پیش‌بینی افسردگی بر اساس راهبردهای تنظیم شناختی هیجان و رضایت زناشویی در زنان

دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی

مقاله 7، دوره 18، شماره 3 - شماره پیاپی 69، آذر 1396، صفحه 65-75   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

سمیه مردانی¹؛ حسینعلی مهرابی کوشکی^{* 2}

¹کارشناس ارشد روان‌شناسی بالینی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران

²استادیار گروه روانشناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

هدف پژوهش پیش‌بینی افسردگی بر اساس راهبردهای تنظیم شناختی هیجان و رضایت زناشویی در زنان بود. جامعة آماری پژوهش کلیه زنان متأهل شهر اصفهان که از بین آنها 400 نفر به روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند. به‌منظور گردآوری اطلاعات از پرسشنامه‌های تنظیم شناختی هیجان گارنفسکی (2001)، رضایت زناشویی انریچ (فاورز و السون، 1989)، علائم روان‌شناختی (لاویبوند و لاویبوند، 1995) و ویژگی‌های جمعیت شناختی استفاده گردید. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که متغیر ارتباط زناشویی 7/17 درصد، فاجعه انگاری 6/11 درصد، سرزنش دیگری 4/4 درصد، تمرکز مجدد مثبت 5/3 درصد، تحصیلات 6/1 درصد، خود سرزنشگری 2/1 درصد، اقوام و دوستان 9/0 درصد و این هفت متغیر قادر به پیش‌بینی 9/40 درصد افسردگی می‌باشند. بنابر یافته‌های پژوهش می‌توان فاجعه انگاری، سرزنش دیگری، تمرکز مجدد مثبت و خود سرزنشگری را از میان راهبردهای تنظیم شناختی هیجان و ارتباط زناشویی و اقوام و دوستان را از میان ابعاد رضایت زناشویی به‌عنوان سازه‌های مرتبط با علائم افسردگی در زنان متأهل دانسته و آنها را به‌عنوان عواملی مهم در ارتباط با پیشگیری و درمان مورد بررسی قرار داد.

کلیدواژه‌ها

راهبردهای تنظیم شناختی هیجان؛ رضایت زناشویی؛ افسردگی؛ زنان

مراجع

ادهم، د؛ سالم صافی، پ؛ امیری، م؛ دادخواه، ب؛ محمدی، م.ع؛ مظفری، ن؛ ستاری ذ؛ و داداشیان، س. (1387). بررسی وضعیت سلامت روانی دانشجویان ورودی سال 87-1386 دانشگاه علوم پزشکی اردبیل. مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی اردبیل، 8(3)، 234-229.

افضلی، آ؛ دلاور، ع؛ برجعلی، آ؛ و میرزمانی، م. (1386). ویژگی‌های روان‌سنجی آزمون DASS-42 بر اساس نمونه دانش آموزان دبیرستانی شهر کرمانشاه. تحقیقات علوم رفتاری، 2، 92-81.

انجمن روان‌پزشکی آمریکا. (1393). راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی.ترجمه یحیی سیدمحمدی، چاپ اول، تهران: نشر روان.

آزاد، ح. (1389). آسیب‌شناسی روانی. چاپ دوم. تهران: انتشارات بعثت.

آقایی، آ؛ عابدی، آ؛ و جمالی پاقلعه، س.(1391). فراتحلیل اثربخشی مداخلات شناختی- رفتاری بر میزان نشانه‌های افسردگی ایران 1389-1380. دو فصلنامه علمی پژوهشی دانشگاه شاهد، 6(19)، 80-69.

باچر، ج؛ منیکا، س؛ و هولی، ج. (1389). آسیب‌شناسی روانی. ترجمه یحیی سیدمحمدی، چاپ دوم، جلد دوم، تهران: ارسباران.

بشارت، م.ع؛ زاهدی تجریشی، ک؛ و نوربالا، آ.ع. (1392). مقایسه ناگویی هیجانی و راهبردهای تنظیم هیجان در بیماران جسمانی سازی، بیماران اضطرابی و افراد عادی. روا‌ن‌شناسی معاصر، 8(2)، 16-3.

بک، آ. ت. (1393). عشق هرگز کافی نیست. ترجمه مهدی قراچه داغی، چاپ بیست و هشتم، تهران: انتشارات ذهن آویز.

پیرامن، م.ج. (1393). بررسی ارتباط بین نشخوار فکری، نشخوار فکری اشتراکی و تنظیم شناختی هیجان با افسردگی در دانشجویان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان (اصفهان).

حسنی، ج. (1390). بررسی اعتبار و روایی فرم کوتاه پرسشنامه نظم جویی شناختی هیجان. مجله تحقیقات علوم رفتاری، 9(4)، 229-240.

حمید، ن؛ آقاجانی افجدی، آ؛ و سعیدی، ر. (1393). بررسی رابطه رضایت زناشویی با افسردگی و عملکرد سیستم ایمنی. فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های مشاوره، 13(51)،        96-79.

دهقان، ع؛ قوامی، ل؛ قهرمانی، ف؛ بذرافشان، م.ر؛ و نام‌آور، س. (1391). بررسی شیوع افسردگی و ارتباط آن با عملکرد بهورزان شهرستان لارستان در سال 1388. مجله علوم پزشکی رفسنجان، 11، 84-79.

زارعی‌پور، م.ع؛ افتخار اردبیلی، ح؛ اعظم، ک؛ و موحد، آ. (1391). وضعیت سلامت روان و ارتباط آن با رفاه خانواده در دانش‌آموزان پیش‌دانشگاهی شهرستان سلماس در سال 1389. مجله توسعه پژوهش در پرستاری و مامایی، 9(1)، 93-84.

سادوک، ب.ج؛ و سادوک، و.آ. (1392). خلاصه روان‌پزشکی علوم رفتاری- روان‌پزشکی بالینی. ترجمه فرزین رضاعی، چاپ هفتم، جلد دوم، تهران: انتشارات ارجمند.

سلطانیان، ع؛ بحرینی، ف؛ نمازی، س؛ امیری، م؛ قائدی، ح؛ و کهن، غ. (1383). بررسی وضعیت سلامت روانی دانش‌آموزان دوره اول متوسطه استان بوشهر و عوامل مؤثر بر آن در سال تحصیلی 83-1382. مجله علمی پژوهشی طب و جنوب، 7(2)، 182-173.

سلیمانیان، ع.آ. (1383). بررسی تأثیر تفکرات غیرمنطقی (بر اساس رویکرد شناختی) بر نارضایتی زناشویی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت‌معلم تهران.

صابر، م؛ طهرانی، ه؛ شجاعی‌زاده، د؛ ملکی، ز؛ و اسفندیارپور، ر. (1392). بررسی وضعیت سلامت روان و میزان مواجهه با رویدادهای استرس‌زای زندگی در پرستاران شاغل در اورژانس 115. مجله علمی پژوهشی تحقیقات نظام سلامت، 3،          300-294.

صالحی، آ؛ مظاهری، ز؛ آقاجانی، ز؛ و جهانبازی، ب. (1394). نقش راهبردهای شناختی تنظیم هیجان در پیش‌بینی افسردگی. دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی، 16(1)، 117-108.

عیسی‌زادگان، ع؛ و فتح‌آبادی، ج. (1391). نقش راهبردهای نظم‌دهی شناختی هیجان و سلامت عمومی در ناگویی خلقی. روان‌شناسی تحولی: روانشناسان ایرانی، 31(8)، 267-257.

قاسم‌زاده نساجی، س؛ پیوسته‌گر، م؛ حسینیان، س؛ موتابی، ف؛ و بنی‌هاشم، س. (1389). اثربخشی مداخله شناختی- رفتاری بر پاسخ‌های مقابله ای و راهبردهای تنظیم شناختی هیجان. مجله علوم رفتاری، 4، 43-35.

گلاسر، و؛ و گلاسر، ک. (1389). ازدواج بدون شکست. ترجمه سمیه خوش‌نیت، هادی برازنده، چاپ پنجم، مشهد: انتشارات فرا انگیزش محقق.

گنجی، م. (1392). آسیب‌شناسی روانی بر اساس DSM-5.. چاپ اول، جلد دوم، تهران: نشر ساوالان.

منتظری، ع؛ موسوی، ج؛ امیدواری، س؛ طاووسی، م؛ هاشمی، آ؛ و رستمی، ط. (1392). افسردگی در ایران: مرور نظام‌مند متون پژوهشی. فصلنامه پایش، 6، 594-567.

ولی‌بیگی، م؛ و پیوسته گر، م. (1387). بررسی میزان و نوع عشق با رضایت از زندگی و سلامت روان در دانشجویان زن متأهل دانشگاه الزهرا. مجموعه مقالات سومین کنگره ملی آسیب‌شناسی خانواده، تهران، دانشگاه شهید بهشتی، صفحه 396.

هالجین، ر.پ؛ و ویتبورن، س.ک. (1390). آسیب‌شناسی روانی. ترجمه یحیی سیدمحمدی، چاپ نهم، جلد دوم، تهران: نشر روان.

Aldao, A., Nolen-Hoeksema, S., & Schweizer, S. (2010). Emotion Regulation Strategies across Psychopathology: A Meta-analytic Teview. Clinical Psychology Review, 30, 217-237.

Aldao, A., & Nolen-Hoeksema, S. (2010). Specificity of cognitive emotion regulation strategies: A transdiagnostic examination. Behaviour Research and Therapy, 48, 974-983.

Azizi, B., Radpey, L., & Alipour, O. (2015). The Relation Between Emotion Regulation Strategies and Marital Satisfaction of Youths in Sardasht. Indian Journal of Fundamental and Applied Life Sciences, 5, 5555-5560.

Barlow, D.H., Allen, L.B., & Choate, M.L. (2004). Toward a unified treatment for emotional disorders. Behavior Therapy, 35, 205–230.

Berking, M., Ebert, D., Cuijpers, P., & Hofmann, S.G. (2013). Emotion regulation skills training enhances the efficacy of inpatient cognitive behavioral therapy for major depressive disorder: a randomized controlled trial. Psychother Psychosom, 82, 234-245.

Berking, M., Wupperman, P., Reichardt, A., Pejic, T., Dippel, A., & Znoj, H. (2008). Emotion regulation skills as a treatment target in psychotherapy. Behavior Research, 34, 125-138.

Bradbury, T.N., Beach, S.R., & Fincham, F.D. (2011). Research on the determinats of marital satisfaction: A decade in review. Journal of Marriage and the Family. 62(4), 64-98.

Erol Ongen, D. (2010). Cognitive emotion regulation in the prediction of depression and submissive behavior: Gender and grade level differences in Turkish adolescents. Procedia Social and Behavioral Sciences, 9, 1516-1523.

Fincham. D.F. (2002). Marital quality and women health: A comprehensive handbook. New York: Guilford publication.

Fowers, B.J., & Olson, D.H. (1989). Enrich marital inventory: A discriminate validity and cross-validity assessment. Journal of Marital and Family Therapy, 15, 65-79.

Gallo, L., & Matthews, K.A. (2003). Understanding the association between socioeconomic status physical healths: Do negative emotion play a role. Psychological Bulletin, 129, 19-51.

Garnefski, N., Kraaij, V., & Spinhoven, P. (2001). Negative life events, cognitive emotion regulation and emotional problems. Personality and Individual Differences, 30, 1311-1327.

Hollist, C.S., Miller, R.B., Falceto, O.G., & Fernandes, L.C. (2007). Marital satisfaction and depression: A replication of the marital discord model in a latino sample. Family Process. 46(4), 485-498.

Johnson, L., Andersson-Lundman, G., Aberg-Wistedt, A., & Mathe, A.A. (2000). Age of onset in affective disorder: its correlation with hereditary and psychosocial factors. J Affect Disord, (59)2, 139–148.

Joiner, J. (2002). Depression in its interpersonal context. IN: Gotlib IH, Hammen CL. (Eds). Handbook of depression. New York: Guilford Press, 295-313.

Joormann, J., & Gotlib, I.H. (2010). Emotion regulation in depression: relation to cognitive inhibition. Cogn Emot. 24(2), 281-298.

Kafetsios, K., Athanasiadou, M., & Dimou, N. (2013). Leaders and subordinates attachment orientations, emotion regulation capabilities and affect at work: A multilevel analysis. The Leadership Quarterly, 20, 119-131.

Kring, A.M., & Werner, K.H. (2004). Emotion Regulation and Psychopathology. Journal of Family communication, 3, 48-62.

Kun, B., Balazs, H., Kapitany, M., Urban, R., & Demetrovics, Z. (2010). Confirmation of the three-factor model of the Assessing Emotions Scale (AES): Verification of the theoretical starting point. Behavior Research Methods, 42, 596-606.

Lovibond, S.H., & Lovibond, P.F. (1995). Manual for the Depression Anxiety Stress Scales (2nd. Ed.). Sydney: Psychology Foundation.

Marroquin, B. (2011). Interpersonal emotion regulation as a mechanism of social support in depression. Clinical Psychology Review. 31(8), 1276-1290.

Martin, R., & Dahlen, E. (2005). Cognitive emotion regulation in the prediction of depression, anxiety, stress and anger. Personality and Individual Differences, 39(7), 1249-1260.

Meiran, N., Diamond, G.M., Toder, D., & Nemets, B. (2011). Cognitive Rigidity in Unipolar Depression and Obsessive Compulsive Disorder: Examination of Task Switching, Stroop, Working Memory Updating and Post-Conflict Adaptation. Psychiatry Research, 185(2), 149-156.

Nolen-Hoeksema, S., Wisco, B.E., & Lyubomirsky, S. (2008). Rethinking rumination. Perspectives on Psychological Science, 3, 400-424.

Ofovwe, C.E., Ofili, A.N., Ojetu, O.G., Okosun, F.E. (2013). Marital satisfaction, job satisfaction and psychological health of secondary school teachers. Scientific Research, 5(4), 663-668.

Saeedifard, T., Hajrezaei, B., & Jahanbazi, B. (2015). Correlation between Marital Satisfaction and Mental Health in Nurses of Tehran Hospitals. Journal of Life Science and Biomedicine, 5(2), 34-38.

Sayers, S.L., Kohn, C., Fresco, D.M., Bellack, A., & Sarwer, D.B. (2001). Marital cognitions and depression in the context of marital discord. Cognitive Therapy and Research, 25: 713-735.

Sloan, D.M., & Kring, A.M. (2010). Intodaction and overview. Emotional regulation and psychopatology: A transdiagnostic approach to etiology and treatment (pp. 1-9). New York: Guilford Press.

World Health Organization. (2016). Facts sheet No 369 – Depression. Reviewed April 2016. http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs369/en/