بررسی اثر تنش‌شوری بر جوانه‌زنی و رشد اولیه ارقام لوبیا چشم‌بلبلی (Vigna unguiculata)

پژوهش های زراعی در حاشیه کویر

مقاله 5، دوره 14، شماره 3 - شماره پیاپی 30، آذر 1396، صفحه 205-216   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

فاطمه کامیاب^{* 1}؛ شاهین واعظی²؛ محمدجعفر آقایی³؛ مینا ربیعی⁴

¹گروه بیو‌تکنولوزی کشاورزی، دانشگاه پیام نورمرکز کرج، کرج- ایران

²پژوهش بخش تحقیقات ژنتیک و ذخایر توارثی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج، کرج- ایران

³پژوهش بخش تحقیقات ژنتیک و ذخایر توارثی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج، کرج- ایران.

⁴گروه علوم کشاورزی دانشگاه پیام نورمرکز کرج، کرج- ایران

چکیده

یکی از محدودیت­های توسعه کشت لوبیا چشم­بلبلی در مناطق مساعد زراعت این گیاه وجود تنش شوری می‌باشد. به­منظور بررسی اثر شوری بر جوانه­زنی و رشد گیاهچه لوبیا چشم­بلبلی، آزمایشی در آزمایشگاه ژنتیک و بانک ژن گیاهی ملی ایران به­صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار انجام شد. عوامل آزمایش شامل 15 ژنوتیپ مختلف لوبیا چشم­بلبلی (مشهد، امید­بخش1، امید­بخش2، 001، 002، 7245، 7254، 7262، 7288، 7244، 7256، 7291، 7289، 7278و 7305) و چهار سطح NaCl با غلظت­های صفر، 50، 100 و 150 میلی­مول بودند. نتایج آزمایش نشان دادند که اثر ژنوتیپ و سطوح شوری بر اکثر صفات از نظر آماری در سطح پنج درصد معنی­دار بود در بررسی اثر متقابل ژنوتیپ و سطوح شوری، ژنوتیپ مشهد در سطح شوری 150 میلی­مول دارای بالا­ترین درصد جوانه­زنی (84%) و قدرت جوانه­زنی (1/8) بود. همچنین بیش­ترین و کم­ترین سرعت جوانه­زنی در بالا­ترین سطح شوری به­ترتیب در ژنوتیپ 7291 با 3/5 بذر در روز و امید­بخش2 با 7/3 بذر در روز مشاهده شد. با افزایش شوری وزن تر و خشک ریشه­چه و ساقه­چه کاهش یافت. به­طور­کلی، ژنوتیپ مشهد و 001 به­ترتیب به­عنوان متحمل­ترین و حساس­ترین ژنوتیپ نسبت به شـوری انتخـاب شدنـد. بر­اساس نتـایـج این آزمایـش تنـوع ژنتیکـی لازم برای انتخـاب ارقام متحمل به شوری در میان ژنوتیپ­های لوبیا چشم بلبلی ایران وجود دارد

کلیدواژه‌ها

ژنوتیپ؛ وزن خشک؛ رقم مشهد؛ NaCl

مراجع