بررسی و تحلیل ساختار امنیتی خلیج فارس و تنگه هرمز در راستای الگوی امنیتی بازدارندگی با تأکید بر نقش راهبردی منطقه‌ای و بین المللی

فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی

مقاله 10، دوره 10، شماره 2 - شماره پیاپی 38، اردیبهشت 1397، صفحه 191-214   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی استخراج ازرساله و پایان نامه

نویسندگان

غلامرضا عاشوری^{* 1}؛ شیدا مرتضایی²

¹دانشجوی دکترای جغرافیای سیاسی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران

²دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران

چکیده

چکیده
امنیت خلیج فارس و تنگه هرمز یکی از مهم‌ترین متغیرهایی است که راهبردهای منطقه­ای و بین المللی مختلفی از سوی ایران و کشورهای عرب منطقه و نیز قدرت‌های فرامنطقه‌ای برای آن ارائه گردیده است. راهبرد ایران برای امنیت این دو کانون مشارکت همه کشورهای منطقه برای تأمین امنیت آن‌ها و بازدارندگی در مقابل تهدیدات قدرت‌های فرامنطقه‌ای به سرکردگی امریکا است. هدف اصلی این مقاله بررسی و تحلیل ساختار امنیتی خلیج فارس و تنگه هرمز در راستای الگوی امنیتی بازدارندگی با تأکید بر نقش راهبردی منطقه­ای و بین المللی جمهوری اسلامی ایران است. سؤال اصلی مقاله این است که با توجه به نقش راهبردی منطقه­ای و بین المللی جمهوری اسلامی ایران الگوی امنیتی مطلوب برای تأمین امنیت خلیج فارس و تنگه هرمز چگونه بایستی باشد که هم امنیت مشارکتی و منطقه‌ای را به همراه داشته باشد و هم این که بازدارندگی امنیتی ایران و کل منطقه را در برابر تهدیدات قدرت‌های فرامنطقه­ای فراهم کند؟ نتایج این مقاله نشان می‌دهد که منطقه خلیج فارس و تنگه هرمز هم اهمیت منطقه‌ای دارند و هم این که از نظر امنیتی بسیار شکننده هستند. ایران خواهان امنیت مشارکت جویانه منطقه‌ای و بازدارندگی امنیتی منطقه­ای در مقابل تهدیدات امنیتی قدرت‌های فرامنطه­ای است. با توجه به این مقدمه در این مقاله تلاش خواهد شد با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و مقالات علمی و پژوهشی ساختار امنیتی خلیج فارس و تنگه هرمز در راستای الگوی امنیتی بازدارندگی با تأکید بر نقش راهبردی منطقه­ای و بین المللی جمهوری اسلامی ایران تحلیل و تبیین گردد.

کلیدواژه‌ها

واژگان کلیدی: خلیج فارس؛ تنگه هرمز؛ ایران؛ بازدارندگی؛ راهبرد امنیتی

مراجع

References

Ajorloo, Mohammad Ja'far and Masoud Bapiri (2013), The role of the Strait of Hormuz and its northern islands in ensuring the national security of the Islamic Republic of Iran, Defense Policy Quarterly, No. 84

Beik Alizadeh, Behrooz (2007), News and Opinion: Security of Crude Oil Exports from the Strait of Hormuz, Endogenous or Exogenous, Energy Economics Quarterly, No. 92

Ebrahimi, Shahrouz (2010), Persian Gulf security, America's role and position of Iran, the Middle East Studies Quarterly, Issue 60

Fouladi, Behrouz (2016), Review of Iran's Strategies against US Strategy in the Persian Gulf Region in the 90's, Quarterly Journal of New Research in the Humanities, No. 4

Gharagoslo, Mohammad (2000), Persian Gulf, Persian Gulf; half-look at the historical geography of the Persian Gulf, Political and Economic Information Quarterly, No. 155 and 156

Ghasemi, Farhad (2014), Asymmetric order of complex systems and chaos and comprehensive defense strategy in deterrent system, Foreign Relations Quarterly, No. 21

Ghasemi, Farhad (2015), Dynamics of Power, Strategic Deadlock and War Patterns in New International Politics, Defense Policy Quarterly, No. 93

Ghasemi, Farhad (2016), Complex and Chaotic Systems: The Pattern of Dependent Dependence, Inhibition and War, World Health Policy Quarterly, No. 17

Ghasemi, Farhad (2012), a Theoretical Approach to Regional Diplomacy: Revision Units in the Transition of the Systemic Power System, Foreign Relations Quarterly, No. 16

Ghasemi, Farhad and Bahareh Pourjgh (2015), Arms Race, Strategic Stability and Middle East Regional Order, Defense Policy Quarterly, No. 90

Hafez Nia, Mohammad Reza and Bahram Faraji (2014), Energy Geopolitical Influence on the Establishment of Regional Security Arrangements; Case Study of the Persian Gulf Region from 1970 to 2010, Afak Security Quarterly, No. 24

Harsij, Hussein and Mojtaba Tuyserkani (2007), Integrity Security in the Persian Gulf, Political and Economic Information Quarterly, No. 239 and 240

Imam Jumazadeh, Seyyed Jawad and Mojtaba Toyserkani (2008), The Logic and the Basis of Global Security Strategies in the Persian Gulf, Political Science Quarterly, No. 7

Jafari Voldani, Asghar (2010), Geopolitics of the Strait of Hormuz and Relations between Iran and Oman, Quarterly Journal of Political Science Journal, No. 19

Karami, Jahangir (1996), Modern Warfare and Regional Disputes: Strategic Consequences of Ballistic Missile for Middle East, Strategic Quarterly, No. 12

Minaei, Mahdi (2005), Review of the position and position of the geo-economics of the Islamic Republic of Iran and its role in providing and promoting national security, Geographical Quarterly of the Land, No. 6

Minaei, Mahdi (2005), Review of the position and position of the geo-economics of the Islamic Republic of Iran and its role in providing and promoting national security, Geographical Quarterly of the Land, No. 6

Modares, Mohammadi and Mohsen Karami Nawaziz (2014), The Geopolitical Consequences of Arabic Pipelines on the Strait of Hormuz, World Politics Quarterly, No. 7

Mojtahedzadeh, Pirouz (1994), A Look at the Historical Geography of Persian Gulf Iranians in the Persian Gulf, Political and Economic Information Quarterly, No. 79 and 80

Momeni, Fatemeh (2004), The Importance of the Persian Gulf in British Politics by the end of the First World War, Quarterly Journal of Education on Education, No. 17

Motaghi, Ibrahim (2010), Security Controversy and Conflict Theories of Security in the Gulf, Quarterly Journal of Policy, No. 13

Nouri Fard, Fatemeh (2007), Inhibition, The mechanism for coping with asymmetric threats (Case Study of Iran-US Relations), Quarterly Journal of Private and Criminal Law Research, No. 7

Parrtic, Neil (2001), Interview: Persian Gulf Security from the Viewpoint of America and Europe, Strategic Quarterly, No. 21

Rostami, Farzad and Mohammad Saleh Ioman and Karam Reza Karamian Habili (2016), Regional Security System in the Persian Gulf and its Impact on Iraqi National Security, Post-Assad, Strategic Quarterly, No. 78

Savaqeb, Jahanbakhsh (2012), The Importance of the Persian Gulf and the attempt to forge a new name, Foreign Relations History Quarterly, No. 51

Seifi, Yousef (2012), The Geochecker of Shi'ite Islamism in the Middle East and its Effect on the Preservation of the Islamic Republic of Iran, Afak Security Review, No. 17

Sheikh Nouri, Mohammad Amir (2006), The Name and Importance of Persian Gulf, Iranian Journal of Historical Research, No. 2

Taremi, Kamran (2006), Iran's Views and Policies on Security in the Persian Gulf: Origins, Developments and Failures, Quarterly Journal of Faculty of Law and Political Science (University of Tehran), No. 71

 

 

 

 

 

برر