اثر حشره‌کش‌های میکروبی و شیمیایی بر سنین مختلف لاروی سوسک کلرادوی سیب‌زمینی در شرایط آزمایشگاهی

بوم شناسی گیاهان زراعی

مقاله 8، دوره 13، شماره 4 - شماره پیاپی 50، بهمن 1396، صفحه 87-97   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/aej.2018.539455

نویسندگان

شیرین محمدزاده¹؛ اکبر قاسمی کهریزه^{* 2}

¹گروه آگرواکولوژی، واحد مهاباد، دانشگاه آزاد اسلامی، مهاباد، ایران

²گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، واحد مهاباد، دانشگاه آزاد اسلامی، مهاباد، ایران

چکیده

در این پژوهش، حساسیت سنین مختلف لاروی سوسک کلرادوی سیب زمینی به فرآورده تجارتی بایوبیت محتوی باکتری Bacillus thuringiensis var. tenebrionis به عنوان یک آفت­کش میکروبی و حشره‌کش­های شیمیایی ایمیداکلوپراید و فوزالون به ترتیب به عنوان حشره‌کش رایج و جدید برای مهار این آفت، در شرایط آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور سوسک کلرادوی روی برگ‌های سیب‌زمینی در شرایط گلدانی پرورش داده شده و حساسیت سنین لاروی اول، دوم، سوم و چهارم در آزمایش­­های زیست‌سنجی مشخص گردید. مقادیر غلظت­های 50% کشندگی بایوبیت بعد از 144 ساعت برای سنین مختلف لاروی مذکور به ‌ترتیب 252، 613، 1731 و 3006 و برای ایمیداکلوپراید بعد از 72 ساعت به‌ترتیب 58/17، 35/41، 76/56 و 27/81 و برای فوزالون در همین زمان به ترتیب 447، 698، 1020 و 1297 قسمت در میلیون برآورد شد. با افزایش سنین لاروی مقاومت لاروها نسبت به تیمار به کار برده شده افزایش یافت. همچنین، سوسک کلرادوی سیب زمینی نسبت به ایمیداکلوپراید حساس‌تر از فوزالون و بایوبیت و نسبت به فوزالون حساس‌تر از بایوبیت بود که می­تواند در مهار شیمیایی این آفت مورد توجه قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

 ایمیداکلروپراید؛  حشره‌کش زیستی؛  فوزالون؛  مهار زیستی؛  مهار شیمیایی

مراجع

1. Abbott WS (1925) A method of computing the effectiveness of an insecticide. Journal of Economic Entomology 18(2): 265-267.
2. Dively GP, Follett PA, Linduska JJ, Roderick GK (1998) Use of imidacloprid–treated row mixtures for Colorado potato beetle (Col. Chrysomelidae) management. Journal of Economic Entomology 91(2): 376-387.
3. Ferro DN, Lyon SM (1991) Colorado potato beetle (Coleoptera: Chrysomelidae) larval mortality: operative effects of Bacillus thuringiensis subsp. sandiego. Journal of Economic Entomology 84(3): 806-809.
4. Ghassemi-Kahrizeh A, Safaralizadeh MH, Pourmirza AA (2003) The effect of Bacillus thuringiensis var. tenebrionis on Colorado potato beetle larvae, Leptinotarsa decemlineata (Say) (Coleoptera: Chrysomelidae) and role of Henna as a synergist in increasing its efficiency. Iranian Journal of Agricultural Science 34(3): 539-547. [in Persian with English abstract]
5. Ghassemi-Kahrizeh A, Safaralizadeh MH, Pourmirza AA (2004) The effect of Bacillus thuringiensis var. kurstaki on Colorado potato beetle larvae, Leptinotarsa decemlineata (Say) (Coleoptera: Chrysomelidae) and role of Henna as a synergist in increasing its efficiency. Journal of Agriculture Science and Natural Resources 11(1): 91-99. [in Persian with English abstract]
6. Huseth AS, Russell LG, Chapman SA, Alyokhin A, Kuhar TP, Macrae IV, Szendrei Z, Nault BA (2014) Managing Colorado potato beetle insecticide resistance: new tools and strategies for the next decade of pest control in potato. Journal of Integrated Management 5(4): A1-A8.
7. Javvi E, Safaralizadeh MH, Pourmirza AA (2005) Studies on the effect of Bacillus thuringiensis var. kurstaki on different larval instars of Colorado potato beetle, Leptinotarsa decemlineata (Say), and role of synergists in enhancement of its efficiency under laboratory conditions. Journal of Agricultural Science 89: 187-199. [in Persian with English abstract]
8. Karimzadeh R, Hejazi MJ, Rahimzadeh Khoei F, Moghaddam M (2007) Laboratory evaluation of five chitin synthesis inhibitors against the Colorado potato beetle, Leptinotarsa decemlineata. Journal of Insect Science 7: 1-6.
9. Khanjani M, Pourmirza AA (2005) Toxicology (2^nd ed.). Bu-Ali University Press, Hamedan.
10. Lopez R, Ferro DN (1995) Larviposition response of Myiopharus doryphorae (Dip. Tachinidae) to Colorado potato beetle (Col. Chrysomelidae) larvae treated with lethal and sublethal doses of Bacillus thuringiensis berliner subsp. tenebrionis. Journal of Economic Entomology 88(4): 870-874.
11. Martel JW, Alford AR, Dickens DJ (2007) Evaluation of a novel host plant volatile–based attracticide for management of Colorado potato beetle, Leptinotarsa decemlineata (Say). Crop Protection 26: 822-827.
12. Mohammadi Sharif M, Hejazi MJ (2014) Toxicity of spinosad against developmental stages of Colorado potato beetle, Leptinotarsa decemlineata (Say) (Coleoptera: Chrysomelidae). Journal of Crop Protection 3(2): 129-136.
13. Nouri Ganbalani G (1986) The Colorado potato beetle, a new pest that threat potato production in Iran. Tabriz University Press, Tabriz.
14. Olsen KM, Daly JC (2000) Plant-toxin interaction in transgenic Bacillus thuringiensis cotton and their effect on mortality of Helicoverpa armigera (Lepidoptera: Noctuidae). Journal of Economic Entomology 93(4): 1293-1299.
15. Pedigo LP (1999) Entomology and pest management (3^th ed.). Prentice Hall, N. J. USA.
16. Pelletier Y, Dutheil J (2006) Behavioural responses of the Colorado potato beetle to trichomes and leaf surface chemicals of Solanum tarrijense. Entomologia Experimentalis et Applicata 120: 125-130.
17. Pourmirza AA (2005) Local variation in susceptibility of Colorado Potato Beetle (Coleoptera: Chrysomelidae) to insecticide. Journal of Economic Entomology 98 (6): 2176–2180.
18. Ragsdale D, Radcliffe EB (1999) Colorado potato beetle management. Available on-line as <http:// imp.world.umn.edu/ aphidalert/CPB ~ DWR.htm.> on 22 July 2005.
19. Ranjbar Aghdam H, Nouri Ganbalani G (2002) Evaluation of the effect of confidor (Imidacloprid) and novodor FC and castom BC₃ on reducing the populations of Colorado potato beetle larvae. Journal of Agricultural Science 15(1): 93-103. [in Persian with English abstract]
20. Ranji H, Homayounifar M, Marzban R (2003) Comparison of the effect of some chemical and biological insecticides on Colorado potato beetle control in potato fields of Miandoab. Journal of Agricultural Science 15(3): 143-149. [in Persian with English abstract]