بررسی ارتباط ترکیب شیمیایی و اسیدهای چرب جیره و فیله ماهی قزل‌آلای رنگین‌کمان (Oncorhynchus mykiss) در دوره رشد

فصلنامه زیست شناسی جانوری

مقاله 4، دوره 10، شماره 2 - شماره پیاپی 38، اسفند 1396، صفحه 37-48   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

نویسندگان

مهناز صالحی؛ منصوره قائنی^* ؛ مهران جواهری بابلی

گروه کشاورزی و منابع طبیعی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

چکیده

ماهی در این تحقیق اثر کاهش پروتئین و افزایش چربی جیره بر ترکیب شیمیایی و اسیدهای چرب فیله ماهی قزل­آلای رنگین­کمان (Oncorhynchus mykiss) و در سه وزن فیله (25-10 گرم، 75-25 گرم و 300-130 گرم) مورد بررسی قرار گرفته است. بر این اساس نتایج زیست­سنجی، طول کل، طول استاندارد و وزن بین سه فیله مورد بررسی اختلاف معنی­داری (05/0p<) داشت. بالاترین مقدار پروتئین در تیمار 250-150 گرمی با مقدار 6/18 درصد و چربی با مقدار 2/3 درصد و کمترین مقدار پروتئین با میزان 05/17 درصد و چربی با مقدار 46/2 درصد در تیمار 25-15 گرمی اندازه­گیری شد. بالاترین مقدار خاکستر با اختلاف معنی­دار در تیمار 250-150 گرمی با مقدار 1 درصد و کمترین مقدار خاکستر با میزان 53/0 درصد در تیمار 70-50 گرمی اندازه­گیری شد. در مورد اسیدهای چرب تک غیر اشباع (MUFA) بالاترین مقادیر این اسیدهای در فیله ماهی 250-150 گرمی و کمترین مقدار در فیله ماهی25-15 گرمی با اختلاف معنی­دار اندازه­گیری شد (05/0p<). بالاترین مقادیر اسیدهای چرب چند غیراشباع (PUFA) در فیله ماهی 250-150 گرمی و کمترین مقدار در فیله ماهی 25-15 گرمی (27/0 درصد) اندازه­گیری شد. بررسی نسبت دوکوزاهگزانوئیک اسید به ایکوزاپنتانوئیک اسید (DHA/EPA) نشان داد که با افزایش اندازه ماهی این نسبت نیز افزایش یافته است. نتایج این تحقیق نشان داد که کاهش پروتئین جیره تاثیر منفی بر روی عملکرد رشدی ماهی نداشته و می­توان با توجه به هزینه پروتئین میزان آن را در جیره کاهش و چربی را جایگزین کرد. همچنین بر اساس یافته­های بالا می­توان نتیجه گرفت که ماهی قزل آلا به خصوص فیله­هایی با اندازه 300-130 گرمی به دلیل وجود پروتئین با ارزش زیستی بالا و حضور قابل توجه اسیدهای چرب در مقایسه با دو فیله دیگر 25-15 گرمی، 70-50 گرمی ارزش تغذیه­ای بالاتری دارد.

کلیدواژه‌ها

اسیدهای چرب؛ پروتئین؛ ترکیب شیمایی؛ قزل آلای رنگین کمان

مراجع

1. احمدی فرد، ن.، عابدیان کناری، ع. و معتمدزادگان، ع.،1392. تأثیرات جانشینی پودر ماهی با کنسانتره پروتئینی سبوس برنج در رشد، زنده مانی و ترکیب اسید های آمینة بدن آلوین ماهی قزل­آلای رنگین­کمان (Oncorhynchus mykiss)، نشریه شیلات، مجله منابع طبیعی ایران، شماره 3، صفحات 387-383.
2. جلیلی، ر.، آق، ن.، نوری، ف. و ایمانی، ا.، 1392. آثار جایگرینی پودر و روغن ماهی با منایع گیاهی در جیره غذایی ماهی قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss)، مجله شیلات، مجله منابع طبیعی ایران، شماره 2، صفحات 131- 119.
3. خان­زمان محمدی، م.، هدایتی فرد، م.، قلیچی، ا.، 1392. بررسی ترکیب بیوشیمیای، پروفایل اسیدهای چرب و ارزش غذایی لاشه ماهی کپور سرگنده (Hypophthalmichtys nobilis) در استان مازندارن. فصلنامه علوم تکثیر و آبزی پروری، سال اول، شماره 3، صفحات 40-23.

1. ضیائیان نوربخش، ه.، 1389. تعیین پروفیل اسیدهای چرب و ترکیبات غذایی موجود در گوشت ماهی شوریده Otolithes ruber. مجله علوم غذایی و تغذیه، شماره 4، صفحات 84-77.
2. نجفی پور مقدم، ا.، فلاحت کار، ب و کلباسی مسجد شاهی، م.، 1394. تغییرات اسیدهای چرب جیره و عضله در بچه تاس ماهیان سیبری (Acipenser baeri Brandt 1869) تغذیه‌ شده با سطوح مختلف لسیتین. اقیانوس‌شناسی، شماره 9، صفحات 105-95.
3. AOAC., 1990. Official Methods of Analysis of the Association official Analytical Chemists,15th edn. Association of official Analytical Chemists, Washington, DC, USA.

7. Arrayed F.H., Maskati H.A., Abdullah F., 1999. n-3 polyunsaturated fattyacid content of some edible fish from Bahrain waters; Estuarine. Coastal and Shelfscience, 249 109-114.

8. Bell J.G., Ghionic C., Sargent J.R., 1994. Fatty acid compositions of ten freshwater invertebrates which are natural food organisms of Atlantic salmon parr (Salmo salar); a comparison with commercial diets. Aquaculture, 128: 301-313.

9. Bhouri A.M., Bouhlel I., Chouba L., Hammami M., Cafsi M.El., Chaouch A., 2010. Total lipid content, fatty acid and mineral compositions of muscles and liver in wild and farmed sea bass (Dicentrarchus labrax). African Journal of Food Science, 4: 522-530.

1. Cengiz E.I., Enlu E., Bashan M., 2010. Fatty acid composition of total lipids in muscle tissues of nine fresh water fish from the River Tigers (Turkey). Turkish Journal of Biology, 34: 433-438.
2. Conceição L., Grasdalen H., Rønnestad I., 2003. Amino acid requirements of fish larvae and post-larvae: new tools and recent findings. Aquaculture, 227, 221-232.
3. Dean L.M., 1990. Nutrition and preparation in sea food industry. Published by Van nostrand Rainhold, New York. 267 P.
4. Forster I., Higgs D.A., Dosanjh B.S., Rowshandeli M., Parr J., 1999. Potential for dietary phytase to improve the nutritive value of canola protein concentrate and decrease phosphorus output in rainbow trout (Oncorhynchus mykiss) held in 11 fresh water. Aquaculture. 179: 109-125.
5. Guler M., Yildiz M., 2011. Effects of dietary fish oil replacement by cottonseed oil on growth performance and fatty acid composition of rainbow trout (Oncorhynchus mykiss).Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences, 35: 157-167.
6. Gutierrez L.E., da Silva R.C.M., 1993. Fatty acid composition of commercial fish from Brazilan. Science Agriculter Piracicaba. 50: 478-483.
7. Higgs D.A., Dosanj B.S., Prendergast A.F., Beams R.M., Hardy R.W., Riley W., Deacon G., 1995. Use of rapeseed/canola protein products in finfish diets. Nutrition and Utilizationtechnology in Aquaculture. AOAC Press. 130-156 P.
8. Hosseini S.V., Kenari A.A., Regenstein,J.M., Grant A.A., 2010. Effects of alternative dietary lipid sources on growth performance and fatty acid composition of Beluga Sturgeon, Huso huso, juveniles. Journal Of The World Aquaculture Society, 41: 471-489.
9. Jackson A., 2009. Fish In-Fish Out (FIFO) Ratios explained. International Fishemeal and Fish Oil Organisation.

Kinsella E., Lokeshn B., Stone R.A. 1990. Dietary n-3 polyunsaturated fatty acids and amelioration of cardiovascular disease: possible mechanisms. American Journal of clinical Nutrition, 52(3): 1-28.

1. Legendre M., Kerdchuan N., Corraze G., Bergot P., 1995. Larval rearing of an African catfish Heterobranchus longifilis (Teleostei, Clariidae): effect of dietary lipids on growth, survival and fatty acid composition of fry. Aquatic Living Resources, 8: 355- 363.
2. Martino R.C., Cyrino J.E.P., Portz L. Trugo L.C., 2002. Effect of dietary lipid level on nutritional performance of the surubium (Pseudoplatystoma coruscans). Aquaculture, 209: 209-218.
3. Mohamed H.A.E., Al-Maqbaly R., Mohamed Mansour H., 2010. Proximate composition, amino acid and mineral contents of five commercial Nile fishes in Sudan. African Journal of Food Science,  3: 650-654.
4. Ng W.K., Wang Y., Ketchimenin P., Yuen K.H., 2004. Replacement of dietary fish oil increases oxidative stability in the muscle of African catfish, Claris garieinus. Aquaculture, 233: 423- 437.
5. Ohnsen F., Hillestad M.,  Austreng E., 1993. High energy diets for Atlantic salmon. Effects on pollution. In: Fish Nutrition in practice (Kaushik,S.J. and Luquet,P. eds). Pp:391-401
6. Panetsos A., 1978. Hygieneof foods of animal  origin. Thessaloniki: D. Gartaganis. 221 P.
7. Peres H., Olivia-Teles A., 1999. Influence of temperature on protein utilization in juvenile European seabass (Dicentrarchus labrax). Aquaculture,170: 337-348
8. Sargent J., Bell G., McEvoy L., Tocher, Estevez, D., 1999. Recent developments in the essential fatty acid nutrition of fish. Aquaculture, 177:191-199.
9. SOFIA., 2008. The State of World Fisheries and Aquaculture [online] Available from: http://www.fao.org/docrep/ 011/i0250e/i0250e00.htm [Accessed 2010-02-01].
10. Turan H., Sonmez G., Kaya Y., 2007. Fatty acid profile and proximate composition of the thornback ray from the Sinop coast in the Black sea. Journal of Fisheries Science, 1: 97-103.
11. Valencia I., Ansorena D., Astiasaran I., 2006. Nutritional and sensory properties of dry fermented sausages enriched with n-3 PUFAs. Meat Science, 72: 727-733.
12. Zuraini A., 2006. Fatty acid  amino acid composition of three local Malaysian Channa spp. Fish. Food Chemistry, 97:674-678.