فراوانی آلودگی به انگل کریپتوسپوریدیوم در فارم‌های طیور گوشتی شهرستان قائم‌شهر

نشریه علمی میکروبیولوژی دامپزشکی

مقاله 1، دوره 7، شماره 1 - شماره پیاپی 22، شهریور 1390، صفحه 1-5   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی (اصیل)

نویسندگان

هادی حق بین نظر پاک^{* 1}؛ سید امین موسوی²؛ شاهرخ رنجبر بهادری³؛ محمد رضا محمدی ملایری⁴؛ سید محمد حسینی⁵

¹گروه علوم درمانگاهی دانشکده دامپزشکی- دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار

²دانشکده دامپزشکی- دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار

³گروه پاتوبیولوژی -دانشکده دامپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار

⁴گروه پاتوبیولوژی- دانشکده دامپزشکی- دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار

⁵گروه پاتوبیولوژی- دانشکده دامپزشکی- دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل

چکیده

کـریپتـوسپوریدیوم یک انگل کوچک تک یاخته‌‌ای است که در سلول‌های پوششی دستگاه تنفس، گوارش و ادراری مهره‌داران رشد و تکثیر می‌یابد و علاوه بر اختلال فعالیت‌های طبیعی مخاطات به ویژه در دستگاه تنفس طیور زمینه‌ساز عوامل پاتوژن دیگر است. این بیماری چه از لحاظ مرگ و میر و چه با ایجاد وقفه در رشـد طیـور پرورشی تاثیرات سوء به جای می‌‌گذارد. از طرفی مسری بودن این بیماری همانند دیگر بیماری‌های تک یاخته‌‌ای و مستعد کردن طیور به بیماریهای دیگر خصوصاً بیماری‌های تنفسی سبب گردیده که اهمیت خاصی به آن داده شود. در جریان انجام این تحقیق 300 نمونه مربوط به 30 فارم طیور گوشتی شهرستان قائم‌شهر که همگی در سنین بین 50-25 روزگی بودند اخذ گردید و در 5 گروه سنی قرار داده شدند. نمونه ‌گیری از نای و بورس فابریسیوس طیور گوشتی انجام گرفت، بـه ایـن صـورت که پس از انجام کالبدگشایی محل دو شاخه شدن نای و بورس فابریسیوس از نمونه‌ها جدا شد. در مورد بورس فابریسیوس از محتویات داخلی آنها گسترش تماسی Touch Imprint(‌)‌گرفته شد و در مورد نای با تراشیدن سطح نازکی ‌‌)Light Scraping(‌از مخاطات محل دو شاخه شدن مجرای نای، لام‌های میکروسکوپی تهیه شدند. لام‌ها پس از ثابت نمودن با متانول 70 درصد، بـا رنـگ آمیـزی ذیـل–نلسـن اصلاح شـده، رنـگ‌آمیـزی شدند و با استفاده از میکروسکوپ نوری مورد بررسی قرار گرفتند. در مجموع از 30 فارم بررسی شده تعداد 7 فارم (23/33% )آلودگی را نشان دادند و از کل 300 نمونه اخذ شده، 39 نمونه (13)% از نظر حضور انگل کریپتوسپوریدیوم مثبت بوده‌اند. در مجموع در روش انگل شناسی 28 مورد ( 9/33% )آلودگی در نای و 18 مورد (6)% آلودگی در بورس فابریسیوس بوده است که از این موارد آلودگی، در 7 مورد ( 2/33)% آلودگی توام مشاهده گردید. بالاترین میزان آلودگی به گروه سنی 30-25 روزگی با 58/28 درصد آلودگی تعلق داشت. در بررسی آماری انجام شده رابطه بین گروه‌های سنی و میزان آلودگی و همچنین بین میزان آلودگی در نای و میزان آلودگی بورس در سطح 99 درصد( ‌1%>‌p ‌) با استفاده از آزمون ‌مربع کای معنی دار بوده است.

کلیدواژه‌ها

کریپتوسپوریدیوم بیله‌ای؛ طیور گوشتی؛ نای؛ بورس فابریسیوس؛ قائمشهر؛ ذیل–نلسن تغییر یافته