بررسی ضایعات آسیب‌شناختی ناشی از نوزاد سستود تنیا هیداتیژنا در گوسفند

نشریه علمی میکروبیولوژی دامپزشکی

مقاله 2، دوره 9، شماره 1 - شماره پیاپی 26، شهریور 1392، صفحه 15-23   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی (اصیل)

نویسندگان

حسین نورانی^{* 1}؛ خداداد پیر علی خیر آبادی²؛ حمید رضا عزیزی²؛ محمد مهدی داودپور³؛ مهدی سلیمی⁴

¹گروه پاتوبیولوژی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهرکرد

²گروه پاتوبیولوژی-دانشکده دامپزشکی- دانشگاه شهرکرد

³دانش آموخته دانشکده دامپزشکی- دانشگاه شهرکرد

⁴دانش آموخته دانشکده دامپزشکی -دانشگاه شهرکرد

چکیده

سیستی سرکوس تنیاکولیس مرحله لاروی تنیا هیداتیژنا می‌باشد که حضور آن در نشخوارکنندگان اهلی و وحشی در سراسر جهان گزارش شده است. این سیستی سرکوس یک انگل شایع گوسفند در ایران می‌باشد. هدف از انجام این مطالعه تعیین میزان آلودگی به سیستی سرکوس تنیاکولیس، طبقه بندی شدت ضایعات کبدی آن و توصیف خصوصیات آسیب شناسی ضایعات این لارو در گوسفند می‌باشد. در این مطالعه از 340 لاشه گوسفند بررسی شده (259 راس در کشتارگاه نجف آباد و 81 راس در کشتارگاه جونقان)، به ترتیب 65 راس گوسفند (48/25%) و 30 (37%) به سیستی سرکوس تنیاکولیس آلوده بودند. این کیست در نواحی آناتومیکی مختلف مشاهده شد که شامل کبد، مزانتر، چادرینه، پرده صفاق و دیافراگم بود. هیچ گونه کیست سیستی سرکوس تنیا کولیس در قلب و ریه گوسفندان کشتار شده وجود نداشت. در کبد گوسفندان آلوده چندین مسیر مهاجرت مارپیچ به رنگ قرمز تا قهوه ای و یا سفید متمایل به خاکستری مشاهده شد. بررسی هیستوپاتولوژی ضایعات کبدی تازه تشکیل شده نشان داد که مسیرهای مهاجرت مملو از گلبول‌های قرمز، فیبرین و خرده‌های بافتی بودند. همچنین در مسیرهای مهاجرت، مقاطع لارو تنیا هیداتیژنا، نکروز و دژنراسیون سلول‌های کبدی و نفوذ سلول‌های آماسی نیز مشاهده شد. نکروز کازیوز و آهکی شدن در ناحیه مرکزی کانال‌های مهاجرت قدیمی دیده شد. تعداد زیادی سلول‌های ماکروفاژ یا سلول‌های اپیتلیویید و سلول‌های غول پیکر در اطراف منطقه نکروز مشاهده شد. این ساختار‌ها توسط بافت همبند کلاژنه که در آن لنفوسیت‌ها و پلاسما سل‌ها نفوذ کرده بودند، احاطه شده بود. جهت طبقه بندی شدت ضایعات کبدی، تعداد کانال‌های مهاجرت در سطوح کبد شمارش شده و به سه درجه خفیف (کم‌تر از پنج مسیر مهاجرت)، متوسط (بین پنج تا ده مسیر مهاجرت) و شدید (بیشتر از ده مسیر مهاجرت) طبقه بندی گردید که به ترتیب در 19/76%، 05/19% و 76/4% از موارد مشاهده شد. نتایج این مطالعه نشان داد که مهاجرت کبدی لارو‌های تنیا هیداتیژنا می‌تواند باعث ضرر اقتصادی گردد و برنامه‌های کنترل این بیماری توصیه و تاکید می‌شود.

کلیدواژه‌ها

سیستی سرکوس تنیاکولیس؛ ضایعات کبدی؛ گوسفند