تحلیل اثر نابرابری درآمد بر کیفیت محیط زیست در ایران (با ارائه یک مدل کاربردی در برنامه‌ریزی محیطی)

فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی

مقاله 13، دوره 10، شماره 2 - شماره پیاپی 38، اردیبهشت 1397، صفحه 13-31   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی استخراج ازرساله و پایان نامه

نویسندگان

محمد خیری^{* 1}؛ وحید دهباشی²؛ هادی اسماعیل‌ پورمقدم³

¹استادیار مدیریت، حسابداری و اقتصاد، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

²مربی اقتصاد کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران

³دانشجوی دکترای اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

چکیده

چکیده
به طور کلی دغدغه محیط زیستی دغدغه­ای است پسا­مادی که خود محصول توسعه است و از بین بردن شکاف­های اقتصادی و طبقاتی که یکی از مهم‌ترین نمودهای آن توزیع برابر درآمد است از نمودهای اقتصادی توسعه است. حال اگر این حلقات زنجیروار تحلیلی را معکوس کنیم در می­یابیم که توزیع نابرابر درامد یعنی عدم توسعه‌یافتگی و این همه یعنی افت کیفیت محیط زیست. هدف از انجام تحقیق حاضر، بررسی تأثیر نابرابری درآمد بر کیفیت محیط زیست در ایران است. سؤال اصلی مقاله این است که نابرابری درآمد چه تأثیری بر کیفیت محیط زیست در ایران دارد؟ برای پاسخ‌گویی به سؤال اصلی سؤالات فرعی دیگری نیز در این مقاله مطرح می­شود از جمله این که وضعیت محیط زیست در ایران چگونه است؟ و این که مؤلفه‌های توسعه از جمله توزیع درامد در ایران در چه سطحی قرار دارند؟ به طور کلی یافته‌های این مقاله نشان می­دهد که در بازه‌های زمانی مختلف سیاست‌های توزیع برابر درآمدی باعث کاهش آلودگی زیست‌محیطی برای ایران می­شود؛ به عبارت دیگر در ایران، گرایش به تخریب محیط زیست در افراد ثروتمند بیشتر از افراد فقیر است و باز توزیع درآمد می‌تواند منجر به کاهش آلودگی سرانه شود. از طرف دیگر و در سطح کلان بین کنترل آلودگی و برابری اقتصادی یک ارتباط متقابل و دوجانبه وجود دارد به نحوی که با افزایش سرمایه‌گذاری برای کنترل آلودگی و بهبود کیفیت محیط زیست، منابع مالی کمتری جهت بهبود توزیع درآمد و برابری اقتصادی در دسترس خواهد بود. با توجه به این مقدمه در این مقاله تلاش خواهد شد به تحلیل اثر نابرابری درآمد بر کیفیت محیط زیست در ایران پرداخته شود. بدین منظور از داده‌های آماری دوره ۱۳95-۱۳۴۹ استفاده شده است. هم­چنین با استفاده از مدل خود توضیح با وقفه‌های توزیعی (ARDL) روابط کوتاه مدت و بلندمدت بین متغیرهای مدل برآورد شده و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. هم­چنین ضریب جمله تصحیح خطا نشان می­دهد که در هر دوره 38 درصد از عدم تعادل تعدیل شده و به سمت روند بلندمدت خود نزدیک می­شود. آزمون­های ثبات ساختاری نیز نشان­دهنده باثبات بودن ضرایب تخمین در طول دوره مورد مطالعه هستند.

کلیدواژه‌ها

واژگان کلیدی: محیط زیست؛ مدل خود توضیح با وقفه‌های توزیعی (ARDL)؛ نابرابری درآمد

مراجع

References

Abounouri, A., Teimoury, M. (2013), Investigation of the effect of financial development on economic growth: A comparative study in OECD and UMI countries, Quarterly Journal of Economic Growth and Development Research, 11, pp. 29-40. [In Persian]

Agheli, L., Velaei Yamchi, M., and Jangavar, H. (2010), Effects of Economic Openness on environmental degradation in Iran, Journal of Strategy, 19, pp. 197-216. [In Persian]

Alam, S., Fatima, A., and Butt, M. S. (2007). Sustainable development in Pakistan in the context of energy consumption demand and environmental degradation. Journal of Asian Economics, 18(5), pp. 825-837.

Aldy, J. E. (2005). An environmental kuznets curve analysis of U.S. state level carbon dioxide emission. Environment & Development, 14, 48-72.

Ang, J. B. (2007). CO2 emissions, energy consumption, and output in France. Energy Policy, 35(10), pp. 4772-4778.

Barghi Askooei, M. (2008), Effects of trade liberalization on greenhouse gases emissions (carbon dioxide) in the Environmental Kuznets Curve, Journal of Economic Researchs, 82, pp. 1-22. [In Persian]

Beak, J. and Gweisah, G. (2013). Does income inequality harm the environment?: Empirical evidence from the United States. Energy Policy, 62, 1434–1437.

Behboodi, D., and Barghi Golazani, E. (2008), Environmental impact of energy consumption and economic growth in Iran, Journal of Value Economic, 5, pp. 35-53. [In Persian]

Behboodi, D., Fallahi, F., and Barghigolazani, E. (2010), Social and economic factors to affect of carbon dioxide emissions per capita in Iran, Journal of Economic Researchs, 90, pp. 1-17. [In Persian]

Bimonte, S. (2002). Information access, income distribution, and the environmentl kuznets curve. Ecological Economics, 41, 145-156.

Borghesi, S. (2000). Income Inequality and the Environmental Kuznets Curve. Nota di lavaro, 83.

Boyce, J. K. (1994). Inequality as a cause of environmental degradation. Ecological Economics, 11,169–178.

Cole, M. A., Rayner, A. J., and Bates, J. M. (1997), The environmental kuznets curve: an empirical analysis, Environment and Development Economics, 2(4), pp. 401-416.

Esmaeilpour Moghadam, H. and Lotfalipour, M. R. (2014). Impact of Financial Development on the Environmental Quality in Iran, Chinese Business Review, Vol. 13, No. 9, 537-551.

Esmaeilpour Moghadam, H. and Lotfalipour, M. R. (2014). The Environmental Issues and Forecasting Threshold of Income and Pollution Emissions in Iran Economy. The Open Access Journal of Resistive Economics (OAJRE),Volume 3, Number 18.

Ghazali, S., and Zibaei, M. (2009), Analysis of the relationship between environmental pollution and economic growth using by panel data: A case study of carbon monoxide emissions, Journal of Economics and Agricultural Development, 2, pp. 128-133. [In Persian]

Grossman, G., Krueger,A.B. (1991).Environmental impact of a North American free trade agreement. National Bureau of economic research working paper. 3914.NBER, combridge, MA.

Halicioglu, F. (2009). An econometric study of CO2 emissions, energy consumption, income and foreign trade in Turkey. Energy Policy, 37(3), pp. 1156-1164.

Heerink, N., Mulatu, A. & Bulte, E. (2001). Income inequality and the environment: aggregation bias in environmental Kuznets curves. EcologicalEconomics, 38, 359–367.

Horri, H, Jalaei, S. and Jafari, S. (2013). Effect on financial development and energy consumption on environment on the basis of EKC, Environment and Energy economics, 4: 27-48. [In Persian]

Iwata, H., Okada, K., and Samreth, S. (2010). Empirical study on the environmental Kuznets curve for CO2 in France: The role of nuclear energy. Energy Policy, 38(8), pp. 4057-4063.

Jerrett, M., Eyles, J., Cole, D. & Reader, S. (1997). Environmental equity in Canada: an empirical investigation into the income distribution of pullution in Ontario. Environment and Planning, 29, 1777-1800.

Lieb, C. M. (2004). The enviromental kuznets curve and flow versus stock pollution: the neglect of future damages. Enviromental and Resource Economics. 29, pp. 483-506.

Lotfalipour, M. R., Falahi, M. and Esmaeilpour Moghadam, H. (2014). The Impact of Economic Growth, Trade and Financial Development on the Environmental Quality in Iran (on the Basis of Complex Index), Researchs on economic development, 15: 57-72. [In Persian]

Magnani, E. (2000). TheEnvironmental Kuznets Curve, environmental protection policy and income distribution. EcologicalEconomics, 32, 431–443.

Marsiliani, L., Renstrom T. I. (2000). Inequality, environmental protection and growth. Center working paper. 34.

Mohseni, M. (1993), Fundamentals of Sociology of Science, Tehran: Taheri Publishing.

Mowlaei, M., Kavosi Kalashmi, M. & Rafiei, H. (2010), Examining the relationship between carbon dioxide emission and per capita income and existing environmental kuznets curve in Iran, Journal of Peripheral Science, 1, pp. 205-216. [In Persian]

Naraghi, Y. (1991), Development and Underdeveloped Countries, Tehran: Public Joint Stock Company.

Nasrollahi, Z., andGhaffari Goolak, M. (2009), Economic development and environmental pollution in pyoto pact countries and the countries of Southeast Asia (with emphasis on the environmental Kuznets curve), Journal of Economic Science, 35, pp. 105-125. [In Persian]

Nowferesti, M. (1999), Unit root and cointegration in econometrics, Tehran, Institute of Rasa Cultural Services. [In Persian]

Pajouyan, J., and Moradhasel, N. (2007), The effect of economic growth on air pollution, Journal of Economic Researchs, 94, pp. 141-160. [In Persian]

Pao, H.-T., and Tsai, C. M. (2011). Multivariate Granger causality between CO2 emissions, energy consumption, FDI (foreign direct investment) and GDP (gross domestic product): Evidence from a panel of BRIC (Brazil, Russian Federation, India, and China) countries. Energy, 36(1), pp. 685-693.

Pesaran, M.H., Shin, Y. (1999). An Autoregressive Distributed Lag Modeling Approach to Cointegration Analysis. In: Strøm, S. (Ed.), Econometrics and Economic Theory in the Twentieth Century: The Ragnar Frisch Centennial Symposium. Cambridge, Cambridge University Press.

Pourkazemi, M., and Ebrahimi, I. (2008), Evaluation of Environmental Kuznets Curve in Middle East, Journal of Economic Researchs, 34, pp. 57-71. [In Persian]

Sadeghi, S, Ebrahimi, S. (2013). Effect of financial development, GDP and energy consumption on pollution of environment in Iran (ARDL approach), Energy Economics, 7: 43-73. [In Persian]

Salimifar, M., and Dehnavi, J. (2009), Comparing the Environmental Kuznets Curve in OECD countries and developing countries: an analysis based on panel data, Journal of Knowledge and Development, 29, pp. 181-200. [In Persian]

Selden, T. M., and Song, D. (1994). Environmental Quality and Development: Is There a Kuznets Curve for Air Pollution Emissions?. Journal of Environmental Economics and Management, 27(2), pp. 147-162.

Shafik, N. (1994). Economic development and environmental quality: an econometric analysis. Oxford economic papers, 46, pp. 757-773.

Shahbaz, M., Hye, Q. M. A., Tiwari, A. K., & Leitão, N. C. (2013). Economic growth, energy consumption, financial development, international trade and CO2 emissions in Indonesia. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 25(0), pp. 109-121.

Sharzaei, G., and Haghani, M. (2009), Evaluation of causal relationship between carbon emissions and internal revenue, with emphasis on the role of energy, Journal of Economic Researchs, 68, pp. 75-90. [In Persian]

Song, T., Zheng, T., and Tong, L. (2008). An empirical test of the environmental Kuznets curve in China: A panel cointegration approach. China. Economic Review, 19(3), pp. 381-392.

Soytas, U., Sari, R., and Ewing, B. T. (2007). Energy consumption, income, and carbon emissions in the United States. Ecological Economics, 62(3–4), pp. 482-489.

Tamazian, A., and Bhaskara Rao, B. (2010). Do economic, financial and institutional developments matter for environmental degradation? Evidence from transitional economies. Energy Economics, 32(1), pp. 137-145.

Tamazian, A., Chousa, J. P., and Vadlamannati, K. C. (2009). Does higher economic and financial development lead to environmental degradation: Evidence from BRIC countries. Energy Policy, 37(1), pp. 246-253.

Todaro, M. (1988), Economic Development in the Third World, translation by Gholamali Farjaadi, Tehran: Organization of the Budget Plan.

Tol, S. J. W., Pacala, R., and Socolow, S.R. (2006). Understanding long term energy use and carbon dioxide emissions in the USA. Humborg University.

Torras, M. and Boyce, J. K. (1998). Income, inequality, and pollution: are assessment of the environmental Kuznets curve. EcologicalEconomics, 25, 147–160.

Vaseghi, E., and Esmaeili, A. (2009), Evaluation of determining factors CO2 emissions in Iran (Application of Environmental Kuznets), Journal of Ecology, 52, pp. 99-110.

Online References

http://refahj.uswr.ac.ir

http://www.tejaratefarda.com

http://epi.yale.edu