تشخیص سریع و اندازه‌گیری حساس لوودوپا در نمونه‌های دارویی و زیستی با استفاده از استخراج فاز جامد ترکیب شده با طیف‌نورسنج تحرک یونی

پژوهش های کاربردی در شیمی

مقاله 12، دوره 11، شماره 4، اسفند 1396، صفحه 101-109   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

معصومه محمدنژاد^{* 1}؛ نرگس انصاری²

¹استادیار شیمی تجزیه، گروه شیمی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران

²استادیار فیزیک، گروه فیزیک، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران

چکیده

لوودوپا دارویی است که به‌عنوان تولیدکننده ناقل عصبی دوپامین برای کنترل بیماری پارکینسون مورد استفاده قرار می‌گیرد. تعیین مقادیر این دارو در نمونه‌های زیستی برای دنبال‌کردن مقدار اثر درمانی آن بسیار مهم است. در این پژوهش، دستگاه طیف‌نورسنج تحرک یونی با منبع یونش کرونا به‌عنوان یک روش  سریع و کارا برای اندازه‌گیری این دارو در نمونه‌های متفاوت ارائه شده است. عامل‌هایی مانند دمای محل تزریق، دمای ناحیه رانش، سرعت جریان گاز و همچنین ولتاژ منبع یونش بهینه شد. با این روش لوودوپا با حد تشخیص بسیار پایین (ng.ml-1 17/1)، در زمان تجزیه بسیار کوتاه و با بازده مناسب (3/96 تا 6/98%) بدون نیاز به مراحل آماده‌سازی پیچیده و مقادیر زیاد حلال‌های آلی تعیین شد. برای اندازه‌گیری دقیق و گزینشی لوودوپا در نمونه ادرار نیاز به یک مرحله جداسازی است که با استفاده از نانوچندسازه گرافن آهن مغناطیسی به‌عنوان فاز جامد استخراج، این کار انجام شد. روش پیشنهادی نشان می‌دهد که ترکیب‌کردن دستگاه طیف‌نورسنج تحرک یونی با یک مرحله استخراج فاز جامد امکان تجزیه و اندازه‌گیری ساده، ارزان، سریع و حساس ترکیبات دارویی را در نمونه‌های زیستی میسر می‌سازد.

کلیدواژه‌ها

لوودوپا؛ طیف‌نورسنج تحرک یونی؛ نانوچندسازه گرافن آهن مغناطیسی؛ نمونه ادرار

مراجع

[1] Creaser, C.S.; Griffiths, J.R.; Bramwell, C.J.; Noreen, S.; Hill, C.A.; Thomas, C.P.; Analyst 129, 984-994, 2004.
[2] Eiceman, G.A.; Karpas, Z.; Hill, Jr H.H.; Ion mobility spectrometry, 3rd edn., CRC press, Taylor & Francis Group, New York, 2013.
[3] Khayamian, T.; Tabrizchi, M.; Jafari, M.; Talanta 59, 327-333, 2003.
[4] Sheibani, A.; Tabrizchi, M.; Ghaziaskar, H.S.; Talanta 75, 233-238, 2008.
[5] Mohammadnejad, M.; Farhadpour, M.; Mahdavi, V.; Tabrizchi, M.; Int. J. Ion Mobil. Spec., DOI: 10.1007/s12127-016-0211-6, 2016.
[6] Clane, D.B.; Engl., N.; J. Med 329, 1021–1028, 1993.
[7] Chitnis, Sh.; Neurol. Clin. 26, S29-S44, 2008.
[8] Chamsaz, M.; Safavi, A.; Fadaee, J.; Anal. Chim. Acta 603, 140-146, 2007.
[9] Dinc, E.; Kayab, S.; Doganay, T.; Baleanu, D.; J. Pharm. Biomed. Anal. 44, 991-995, 2007.
[10] Zhao, Sh.; Bai, W.; Wang, B.; He, M.; Talanta 73, 142–146, 2007.
[11] Zeid, A.M.; Nasr, J.J.M.; Belal, F.F.; Kitagawa, Sh.; Kaji, N.; Baba, Y.; Mohamed, I.W.; RSC Adv. 6, 17519-17530, 2016.
[12] Ghasemi, F.; Hormozi-Nezhad, M.R.; Mahmoudi, M.; Anal. Chim. Acta 917, 85-92, 2016.
[13] Madrakian, T.; Afkhami, A.; Mohammadnejad, M.; Talanta 78, 1051-1055, 2009.
[14] Stankovi, D.M.; Samphao, A.; Dojcinovi, B.; Kalcher, K.; Acta Chim. Slov. 63, 220-226, 2016.
[15] Kanchana, P.; Radhakrishnan, S.; Navaneethan, M.; Arivanandhan, M.; Hayakawa, Y.; Sekar, C.; J. Nanosci. Nanotechnol. 16, 6185–6192, 2016.
[16] Raut, P.P.; Charde, Sh.Y.; Luminesc. 29, 762-771, 2014.
[17] Sravanthi, D.; Anusha, M.; Madhavi, S.; Firdose, S.; Nalluri, B.N; J. Chem. Pharm. Res. 15, 422-428, 2013.
[18] Socas-Rodríguez, B.; Hernández-Borges, J.; Salazar, P.; Martín, M.; Rodríguez-Delgado, M.Á.; J. Chromatogr. A 1397, 1–10, 2015.
[19] Li, X.; Shuli, N.; Kellermann, G.; Talanta 159, 238–247, 2016.
[20] Rochefort, A.; Wuest, J.D.; Langmuir 25, 210-215, 2009.
[21] Nasir, M.; Zhang, Ch.; Yin, H.; Hou, Y.; J. Mater. Chem. A 2, 15-32, 2014.
[22] Tabrizchi, M.; Khayamian, T.; Taj, N.; Rev. Sci. Instrum. 71, 2321-2328, 2000.
[23] کاربرد نانوچندسازه مغناطیسی Fe0/γ-Fe2O3/Graphene در حذف آلایندگی متیل اورانژ، انصاری، نرگس، منتظری، معصومه، محمدنژاد، معصومه، فقهی، فاضله، سیزدهمین کنفرانس ماده چگال انجمن فیزیک ایران
[24] Kim, H.K.; Kamali, A.R.; Roh, K.C.; Kim, K.B.; Fray, D.J.; Energy Environ. Sci., 9 2249-2256, 2016.
[25] Tabrizchi, M.; Appli. Spectrosc. 55, 1653-1659, 2001.
[26] Kong, L.; Enders, A.; Rahman, T.S.; Dowben, P. A.; J. Phys.: Condens. Matter. 26, 443001-443026, 2014.