نقش صفویان در رشد کاروانسراها

فصلنامه تاریخ

مقاله 3، دوره 7، شماره 26، مهر 1391   

نویسندگان

دکتر جهانبخش ثواقب؛ فردین نجفی علی آبادی

چکیده

چکیده:

عصر صفویه در احداث کاروانسرا از نظر کمیّت با دیگر دوره­های تاریخی ایران متفاوت است به گونه­ای که از آن دوره با عنوان عصر طلایی کاروانسرا یاد شده است. توجّه خاص به ساخت کاروانسرا به هدف ایجاد تسهیلات در امر رفت­وآمد کاروان­های تجاری و نیز افزایش سطح رشد تجاری در کشور بوده است. صفویان با اقداماتی نظیر تأمین امنیت و ثبات سیاسی، کاهش هزینه­های مسافرت، احداث جاده­های مناسب و تساهل مذهبی در تعامل با اروپائیان مسیحی دیدار کننده از ایران، احداث تأسیسات اقامتی درون شهری و بین راهی برای مسافران و کاروانیان موجب افزایش رفت­وآمد کاروان­های تجاری به کشور شدند. افزون بر پادشاهان صفوی، حکام ایالات، خیّرین و حتی برخی مقامات محلی نیز به امر همین پادشاهان یا با تأسی از آنان، کاروانسراهای متعدّدی برای سکونت کاروانیان بنا کردند که از این حیث تأثیر چشمگیری در افزایش حجم مبادلات تجاری در کشور داشت. هدف اصلی این پژوهش بررسی اقداماتی است که در عصر صفویه توسط پادشاهان این سلسله در راستای رشد کاروانسراها انجام گرفته است و نشان داده است که توجه به رشد اقتصاد داخلی و بهره­گیری از ظرفیت بازرگانی و دادوستد موجب گسترش تأسیسات رفاهی نظیر کاروانسرا برای اسکان و استراحت کاروانیان شد.

واژگان کلیدی:ایران، صفویه، شاه عباس اول،کاروانسرا، تجارت، کاروانیان.

کلیدواژه‌ها

ایران؛ صفویه؛ شاه عباس اول؛ کاروانسرا؛ تجارت؛ کاروانیان