بررسی اثر آلودگی سرب و کادمیوم برجوانه‌زنی و ویژگی‌های بنیه بذری گندم رقم سیوند

پژوهش های زراعی در حاشیه کویر

مقاله 3، دوره 14، شماره 1 - شماره پیاپی 28، خرداد 1396، صفحه 23-35   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

حسن آقایی¹؛ پورنگ کسرایی^{* 1}؛ محمد نصری²

¹گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین- پیشوا، ورامین، ایران

²مرکز تحقیقات فنآوری‌های نوین تولید غذای سالم، واحد ورامین- پیشوا، دانشگاه آزاد اسلامی، ورامین، تهران، ایران.

چکیده

به­منظور بررسی اثر آلودگی سرب و کادمیوم برجوانه­زنی و ویژگی­های بنیه بذری گندم رقم سیوند، آزمایشی در آزمایشگاه دانشکده کشاورزی واحد ورامین- پیشوا، به­صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمار­های مورد بررسی عبارتند از: کلرید سرب در سه سطح (صفر، 60 و 120 میکرو­مول در لیتر) و کلرید کادمیوم در چهار سطح (صفر،30، 60 و 90 میکرو­مول در لیتر) بود. اثرات متقابل کلرید سرب و کلرید کادمیوم بر صفات آنزیم کاتالاز و فسفاتاز در سطح احتمال پنج درصد و بر صفات وزن تر ریشه­چه و ساقه­چه، وزن خشک ساقه­چه، طول ریشه چه، در سطح احتمال یک درصد معنی­دار بود. نتایج مقایسه میانگین اثرات متقابل کلرید سرب و کلرید کادمیوم نشان داد که در وزن تر ریشه، بیش­ترین مقدار با 694/0گرم مربوط به تیمار شاهد و شاهد و کم­ترین مقدار با 264/0 گرم مربوط به تیمار 60 میکرو­مول در لیتر کلرید سرب و 90 میکرو­مول در لیتر کلرید کادمیوم بود، بیش­ترین مقدار وزن تر ساقه­چه با 852/0گرم از تیمار شاهد و شاهد و کم­ترین مقدار با 423/0 گرم از تیمار 120میکرو­مول در لیتر کلرید سرب و شاهد به­دست آمد. بیش­ترین مقدار وزن خشک ساقه­چه با122/0 گرم از تیمار شاهد و 90 میکرو­مول در لیتر مصرف کلرید کادمیوم و کم­ترین مقدار با 058/0 گرم از تیمار 120 میکرو­مول در لیتر کلرید سرب و 90 میکرو­مول در لیتر کلرید کادمیوم حاصل شد. بیش­ترین مقدار طول ریشه­چه با 15میلی­متر به تیمار بدون استفاده از کلرید سرب و کلرید کادمیوم و کم­ترین مقدار با 33/3 میلی­متر به تیمار 60 میکرو­مول در لیتر کلرید سرب و 90 میکرو­مول کلرید کادمیوم اختصاص یافت، بیش­ترین مقدار آنزیم کاتالاز با97/4 واحد بین­الملی بر گـرم وزن تـازه بافت مربـوط بـه تیمار 120 میکرو­مول در لیتر کلرید سرب و 90 میکرو­مول در لیتر کلریدکادمیوم و کم­ترین مقدار با 6/2 واحد بین­المللی بر گرم وزن تازه بافت مربوط به عدم مصرف کلرید سرب و عدم مصرف کلرید کادمیوم بود. بالا­ترین میزان آنزیم اسید فسفاتاز با46/3واحد بین­المللی بر گرم وزن تازه بافت از تیمار 60 میکرو­مول در لیتر کلرید سرب و عدم مصرف کلرید کادمیوم و پایین­ترین میزان با 26/1واحد بین­اللملی بر گرم وزن تازه بافت از تیمار120 میکرو­مول در لیتر کلرید سرب × استفاده به­مقدار90 میکرو­مول در لیتر کلرید کادمیوم حاصل شد. با توجه به نتایج بهترین عملکرد در تیمار­های عدم مصرف کلرید سرب و عدم مصرف کلرید کادمیوم بود. به­طورکلی می­توان نتیجه گرفت که گیاه گندم نسبت به فلزات سنگین حساس است و حضور فلزات سنگین موجب کاهش رشد و عملکرد گیاه می­شود.    

کلیدواژه‌ها

کلرید سرب؛ کلرید کادمیوم؛ گندم؛ جوانه‌زنی؛ رقم سیوند

مراجع