اعتبار، روایی و ساختار عاملی مقیاس حسادت زناشویی در استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی در کارکنان متأهل دانشگاه کاشان

دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی

مقاله 12، دوره 19، شماره 1 - شماره پیاپی 71، خرداد 1397، صفحه 117-129   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30486/jsrp.2018.540488

نویسندگان

مسعود کیانی^{* 1}؛ آزاده مللی²

¹عضو هیئت‌علمی گروه روان‌شناسی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

²کارشناسی ارشد روان‌شناسی بالینی، دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات، اصفهان، ایران

چکیده

هدف این پژوهش، بررسی روایی و پایایی و ساختار عاملی مقیاس حسادت زناشویی در استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی بوده است. روش پژوهش، روان‌سنجی و جامعة آماری پژوهش از مردان و زنان متأهلی تشکیل شده بود که کارمند دانشگاه کاشان بوده و به‌صورت روزانه از شبکه‌های اجتماعی مجازی استفاده می‌کردند؛ و از بین آنان ۲۲۳ نفر به شیوة نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. مشارکت‌کنندگان در پژوهش مقیاس حسادت زناشویی در شبکه‌های اجتماعی مجازی مویس، کاریستوفیدز و دیسماریس (۲۰۰۹) و نظارت بر همسر فارگیا (۲۰۱۳) را تکمیل نمودند. در این پژوهش برای بررسی روایی مقیاس، از روش‌های تحلیل عاملی اکتشافی و روایی همگرا استفاده شد. تحلیل عاملی یافته‌ها نشان داد که مقیاس حسادت زناشویی در استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی دارای چهار عامل (احساس بی‌وفایی، احساس بدگمانی، گرایش به نظارت و احساس دلهره) است و از روایی همگرای مناسبی با مقیاس نظارت بر همسر برخوردار است (01/0>p). همبستگی به دست آمده میان خرده‌مقیاس گرایش به نظارت و مقیاس نظارت بر همسر (01/0>p؛ 53/0=r) نشان از روایی همگرایی مناسب آن دارد. برای بررسی پایایی مقیاس از روش همسانی درونی با آلفای کرانباخ استفاده شد. آلفای 95/0 نشان‌دهندة پایایی قوی این مقیاس در کل بود. بر اساس یافته‌های پژوهش می‌توان نتیجه‌گیری کرد که این مقیاس دارای روایی و پایایی بالایی است که می‌توان آن را برای ارزیابی حسادت زناشویی در استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی در پژوهش‌های آتی مورد استفاده قرار داد.

کلیدواژه‌ها

مقیاس حسادت زناشویی؛ مقیاس نظارت بر همسر؛ شبکه‌های اجتماعی مجازی؛ تحلیل عاملی اکتشافی؛ کارکنان متأهل دانشگاه کاشان

مراجع

فتحی، م؛ فکرآزاد، ح؛ غفاری، غ؛ و بوالهری، ج. (۱۳۹۲). عوامل زمینه‌ساز بی‌وفایی زناشویی. فصلنامة رفاه اجتماعی. ۱۳ (۵۱): ۱۰۹-۱۳۷.

ولی‌زاده، ا؛ هراتیان، ع؛ و احمدی، م. (۱۳۹۴). اعتبار و روایی و ساختار عاملی فرم تجدیدنظر شده مقیاس اسلامی حسادت. فصلنامة دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی، ۱۶ (۳): ۱۰۰-۱۱۲.

Bowe, G. (2010). Reading romance: The impact Facebook rituals can have on a romantic relationship. Journal of Comparative Research in Anthropology and Sociology, 1(2), 61-77.

Cave, R. (2011). Facebook jealousy: Examining the effects of Facebook on adult romantic relationships. Master’s Thesis (Open Access), Longwood University.

Cole, M. (2010). Jealousy and attachment 2.0: The role of‌ attachment in the expression and experience ofjealousy on Facebook. Master’s Thesis (Open Access), University of Central Florida.

Comrey, A. L., & Lee, H. B. (1992). A first course in factor analysis. Hillsdale, NJ: Erlbaum.

Darvell, J., Walsh S. P., White, K. M. (2011) Facebook Tells Me So: Applying the Theory of Planned Behavior to Understand Partner-Monitoring Behavior on Facebook. Cyber psychology, Behavior and Social Networking, 14(12), 717-722.

Eby, J. L. (2011). The Effects of Facebook on Jealousy in Relationships. Retrieved Jan17, 2017, from http://www.lagrange.edu/resources/pdf/citations/2011/18_eby_psychology.pdf.

Elphinston, R. A. & Noller, P. (2011) Time to Face it! Facebook Intrusion and the Implications for Romantic Jealousy and Relationship Satisfaction. Cyber psychology, Behavior andSocial Networking, 14(11), 631-635.

Ellison, N., Steinfield, C., & Lampe, C. (2007). The benefits of Facebook ‘‘friends:’’ Social capital and college students’ use of online social network sites. Journal of Computer-Mediated Communication, 12, 1143–1168.

Farrugia, R. C. (2013). Facebook and relationships: A study of how social media use is affecting long-term relationships.Master’s Thesis (Open Access). Rochester Institute of Technology.

Fowers, B. J., & Olson, D. H. (1989). ENRICH marital inventory: A discriminant validity and cross-validity assessment. Journal Marital and Family Therapy. 15, 65-79.

FUNG Global Retail & Technology (2016). Deep drive: Social media and brands: Commerce, connections and customer service. Retrieved Jan 17, 2017, fromhttp://www.deborahweinswig.com/ wp-content/uploads /2016/10/Social-Media-and-Brands-October-18-2016.pdf

Gonzales, A. L., Hancock, J. T. (2011). Mirror, mirror on my Facebook wall: effects of exposure to Facebook on self-esteem. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 14,79–83.‌

Horst, H. A. (2010). Hanging out, messing around, and peeking out. Cambridge, MA: The MIT Press.

MacCallum, R., C., Widaman, K. F., Zhang, S., Hong, S. (1999). Sample size in factor analysis. Psychological Methods, 4, 84-99.

Marshall, T. C., Bejanyan, K., Di Castro, G. & Lee, R. A. (2012). Attachment styles as predictors of Facebook-related jealousy and surveillance in romantic relationships. SocialPsychology, 20 (1). Retrieved Jan17, 2017, fromhttps://core.ac.uk/display/6113160.

McCroskey, J.C. & McCain T.A. (1974). The measurement of interpersonal attraction. Speech Monographs, 41, 261-266.

Meyers, L.S., Gamst, G., &Guarino, A.J. (2006). Applied Multivariate Research: Design and Interpretation, Thousand Oaks: Sage Publications.

Miller, R.S., & Lefcourt, H.M. (1982). The assessment of social Intimacy. Journal of Personality Assessment, 46(5), 514-518.

Muise, A., Christofides, E., & Desmarais, S. (2009). More information than you ever wanted: Does Facebookbring out the green-eyed monster of jealousy? Cyber Psychology&Behavior, 12(4), 441-444.

Orr, E. S., Sisic, M., Ross, C. & et al (2009). The influence of shyness on the use of Facebook in an undergraduate sample. Cyber psychologyand Behavior, 12, 337–340.

 

Smith, K. (2016). 37 Instagram Statistics for 2016 Marketing. Retrieved Jan17, 2017, fromhttps://www.brandwatch.com/blog/37-instagram-stats-2016/

Tokunaga, R. S. (2011). Social networking site or social surveillance site? Understanding the use of interpersonal electronic surveillance in romantic relationships. Computers in Human Behavior, 27(2), 705-713.

Tosun, L. P. (2012). Motives for Facebook use and expressing “true self” on the internet. Computers in Human Behavior, 20(4), 1510-1517.

Utz, S., &Beukeboom, C. J. (2011). The
role of social network sites in romantic relationships: effects on jealousy and relationship happiness. Journal of Computer-Mediated Communication 16,511–527.

Utz, S., Muscanell, N., &Khalid, C. (2015). Snapchat elicits more jealousy than Facebook: A comparison of snapchat and Facebook use. Cyber psychology, Behavior, and Social Networking, 18 (3), 141-146.

Valenzuela, S., Park, N., &Kee, K. F. (2009). Is there social capital in a social network site?: Facebook use and college students’ life satisfaction, trust, and participation. Journal of Computer-Mediated Communication, 14, 875–901.

White, G. L. (1981). Jealousy and partner’s perceived motives for attraction to a rival. Social Psychology Quarterly, 44, 24–30.