفت طی اِعمال فرایندهای آوایی که شامل ابدال، حذف، اضافه و قلب است؛ واکه­ ها و هم خوان­های واژگان فارسی معیارِ دخیل در این گویش تغییر می­ یابند و با دیگر واژگان گویش اوره همسان می­ شوند.

کلیدواژه‌ها

اوره؛ گویش؛ وام واژه؛ فرایندهای آوایی

مراجع

منابع

کتاب‌ها

1- ایچیسون، جین،(1371)، مبانی زبان شناسی، ترجمۀ محمد فائض،چاپ اول، تهران، آگاه.

2- احمدی گیوی، حسن و انوری،حسن،(۱۳۸7)، دستور زبان فارسی، ج1،چاپ سوم، تهران، موسسۀ فرهنگی فاطمی.

3- الگین، سوزت هیدن، (1359)، زبان­ شناسی چیست؟، ترجمۀ سید محمد ضیاء حسینی، چاپ اول، تهران، دانشگاه آزاد ایران.

4- اسماعیلی، محمد مهدی،(1391)، گنجینه گویش های ایرانی( اصفهان)، چاپ اول، تهران، فرهنگستان زبان و ادب فارسی.

5- باطنی، محمد رضا، (1395)، زبان و تفکر، چاپ یازدهم، تهران، فرهنگ معاصر.

6- باقری،مهری، (۱۳83)، مقدمات زبان شناسی، چاپ هفتم، تهران، نشر قطره.

7- ثمره، یداله،( 1388)، آواشناسی زبان فارسی، چاپ هشتم، تهران، مرکز نشر دانشگاهی.

8- چامسکی، نوام،(1393)، زبان و ذهن، چاپ هفتم، ترجمه کوروش صفوی، تهران، هرمس.

9- حق شناس، علی محمد، (1393)، آوا شناسی[فونتیک]، چاپ پانزدهم، تهران، آگاه.

10- عمید، حسن، (1379)، ، فرهنگ عمید، ج2،چاپ شانزدهم، تهران، امیرکبیر.

11- کلباسی، ایران، (۱۳۷٠)، فارسی اصفهانی، چاپ اول، تهران، موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.

12- مزداپور، کتایون،(1374)،گویش بهدینان شهر یزد، چاپ اول، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.

13- یول، جرج،(۱۳95)، نگاهی به زبان (یک بررسی زبان شناختی)، چاپ سیزدهم، ترجمۀ نسرین حیدری، تهران، سمت.

منابع اینترنتی

1- پایگاه اینترنتی مرکز آمار ایران.(1395). بازیابی 20 خرداد 1395 از تارنمای مرکز <https://www.amar.org.ir

2- سیری در ایران. (1395). بازیابی 25خرداد 1395 از تارنمای  http://seeiran.ir>