ترکیبات ضد‌میکروبی پیش‌ساخته در گیاه علیه عوامل بیمارگر

گیاهپزشکی کاربردی

مقاله 7، دوره 4، شماره 4 - شماره پیاپی 16، اسفند 1394، صفحه 275-286   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

جلال غلام‌نژاد^*

استادیار، دانشکده کشاورزی و منابع‌طبیعی، دانشگاه اردکان، اردکان، ایران

چکیده

گیاهان ترکیبات متنوعی با خاصیت ضد­قارچی تولید می­کنند. تعداد زیادی از این ترکیبات جزء سامانه­های اصلی گیاه بوده و در حالت عادی در گیاهان موجود هستند. عامل بیماری­زا می­بایست به منظور ایجاد اختلال از سد مواد پیش ساخته شده یا فیتوآنتی­سیپین عبور نماید. گروه دیگری از ترکیبات به نام فیتوآلکسین­ها گیاهان در حالت عادی غیر فعـال بوده و در شرایط بدون تنش ساختـه نمی­شوند. اولین سد شیمیایی که در بدو ورود بیمارگـر در برابر آن قـرار می­گیرد، فیتوآنتی­سیپین­ها هستند. توزیع فیتوآنتی­سیپین­ها در داخل گیاه اغلب به صورت اختصاصی انجام می­گیرد و غلظت این ترکیبات در لایه­های سلولـی که در بافت­هایی بیـرونی گیـاه قرار دارد بیش­تر است. مطالعـه بر روی فیتوآنتی­سیپین­ها اغلب با تمرکز بر روی گیاهان جهش­یافته صورت می­گیرد. فیتوآنتی­سیپین­ها اغلب بر اساس وزن مولکولی به دو گروه تقسیم­بندی می­شوند. فنل­ها و کوئینون­ها، لاکتون­های اشباع نشده، ترکیبات گوگردی، ساپونین­ها، گلیکوزید­های سیانوژنیک، گلوکوزینولیت­ها، ترپنوئید­ها و استیل­بین­ها دارای وزن مولکولی کم هستند. ترکیبات دارای وزن مولکولی بالا عبارتند از تانین­ها و پروتئین­ها. در این پژوهش ترکیبات دفاعی که قبل از حمله در گیاه وجود دارد، در مقابل تنش بیمارگر­ها مورد بررسی قرار می­گیرند.

کلیدواژه‌ها

فیتوآنتی‌سیپین؛ فنل؛ کوئینون؛ ساپونین؛ تانین

مراجع