ارزیابی ماکروسکوپیک تأثیر فیبرین غنی از پلاکت بر روند التیام زخم ثانویه پوست در سگ

آسیب‌شناسی درمانگاهی دامپزشکی

مقاله 6، دوره 11، 4 (44) زمستان، بهمن 1396، صفحه 357-366   

نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

نصرت الله چنگیزی¹؛ داوود کاظمی^{* 2}

¹دانش آموخته دکترای حرفه ای دامپزشکی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

²استادیار گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.

چکیده

فیبرین غنی از پلاکت، فرآورده غنی از پلاکتی است که به دلیل آزادسازی فاکتورهای رشد می‌تواند در روند التیام زخم تأثیر­گذار باشد. هدف از این مطالعه ارزیابی ماکروسکوپیک تأثیر استفاده موضعی از این فرآورده بر روند التیام زخم ثانویه پوست بود. بدین منظور از 14 قلاده سگ نر بالغ استفاده شد. چهار عدد زخم تمام ضخامت به ابعاد 5/2×5/2 سانتی­متر در طرفین ستون فقرات قسمت پشتی بدن هر یک از حیوانات ایجاد شد. زخم‌های سمت چپ و راست به­ترتیب به‌عنوان تیمار و شاهد استفاده شدند. درصد جمع شدگی زخم، تشکیل بافت پوششی و التیام زخم در روزهای 7، 14، 21 و 28 بعد از عمل در تمامی زخم‌ها محاسبه شده و میانگین مقادیر عددی حاصله بین دو گروه با استفاده از آزمون آماری تی مستقل در سطح اطمینان 95% مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان داد که در روز 28 بعد از عمل، درصد جمع­شدگی زخم گروه تیمار به‌طور غیرمعنی‌داری کمتر از گروه شاهد (15/6±03/44 در مقایسه با 09/10± 26/49) و درصد تشکیل بافت پوششی به‌طور غیرمعنی‌داری بیشتر از گروه شاهد (32/10±90/85 در مقایسه با 45/13±24/66) بود. همچنین درصد التیام زخم گروه تیمار به‌طور معنی‌داری (03/0=p) بیشتر از گروه شاهد (14/5±55/92 در مقایسه با 69/3±85/83) بود. به‌طورکلی یافته‌ها نشان داد که فیبرین غنی از پلاکت منجر به بهبود روند التیام زخم ثانویه پوست از لحاظ ماکروسکوپیک می‌شود.

کلیدواژه‌ها

فیبرین غنی از پلاکت؛ جمع‌شدگی زخم؛ تشکیل بافت پوششی؛ التیام زخم؛ سگ

مراجع

• Barrientos, S., Brem, H., Stojadinovic, O. and Tomic‐Canic, M. (2014). Clinical application of growth factors and cytokines in wound healing. Wound Repair and Regeneration, 22(5): 569-578.
• Bohling, M.W., Henderson, R.A., Swaim, S.F., Kincaid, S.A. and Wright, J.C. (2004). Cutaneous wound healing in the cat: a macroscopic description and comparison with cutaneous wound healing in the dog. Veterinary Surgery, 33(6): 579-587.
• Borena, B.M., Martens, A., Broeckx, S.Y., Meyer, E., Chiers, K., Duchateau, L., et al. (2015). Regenerative skin wound healing in mammals: state-of-the-art on growth factor and stem cell based treatments. Cellular Physiology and Biochemistry, 36(1): 1-23.
• Broughton, G.II, Janis, J.E. and Attinger, C.E. (2006). Wound healing: an overview. Plastic and Reconstructive Surgery, 117(7): 1e-32e.
• Choukroun, J., Adda, F., Schoeffler, C. and Vervelle, A. (2001). An opportunity in perio-implantology: the PRF. Implantodontie, 42: 55-62.
• Chignon-Sicard, B., Georgiou, C.A., Fontas, E., David, S., Dumas, P., Ihrai, T., et al. (2012). Efficacy of leukocyte-and platelet-rich fibrin in wound healing: a randomized controlled clinical trial. Plastic and Reconstructive Surgery, 130(6): 819e-829e.
• Desai, C.B., Mahindra, U.R., Kini, Y.K. and Bakshi, M.K. (2013). Use of platelet-rich fibrin over skin wounds: modified secondary intention healing. Journal of Cutaneous and Aesthetic Surgery, 6(1): 35-37.
• Dohan, D.M., Choukroun, J., Diss, A., Dohan, S.L., Dohan, A.J.J., Mouhyi, J., et al. (2006). Platelet rich fibrin (PRF): a second-generation platelet concentrate. Part I: technological concepts and evolution. Oral Surgery, Oral Medicine, Oral Pathology, Oral Radiology and Endodontology, 101: e37-e44.
• Dohan Ehrenfest, D.M., de Peppo, G.M., Doglioli, P. and Sammartino, G. (2009). Slow release of growth factors and thrombospondin-1 in Choukroun’s platelet-rich fibrin (PRF): a gold standard to achieve for all surgical platelet concentrates technologies. Growth Factors, 27: 63-69.
• Dohan Ehrenfest, D.M., Lemo, N., Jimbo, R. and Sammartino, G. (2010). Selecting a relevant animal model for testing the in vivo effects of Choukroun's Platelet-Rich Fibrin (PRF): Rabbit tricks and traps. Oral Surgery, Oral Medicine, Oral Pathology, Oral Radiology and Endodontology, 110: 414-416.
• Dohan Ehrenfest, D.M., Rasmusson, L. and Albrektsson, T. (2008). Classification of platelet concentrates: from pure platelet-rich plasma (P-PRP) to leucocyte-and platelet-rich fibrin (L-PRF). Trends in Biotechnology, 27(3): 158-167.
• Enoch, S. and Leaper, D.J. (2008). Basic science of wound healing. Surgery (Oxford), 26(2): 31-37.
• Ghamsari, S.M., Dehghan, M.M., Rassoli, A. and Nowrouzian, I. (2001). Clinical evaluation of chitin and chitosan effects on lower limbs open wound healing in horses. Journal of the Faculty of Veterinary Medicine, University of Tehran, 56(2): 1-7. [In Persian]
• Halloran, C.M. and Slavin, J.P. (2002). Pathophysiology of wound healing. Surgery (Oxford), 20(5): i-v.
• Lee, H.W., Reddy, M.S., Geurs, N., Palcanis, K.G., Lemons, J.E., Rahemtulla, F.G., et al. (2008). Efficacy of platelet-rich plasma on wound healing in rabbits. Journal of Periodontology, 79(4): 691-696.
• Pinto, N.R., Ubilla, M., Zamora, Y., Del Rio, V., Dohan Ehrenfest, D.M. and Quirynen, M. (2017). Leucocyte-and platelet-rich fibrin (L-PRF) as a regenerative medicine strategy for the treatment of refractory leg ulcers: a prospective cohort study. Platelets, 1-8.
• Reinke, J.M. and Sorg, H. (2012). Wound repair and regeneration. European Surgical Research, 49(1): 35-43.
• Robson, M.C., Steed, D.L. and Franz, M.G. (2001). Wound healing: biologic features and approaches to maximize healing trajectories. Current Problems in Surgery, 38(2): 72-140.
• Singer, A.J. and Clark, R.A. (1999). Cutaneous wound healing. New England Journal of Medicine, 341(10): 738-746.
• Sorg, H., Tilkorn, D.J., Hager, S., Hauser, J. and Mirastschijski, U. (2017). Skin wound healing: an update on the current knowledge and concepts. European Surgical Research, 58(1-2): 81-94.